Διάβασα πριν λίγες ημέρες στο Sportsfeed σχόλια και τοποθετήσεις σχετικά με την κατάσταση στο κλειστό γυμναστήριο του ΟΑΚΑ, αλλά και για τα προβλήματα σε άλλες σημαντικές αθλητικές εγκαταστάσεις της χώρας, που φυσικά αναδεικνύουν ένα πολύ σοβαρό και επικίνδυνο πρόβλημα για τον ελληνικό αθλητισμό και το μέλλον του.
του Γιάννη Μαμουζέλου
Δημοσιογράφου
Απέφυγα να τοποθετηθώ, λόγω προεκλογικής περιόδου για να μη θεωρηθεί ότι υπήρχε κάποια στόχευση υπέρ ή κατά νυν ή πρώην αρμοδίων και των εκάστοτε κυβερνώντων κομμάτων…
Τώρα οι έχοντες τις αρμοδιότητες και ευθύνες οφείλουν να βρουν τις λύσεις, μέσα σε ασφυκτικά οικονομικά δεδομένα… Κάτι που όμως δεν αναιρεί το πρόβλημα και δεν θα δικαιολογεί εσαεί τη διατήρησή του.
Δεν είναι ο ρόλος μου βέβαια να ασχοληθώ πόσο έφταιγαν οι παλαιότεροι υφυπουργοί ή ΓΓΑ ή οι διοικήσεις του ΟΑΚΑ για το «μη έργο» ή αν αυτό οφείλεται και μόνο σε τυχόν οφειλή του ΣΕΓΑΣ ή άλλων oμοσπονδιών προς τον φορέα διαχείρισης κ.λπ.
Γιατί η ουσία είναι μία και διαχρονική εδώ και χρόνια! Ποτέ δεν κατασκευάστηκαν (με οποιαδήποτε αιτία…) στη χώρα μας αθλητικές υποδομές (και μάλιστα κομβικής σημασίας) συνοδευόμενες από μελέτη μελλοντικής διαχείρισης, εκμετάλλευσης, αξιοποίησης και κυρίως συντήρησης!
Στην Ελλάδα κυριαρχούσε η άποψη ότι πρέπει να γίνει ένα γήπεδο, στάδιο, κολυμβητήριο ή αθλητικό Κέντρο είτε για κάποια μεγάλη διοργάνωση (λ.χ. ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου, μεσογειακοί, Ολυμπιακοί) είτε ακόμη για εντυπωσιασμό ή ικανοποίηση άλλων σκοπιμοτήτων, αρκεί να υπάρχουν ή να βρεθούν «τώρα» τα χρήματα…
Το «τώρα» είχε φυσικά ένα βάθος χρόνου και μια καταληκτική ημερομηνία, αλλά για το τι θα γινόταν μετά τα εγκαίνια δεν υπήρχε πρόβλεψη!
Συνήθως, κάθε φορά που προέκυπτε η φιλοξενία ενός επόμενου σημαντικού αθλητικού γεγονότος διαπιστώνονταν φθορές, ελλείψεις ή προβλήματα εξοπλισμού κ.α. που βιαστικά και με διάφορους τρόπους καλύπτονταν, αλλά φυσικά δεν ήταν μέρος σχεδιασμού και πλάνου.
Είναι γνωστό ότι ο εξοπλισμός, η συντήρηση, η λειτουργία μιας αθλητικής υποδομής είναι ένα σύνθετο έργο που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από τον τρόπο και στόχο που χρησιμοποιείται.
Είναι διαφορετικό να εξυπηρετεί μόνο τον υψηλό αθλητισμό ενός σπορ, άρα λειτουργεί σε περιορισμένο βαθμό αγώνων και χρηστών, άλλο να καλύπτει ανάγκες του αγωνιστικού αθλητισμού (δηλ. αυξημένη χρήση από συλλόγους) και άλλο να φιλοξενεί και πολίτες, ως χώρος υλοποίησης του «δικαιώματος σε άσκηση και αναψυχή» στο πλαίσιο του λεγόμενου «μαζικού ή λαϊκού αθλητισμού»!
Αυτονόητο νομίζω σε όποιον έχει στοιχειώδη σχέση με τον αθλητισμό ότι οι παραπάνω χρήσεις δημιουργούν εντελώς διαφορετικές ανάγκες και κόστη λειτουργίας και φθορών σε κινητά ή ακίνητα στοιχεία των αθλητικών εγκαταστάσεων.
Κάτι πολύ σημαντικό που ίσως ποτέ δεν αξιολογήθηκε στη χώρα μας είναι ότι μοιραία μια αθλητική υποδομή έχει χρόνο ζωής… Ο ελαστικός τάπητας του στίβου, το ταραφλεξ, το παρκέ αλλά και τα όργανα λ.χ. στίβου ή γυμναστικής ή ηλεκτρονικοί πίνακες κ.α. υφίστανται ζημιές ή ξεπερνιούνται τεχνολογικά και δεν καλύπτουν σύγχρονες ανάγκες (πρόσφατο παράδειγμα οι πίνακες στο Παγκρήτιο στάδιο). Ο χρόνος ζωής όλων αυτών είναι συνάρτηση φυσικά και της χρήσης ή της …αχρησίας τους, όπου τυχόν υπήρξαν τέτοιες περιπτώσεις.
Άραγε πότε συντάχθηκε ένα πρόγραμμα για τις ανάγκες αυτές, ώστε στον κατάλληλο χρόνο να υπάρχει πρόβλεψη και για να αναγκαία κονδύλια και για τις διαδικασίες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης ενός σταδίου, κολυμβητηρίου, γηπέδου;
Ποτέ, είτε αυτό ανήκε (όπως παλιά) στο κράτος (υφυπουργείο/ΓΓΑ) είτε όπως συμβαίνει εδώ και κάποια χρόνια σε ΟΤΑ! Κάθε φορά η κατάσταση έπρεπε να φτάσει στο «μη παρέκει» για να δοθεί μια λύση (μάλλον πρόσκαιρη…) σε ανάλογα προβλήματα.
Είναι γνωστό –από την καθημερινή μας ζωή- ότι η φθορά του χρόνου αγγίζει εκτός από τους ζωντανούς οργανισμούς και κτίρια και εγκαταστάσεις (μηχανολογικές, υδραυλικές, ηλεκτρολογικές) και κινητά (καθίσματα, αθλητικό εξοπλισμό κ.α.). Αφού μοιραία αυτό θα συνέβαινε στις αθλητικές υποδομές που έχουν και μεγάλη χρήση με πολλαπλούς τρόπους, γιατί άραγε μοιάζει οι εκάστοτε αρμόδιοι να «πέφτουν απ’ τα σύννεφα» όταν εμφανίζεται ένα μικρό ή μεγάλο πρόβλημα; Γιατί σχεδόν παντού (μάλλον και διαχρονικά…) αφήνονταν από τις διοικήσεις των σταδίων ή τους αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες να διογκώνονται και αυξάνονται τα προβλήματα, χωρίς πρόβλεψη σταδιακής συντήρησης κι αποκατάστασης;
Θεωρώ άσκοπο να δώσω απαντήσεις, αφού όσοι σκέπτονται λίγο το greek style σε νοοτροπία, τρόπο αντίδρασης, κινητικότητας ή ακινησίας ενεργειών τις αντιλαμβάνονται…
Κάτι ακόμη πριν εκφράσω μια πρόταση, για να αντιλαμβανόμαστε όλοι βαθύτερα τα ζητήματα του αθλητισμού. Η διοίκηση μιας μεγάλης και κατά τεκμήριο πολυχρηστικής αθλητικής εγκατάστασης (π.χ. ΟΑΚΑ, ΣΕΦ, Καυτανζόγλειο, Παγκρήτιο ή Παμπελοποννησιακό στάδιο, ΕΑΚ Αγ. Κοσμά κ.α.) δεν είναι εύκολο πράγμα και δεν είναι καθόλου σίγουρο πως πρέπει ή μπορεί να ασκείται στη σύγχρονη εποχή από κομματικούς ή προσωπικούς φίλους μιας κυβέρνησης ή κυβερνητικών παραγόντων και να έχει θετικά αθλητικά και οικονομικά αποτελέσματα.
Χρειάζεται μάνατζερ, γνώστη είτε του αθλητικού (προτιμητέο) είτε του γενικού μάνατζμεντ, που θα μπορεί με πλάνο και ρεαλιστική στρατηγική να αξιοποιήσει τις δυνατότητες της υποδομής, ώστε να υπάρχει η μέγιστη ωφελιμότητα σε αθλητικό και οικονομικό αποτέλεσμα, χωρίς φυσικά να παραγνωρίζεται ή να παραβλάπτεται ο κύριος στόχος για τον οποίο κατασκευάσθηκε!
Τώρα λοιπόν, με δεδομένη την τραγική κατάσταση πολλών αθλητικών μας υποδομών, πολύ ή λιγότερο σημαντικών για τον υψηλό αθλητισμό ή την τρέχουσα δραστηριότητα και ανάπτυξη του ελληνικού αγωνιστικού αθλητισμού και με δεδομένη την οικονομική στενότητα, το υφυπουργείο & η ΓΓΑ μόνο λύση μονόδρομου μπορούν να ακολουθήσουν:
Να ιεραρχήσουν σωστά την αναγκαιότητα και αποδοτικότητα συγκεκριμένων αθλητικών εγκαταστάσεων, να αξιολογήσουν και κοστολογήσουν το μέγεθος των άμεσων και μη αναβαλλόμενων επεμβάσεων (σε έργα ή εξοπλισμό) και να κατευθύνουν (στο βαθμό που εξασφαλίζονται) τα διαθέσιμα κονδύλια εκεί!
Αν η αθλητική ηγεσία για λόγους τοπικών ή κοινωνικών πιέσεων και σκοπιμοτήτων, εντυπώσεων κ.α. προσπαθήσει να δώσει λύσεις στον μακρύ κατάλογο των προβλημάτων δεν θα καταφέρει τίποτε ουσιαστικό… Θα έχει πολλές μισές …λύσεις που ίσως δεν θα κάνουν μία ολόκληρη!
ΥΓ Θα μπορούσα να αναφερθώ σε πολλά εγκλήματα που διαπράχθηκαν διαχρονικά πάνω στις ελληνικές αθλητικές υποδομές (από ελλιπή, ανορθολογική ή μη σύγχρονη κατασκευή ή εξοπλισμό έως το υπέρογκο κόστος και την αδυναμία μελλοντικής χρήσης/αξιοποίησης) αλλά δεν εμπίπτει στο σκοπό μιας δημοσιογραφικής παρέμβασης. Δυστυχώς δεκαετίες τώρα στην Ελλάδα πληρώνουμε ακριβά πολλούς εξπέρ, κάποιοι μάλιστα ταχύρυθμης εκπαίδευσης…
