Ερωτας με το πρώτο άλμα

Μικρός ο Κώστας Μπανιώτης είχε για αθλητικό του ίνδαλμα, το θείο του τον ποδοσφαιριστή. Ο ίδιος λόγω ύψους έπαιζε μπάσκετ. Τελικά μια παιδική του φίλη τον οδήγησε στο άλμα εις ύψος και οι κριτές του πρώτου αγώνα που συμμετείχε, χαρίζοντάς του το όριο, τον έστειλαν στο πανελλήνιο σχολικό πρωτάθλημα. Αυτό ήταν. Ο μικρός Κώστας ερωτεύτηκε το άλμα εις ύψος και ο ελληνικός στίβος απέκτησε έναν αθλητή παγκοσμίου επιπέδου (2.34μ. το προσωπικό του ρεκόρ).

του Θανάση Νικολάου
[email protected] follow me @ThanNikolaou
φωτογραφίες Κώστας Αμοιρίδης
[email protected] follow me @amiridiskostas

Το άλμα εις ύψος είναι από τα δυσκολότερα τεχνικά αγωνίσματα του στίβου. Τί ήταν αυτό που σε οδήγησε να ασχοληθεις με το συγκεκριμένο αγώνισμα του στίβου
Με το άλμα εις ύψος ασχολήθηκα εντελώς τυχαία αν και τώρα που το σκέφτομαι, από μικρός έχω εικόνες με τις μονομαχίες του Λάμπρου (Παπακώστα) με τον Τόπιτς. Η αρχή έγινε στο γυμνάσιο όταν μια παιδική μου φίλη, η Δώρα με πήρε από το χέρι, μου είπε “εσύ θα πηδήξεις ύψος…..” και με έβαλε να συμμετάσχω στους σχολικούς αγώνες. Η αλήθεια ειναι πως δεν είχα σκοπό να πάω αλλά ένας φίλος είπε να πάμε παρέα και έτσι πείστηκα. Τελικά ο φίλος με… πούλησε καθώς δεν ήρθε ποτέ και ήμουν μόνος μου στον αγώνα. Εκείνη τη στιγμή το σκέφτηκα και είπα, μια που ήρθα ας δοκιμάσω. Επειδή δεν ήξερα, ο πατέρας μου, μου έδειξε περίπου πως ήταν η παλιά τεχνική “στραντλ”. Έτσι πήδηξα και έκανα 1.65μ. Το όριο για να πάρω την πρόκριση στο πανελλήνιο πρωτάθλημα ήταν το 1.70μ. αλλά οι κριτές μου είπαν “δεν ξέρουμε γιατί αλλά θα σου δώσουμε το όριο” και έτσι πήγα στο πανελλήνιο πρωτάθλημα. Αγωνίστηκα και βγήκα έκτος. Την επόμενη χρονιά μετά τα Χριστούγεννα ξεκίνησα να προπονούμαι κανονικά στο άλμα εις ύψος και κλήθηκα στην Εθνική ομάδα των παίδων. Από το χρονικό σημείο εκείνο και μετά δε θυμάμαι τη ζωή μου χωρίς το άλμα εις ύψος. Ποτέ δε μου πέρασε από το μυαλό ότι είναι δύσκολο τεχνικά αλλά και πνευματικά άθλημα. Ήταν έρωτας με το πρώτο άλμα…

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτει ένας άλτης του ύψους;
Το σημαντικοτερο από όλα είναι ο ψυχισμός. Είναι ιδιαίτερο αγώνισμα, αρκετά… πνευματικό όπου πρέπει να μπορείς να έχεις σωστή κατανομή δυνάμεων τόσο των σωματικών όσο και των ψυχικών. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό που πρέπει να έχει ένας άλτης είναι η αίσθηση του πήχυ διότι η κινήση στο άλμα εις ύψος είναι μη φυσιολογική και γι’ αυτό η αίσθηση του χώρου είναι αρκετά σημαντική.

Ποιοι ήταν (και είναι) οι προπονητές που σε έχουν βοηθήσει;
Ο πρώτος μου προπονητής ήταν ο Μανώλης ο Μητιλέτσης ένας άνθρωπος του αθλητισμού που μου έμαθε τα πρώτα μυστικά του ύψους. Λόγω των παραστάσεων που είχε ως αθλητής μου πέρασε μια πιο ρομαντική εικόνα για τον αθλητισμό και για το λόγο αυτό τον ευχαριστώ. Επόμενος προπονητής μου ήταν ο Γιώργος ο Δαστερίδης με τον οποίο είχα τις πρώτες μου επιτυχίες. Από την αρχή πίστεψε σε μένα, με πρόσεξε πολύ και αξιολογώντας τώρα την προπόνηση που έκανα τότε ήταν μια πολύ ολοκληρωμένη και σωστά δομημένη δουλειά. Ακόμα μιλάμε και χαίρομαι πάντα να τον ακούω. Ο τρίτος προπονητής που είχα και είμαστε ακόμα μαζί, είναι ο Γιώργος Τσούγκος. Είναι η ένατη χρονιά που συνεργαζόμαστε και ότι και να πω γι’ αυτόν τον άνθρωπο είναι λίγο. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι με έχει βοηθήσει στις αθλητικές μου επιτυχίας, με βοηθάει πολύ να ξεπερνώ και τις εξωγηπεδικές προκλήσεις. Είναι πολύ δοτικός, έχει ολοκληρωμένη εικόνα για τον αθλητισμό και αποτελεί μεγάλη τιμή για μένα που έχω δίπλα μου έναν τέτοιο άνθρωπο.

Λόγω ύψους (2.01) σκέφτηκες ποτέ να ασχοληθείς με κάποιο ομαδικό άθλημα στο οποίο θα είχες καλύτερες οικονομικές απολαβές;
Πριν αποφασίσω να ασχοληθώ με το άλμα εις ύψος, έπαιζα μπάσκετ. Μάλιστα ήμουν και στους επίλεκτους αθλητές ολόκληρης της Ελλάδας. Μόλις όμως κολλήσεις το μικρόβιο του κλασσικού αθλητισμού δεν υπάρχει γιατρειά. Δεν έχω μετανιώσει ποτέ για την επιλογή μου να εγκαταλείψω το μπάσκετ γιατί αυτά που μου προσέφερε και συνεχίζει να μου προσφέρει ο στίβος δεν αποτιμώνται χρηματικά.

Αν και είμαστε μία χώρα που δε φημιζόμαστε για το… μπόι μας, έχουμε καταφέρει τα τελευταία 20 χρόνια να έχουμε αθλητές παγκοσμίου επιπέδου στο αγώνισμα του άλματος εις ύψος. Ακόμα και στις γυναίκες με τη Νίκη Μπακογάννη που κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στην Ατλάντα. Είναι ένα αγώνισμα που μας ταιριάζει;
Γενικά τα άλματα ταιριάζουν τόσο στο σωματότυπο αλλά και στην προσωπικότητα του Έλληνα. Δεν είναι όμως μόνο το ύψος. Σε όλα τα αλτικά αγωνίσματα είχαμε σαν χώρα αθλητές παγκοσμίου επιπέδου. Όσον αφορά το ύψος, η Νίκη και ο Λάμπρος ανέβασαν το αγώνισμα σε Ολυμπιακό επίπεδο. Είμαστε τυχεροί γιατί δημιούργησαν παράδοση για τη χώρα μας και είμαστε υποχρεωμένοι να συνεχίσουμε αυτήν την παράδοση.

Τί είναι αυτό που σου δίνει κάθε μέρα δύναμη να αντέχεις τη σκληρή ζωή του πρωταθλητισμού;
Για να αντέξεις στους ρυθμούς και τις υψηλές απαιτήσεις του πρωταθλητισμού, πρέπει πρώτα από όλα αυτές οι απαιτήσεις να σε εκφράζουν. Μετά θα πρέπει να ψάξεις μέσα σου τους λόγους για τους οποίους το κάνεις. Προσωπικά, η συνεχής προσπάθεια για υπέρβαση τόσο σωματική όσο και ψυσική με γεμίζει ενέργεια και μου δίνει ώθηση να συνεχίσω.

Έχεις συμπαραστάτες (ηθικούς και υλικούς);
Πρώτοι και καλύτεροι οι γονείς μου. Αυτοί με στήριξαν ηθικά και υλικά και με άφησαν ελεύθερο να κυνηγήσω το όνειρό μου. Για το λόγο αυτό θα τους είμαι ευγνώμων για πάντα. Στη συνέχεια ο προπονητής μου, ο οποίος είναι πάντα δίπλα μου. Τόσο στις χαρές όσο και στις λύπες, θυσιάζοντας πολλές φορές την προσωπική του ζωή προκειμένου να πετύχουμε τους κοινούς αθλητικούς στόχους που έχουμε θέσει. Έχω και ένα φίλο μου, τον Θανάση. Αυτός είναι που με βοηθάει να ξεχωρίζω την ουσία μέσα σε ένα χώρο όπου η έπαρση, η αλαζονεία και το δήθεν μπορούν να σε καταπιούν. Δε θέλω να ξεχάσω και την Adidas η οποία σε μία δύσκολη οικονομική συγκυρία πίστεψε σε μένα και με διευκόλυνε να κάνω αυτό που αγαπώ.

Τί είναι αυτό που λείπει από τους Έλληνες αθλητές προκειμένου να γίνουν μόνιμοι διεκδικητές μεταλλίων σε μεγάλες διοργανώσεις;
Αυτό που μας λείπει είναι κυρίως η νοοτροπία και η προσωπικότητα. Είμαστε ανεκπαίδευτοι ως άνθρωποι. Όλοι μπορούν να γυμναστούν αλλά αυτοί που έχουν ευρύτερη αντίληψη αυτού που κάνουν, μπορούν να έχουν διαχρονική καριέρα. Σε αυτό δε φέρουν ευθύνη μόνο οι αθλητές, αλλά και η κοινωνία γενικότερα. Είχαμε εγκλωβιστεί στην ιδέα των μεταλλίων και των επιδόσεων. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι οι αθλητές είναι άνθρωποι. Δεν είναι ούτε μηχανές ούτε αριθμοί. Η υπέρβαση και ο άθλος γίνονται πρώτα μέσα μας. Αν το καταφέρουμε αυτό, αργά ή γρήγορα θα έρθουν και οι αριθμοί και οι επιδόσεις.

Για πόσο καιρό ακόμα θα αντέχει το ρεκόρ (2.36μ.) του Λάμπρου Παπακώστα;
Πρόκειται για ένα μεγάλο ρεκό, ενός πραγματικά μεγάλου αθλητή. Μπορεί να μην αντέξει πολύ αλλά μπορεί να αντέξει και για πάντα. Σίγουρα κάθε αθλητής στοχεύει να σπάει ρεκόρ αλλά όσον αφορά εμένα προσπαθώ να εστιάζω σε αυτό που κάνω όσο καλύτερα μπορώ, ζώντας το σήμερα χωρίς να σκέφτομαι το αύριο και τους αριθμούς.

Θα ξεπεράσει ποτέ κανείς το 2.45μ. του Χαβιέ Σοτομαγιόρ; Ο Κουβανός έχει προβλέψει πως θα τα καταφέρει ο Μποχτάν Μπονταρένκο.
Είναι το ίδιο που είπα και πριν. Τόσο ο Μπονταρένκο όσο και ο Μπαρσίμ έχουν τα φόντα να σπάσουν το ρεκόρ, το οποίο όπως έχουν παραδεχθει πολλοί, είναι ένα υπεράνθρωπο ρεκόρ. Πάντως ο Μπονταρένκο πέρσι έφτασε πολύ κοντά στο να το καταρρίψει.

Έχεις δοκιμάσει ποτέ να κάνεις άλμα με τον παλιό τρόπο και όχι με το Ντικ Φόσμπερι στιλ;
Κάνουμε και του παλιότερους παλμούς του ύψους στην προπόνηση αλλά πιο πολύ για παιχνίδι. Δεν τίθεται θέμα μεγιστοποίησης σε τέτοιου είδους ασκήσεις.

Ήσουν το Πεκίνο και το Λονδίνο. Το 2014 στο Ρίο θα είσαι 30 ετών. Λένε ότι αυτή είναι η ιδανική αθλητική ηλικία. Μπαίνοντας στον τελικό είναι στις δυνατότητες σου ένα μετάλλιο;
Κάθε αθλητής θέλει να συμμετάσχει σε έναν τελικό Ολυμπιακών Αγώνων. Νιώθω τυχερός που έχω πάει σε δύο Ολυμπιακούς Αγώνες και ελπίζω στα 30 μου να είμαι ακόμα πιο έμπειρος για να μπορέσω να πραγματοποιήσω καλύτερη εμφάνιση από το 2008 και το 2012.

Βλέπεις τον ελληνικό στίβο να αναγεννάται και να φτάνει τα επίπεδα του 2004;
Την περίοδο πριν από το 2004 αλλά και στο αποκορύφωμα με την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, υπήρχε μία έκρηξη στον ελληνικό αθλητισμό. Σε αυτό δε συνέβαλε μόνο η αθλητική κοινότητα αλλά και η κοινωνία γενικότερα καθώς οι συγκεκριμένοι Αγώνες αποτελούσαν Εθνικό στόχο και στοίχημα. Σίγουρα υπήρξαν πολλές επιτυχίες, αλλά υπήρξαν και πολλές υπερβολές και λάθη. Μπροστά στη δόξα χάσαμε την ουσία του αθλητισμού. Θα ήθελα να δω ξανά τον ελληνικό αθλητισμό σε αυτά τα επίπεδα αλλά σε πιο στέραιες και υγιείς βάσεις.

Εκτός από τον στίβο με τί άλλο ασχολείσαι;
Η διαδικασία του πρωταθλητισμού, μου δεσμεύει πολύ χρόνο και πολύ ενέργεια τόσο σωματική όσο και ψυχική. Προσπαθώ ωστόσο να ισορροπήσω και την εξωγηπεδική μου ζωή. Πρέπει να υπάρχει σε όλα μέτρο. Μου αρέσει πάντως να διαβάζω βιβλία, να πηγαίνω σε όμορφες ταβέρνες με ωραία παρέα και καλό κρασί και γενικά θέλω να κάνω πράγματα που θα μου δίνουν και θα με γεμίζουν ενέργεια.

Ένας αθλητής παγκοσμίου επιπέδου, μπορεί να είναι και οικογενειάρχης;
Και ναι και όχι. Το σημαντικό για έναν πρωταθλητή είναι, η προσωπική του ζωή να βρίσκεται σε κατάσταση ηρεμίας, να είναι τακτοποιημένη έτσι ώστε να μπορέσει να εστιάσει στη δουλειά του που είναι ιδιαίτερα απαιτητική.

Ο θείος σου, ο Χάρης Μπανιώτης υπήρξε ποδοφαιριστής του ΠΑΟΚ και του Ολυμπιακού. Πως και δε σε επηρέασε να ασχοληθείς με το ποδόσφαιρο;
Ο θείος μου, ήταν το αθλητικό μου πρότυπο. Είναι ένας πολύ γνήσιος και απλός άνθρωπος. Σε μια μικρή κοινωνία όπως αυτή της Κομοτηνής, αποτελούσε και αποτελεί ακόμα ίνδαλμα. Στη Θεσσαλονίκη ακόμα μου εκφράζουν την αγάπη τους γι΄αυτόν. Και βέβαια ήθελα να παίξω ποδόσφαιρο αλλά από μικρός ήμουν ψηλός και ποτέ δεν ασχολήθηκα. Για καλή μου τύχη…

Έχεις σκεφτεί τί θα κάνεις όταν ολοκληρώσεις την αθλητική σου καριέρα; Θα μείνεις στον αθλητισμό ή θα κάνεις κάτι που δε θα έχει καμία σχέση;
Δεν το έχω σκεφτεί ακόμα. Προσπαθώ να ζω το σήμερα και να απολαμβάνω τη ζωή του αθλητή. Το μόνο βέβαιο είναι ότι θα ήθελα να γίνω προπονητής. Από μικρός είμαι στον αθλητισμό. Έχει γίνει κομμάτι μου πλέον και θα ήθελα να δω και αυτήν του την όψη, από την πλευρά του προπονητή.

Ο Μπόχταν Μπονταρένκο είναι μεταξύ των τριών υποψήφιων της ΙΑΑΦ για το τίτλο του κορυφαίου αθλητή της χρονιάς. Εσύ ποιον θα ψήφιζες; Μο Φάρα και Μπολτ είναι οι άλλοι δύο. 
Κατ’ αρχήν και οι τρεις είναι υπεραθλητές. Εγώ θα ψήφιζα όμως τον Μπονταρένκο γιατί στέφθηκε παγκόσμιος πρωταθλητής με μια μεγάλη επίδοση (2.41μ.) και άγγιξε το παγκόσμιο ρεκόρ. Επίσης έκανε πολλούς αγώνες και έχασε μόνο έναν. Μπολτ και Φάρα είναι χρόνια σε τόσο υψηλό επίπεδο, οπότε καλό θα ήταν να γίνει η έκπληξη με τον Ουκρανό άλτη.

Ποιοι είναι για σένα οι τρεις κορυφαίοι άλτες όλων των εποχών και γιατί τους δίνεις αυτόν τον τίτλο.
Χαβιέ Σοτομαγιόρ. Προφανής ο λόγος. Παγκόσμιος ρέκορντμαν, αθλητής με την ολοκληρωμένη έννοια του όρου. Ντικ Φόσμπερι. Άλλαξε την ιστορία του αθλήματος. Θέλει πολύ θάρρος, δύναμη και διορατικότητα για να εκθέσεις την άποψη σου για το αγώνισμα σε παγκόσμιο επίπεδο και να μη φοβάσαι τη γελοιοποίηση. Ντράγκουτιν Τόπιτς. Έχει το παγκόσμιο ρεκόρ των εφήβων με 2.37μ. Έχοντας περάσει δύο πολέμους (Γιουγκοσλαβία) στην πιο κρίσιμη αθλητικά ηλικία, πέτυχε σπουδαία πράγματα.