Ο πρώτος Αμερικάνος που έκανε μαγικά στα ελληνικά γήπεδα μπάσκετ δεν ήταν από τις ΗΠΑ. Ήταν από μια φτωχογειτονιά της Νίκαιας. Πολύ πριν εμφανιστούν στην Ελλάδα, παίκτες όπως ο Ντομινίκ Γουίλκινς, ο Έντι Τζόνσον, ο Γουόλτερ Μπέρι και ο Ρόι Τάρπλεϊ, ένας Έλληνας Αμερικάνος, ο Γιώργος της ΑΕΚ έγραψε ιστορία ως ένας από τους κορυφαίους μπασκετμπολίστες όλων των εποχών.
του Θανάση Νικολάου
[email protected]
follow me @ThanNikolaou
Από τα ξημερώματα της 7ης Οκτωβρίου, ο Γιώργος Αμερικάνος, δε βρίσκεται ανάμεσα μας. Ο “Παγκόσμιος” δεν άντεξε στην τριετή μάχη που έδινε μετά το βαρύ εγκεφαλικό που υπέστει. Πλέον το ελληνικό μπάσκετ είναι φτωχότερο, χάνοντας έναν εκ των κορυφαίων σκόρερ και αρχηγό της ΑΕΚ που κατέκτησε το κύπελλο κυπελλούχων το 1968.
Περίπου οκτώ μήνες νωρίτερα, στις 2 Μαΐου 2013 “έφυγε” ο Γιώργος Κολοκυθάς. Σήμερα τον ακολούθησε ο Γιώργος Αμερικάνος σε ηλικία 71 ετών. Οι δύο τους ήταν οι κορυφαίοι Έλληνες μπασκετμπολίστες στην προ-Γκάλη εποχή και για πολλούς θεωρούνταν οι μοναδικοί που πλησίαζαν τον μεγάλο Νικ, όσον αφορά στο επιθετικό παιχνίδι.
Γεννημένος μέσα στον πόλεμο, το 1942, ο Αμερικάνος ασχολήθηκε νωρίς με το μπάσκετ, ξεκινώντας από τη Χριστιανική Ένωση Νέων Νίκαιας. Σύντομα όμως μεταπήδησε στην ΑΕΚ, της οποίας έγινε ο εμβληματικός και για τις επόμενες δεκαετίας (αλλά και αυτές που θα ακολουθήσουν) αποτέλεσε το σημείο αναφοράς για το μπάσκετ της Ένωσης.
Ήταν αυτός, που ηγήθηκε στην πρώτη συμμετοχή ελληνικής ομάδας σε φάιναλ φορ του κυπέλλου πρωταθλητριών, το 1966 στο Μιλάνο της Ιταλίας. Εκεί η ΑΕΚ ηττήθηκε στον ημιτελικό από τη Σλάβια Πράγας 103-73 και στον μικρό τελικό από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας 85-62. Δύο χρόνια αργότερα όμως, ο Αμερικάνος, ως αρχηγός της Ένωσης, θα γίνει ο πρώτος Έλληνας αθλητής που θα σηκώσει ευρωπαϊκό τίτλο σε ομαδικό άθλημα. Ήταν 4 Απριλίου 1968, στο κατάμεστο από 80.000 φιλάθλους Παναθηναϊκό στάδιο, θα σκοράρει 29 πόντους και η ΑΕΚ θα νικήσει 89-82 τη Σλάβια Πράγας. “Αν υπήρχε τρίποντο εκείνη την εποχή, θα είχα σημειώσει 50 πόντους στον τελικό” δήλωσε αρκετά χρόνια αργότερα, ενώ πάντα φρόντιζε να τονίζει πως ποτέ δεν έπαιξε μπάσκετ για τα λεφτά. “Αν είχα τη δυνατότητα επιλογής, πάλι εκείνη την εποχή θα ήθελα να παίζω μπάσκετ. Δεν το έκανα ποτέ για τα λεφτά. Το έκανα για την αγάπη στο άθλημα και την ΑΕΚ”, είχε δηλώσει την περίοδο (τέλη δεκαετίας ’80) που στα των παικτών, τα ποσά που αναγράφονταν διέθεταν αρκετά μηδενικά.
Με την Εθνική ομάδα, δεν ευτύχησε σε κάποια μεγάλη επιτυχία. Ούτε ως προπονητής της ΑΕΚ το 1987, καθώς τότε ήταν τα πέτρινα χρόνια της Ένωσης. Μάλιστα είχε αναγκαστεί να παραιτηθεί από τον πάγκο της αγαπημένης του ομάδας. Ποτέ όμως δεν έμεινε μακριά από την μεγάλη του αγάπη. Χαιρόταν με τις επιτυχίες της ΑΕΚ και στεναχωριόταν με τις αποτυχίες. Μέχρι που το 2011 ένα βαρύ εγκεφαλικό επεισόδιο τον έστειλε στο νοσοκομείο και σε μια τριετή μάχη την οποία έχασε σήμερα τα ξημερώματα.
Με την ΑΕΚ, εκτός από το κύπελλο κυπελλούχων (αν και τότε δεν υπήρχε ο θεσμός του κυπέλλου στην Ελλάδα) κατέκτησε και έξι πρωταθλήματα (1963, 1964, 1965, 1966, 1968, 1970) ενώ αναδείχθηκε δύο φορές πρώτος σκόρερ του ελληνικού πρωταθλήματος (1965, 1968). Υπήρξε διεθνής με την Εθνική έχοντας 68 συμμετοχές και 1.076 πόντους. Ήταν πρώτος σκόρερ του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος στο Ευρωμπάσκετ του 1961 και του 1965, ενώ έπαιξε ακόμα στους Μεσογειακούς Αγώνες του 1967, στα Προολυμπιακά Τουρνουά του 1960 και του 1964 και στα Βαλκανικά Πρωταθλήματα των 1962, 1964, 1967 και 1969.
