Η Σιμόν Μπάιλς είναι η κορυφαία αθλήτρια στην ενόργανη γυμναστική τα τελευταία χρόνια. Αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και μία από τις μεγάλες σταρ των Αγώνων του Ρίο. Η ισορροπία στη ζωή της έχει τον πρώτο και το τελευταίο λόγο ώστε να είναι σε θέση να διεκδικήσει το χρυσό μετάλλιο στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες της καριέρας της.
του Στέφανου Σουλιώτη
[email protected]
Η 19χρονη Αμερικανίδα, με ύψος μόλις 1,45μ. κατέκτησε τέσσερα χρυσά μετάλλια τον περασμένο χειμώνα στο παγκόσμιο πρωτάθλημα της Γλασκόβης. Σε ηλικία 13 ετών είχε ήδη σημειώσει τις πρώτες τις νίκες. Σήμερα έχει το ρεκόρ των δέκα παγκόσμιων πρωταθλημάτων και είναι το Νο1 φαβορί για την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Αλλά πως κάνει η Σάιμονς όλα της τα άλματα και τις πιρουέτες σε ένα όργανο πλάτους μόλις δέκα εκατοστών να φαίνονται εύκολα; «Βοηθάει το γεγονός πως ξεκίνησα από τα έξι μου», λέει η ίδια φέρνοντας στο μυαλό της την ημέρα που το σχολείο της πήγε εκδρομή σε ένα σύλλογο γυμναστικών επιδείξεων στο Χιούστον. Εκεί η μικρή Σάιμον άρχισε να μιμείται αμέσως τις «ρόδες» και τα άλματα των αθλητριών και έτσι οι παππούδες της που την μεγάλωσαν θεώρησαν πως το συγκεκριμένο άθλημα θα ήταν μια καλή διέξοδος για εκείνη.
«Η Σιμόν δε φοβόταν να κάνει το παραμικρό» δηλώνει η γιαγιά της την οποία η αθλήτρια αποκαλεί μαμά. «Από την ώρα που ξυπνούσε πηδούσε και έκανε άλματα στο σπίτι».
Αυτή η απίστευτη ενέργεια που διαθέτει είναι που τις επιτρέπει να πραγματοποιεί περιστροφές και άλματα με απόλυτη ακρίβεια και τελειότητα σε σημείο που μία άσκηση να πάρει το όνομά της. Το καλύτερό της είναι που νικάει τους αντιπάλους με διαφορά ακέραιου αριθμού πόντου τη στιγμή που στο άθλημα τα περισσότερα μετάλλια κρίνονται στην πολύ μικρή διαφορά πόντων. Ακόμα και όταν κάνει κάποιο λάθος κερδίζει αρκετούς βαθμούς ώστε να βγει πρώτη. Στο παγκόσμιο της Γλασκόβης για παράδειγμα έκανε ένα λάθος στη δοκό ισορροπίας και παρ’ όλα αυτά γύρισε σπίτι με το χρυσό μετάλλιο. «Στη δοκό πρέπει να είσαι ακριβής σε κάθε κίνηση. Χρειάζεται απόλυτη συγκέντρωση. Έχω μάθει να εμπιστεύομαι την ισορροπία μου. Αλλά είναι και κάτι που το δουλεύω», αναφέρει η Μπάιλς.
Αυτή η αναζήτηση για ισορροπία αφορά όλα τα αθλήματα και φτάνει μέχρι την πυγμαχία και το μουάι τάι. «Ασκήσεις στις οποίες πρέπει να κινείσαι σε διαφορετικά επίπεδα βοηθάνε τη σταθερότητά. Αυτό είναι το νέο όριο που πρέπει να φτάσει κάποιος», σημειώνει η Λίζα Γκιάνον, επικεφαλής της ομάδας μπαλέτου του Σαν Φραντσίσκο και δημιουργός fitness studio. «Η ισορροπία είναι το σημείο μηδέν για κάθε κίνηση», προσθέτει ο Ράντι Χιούμολα, ιδιοκτήτης γυμναστηρίου στη Νέα Υόρκη.
Έρευνα του πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς που είδε το φως της δημοσιότητας πριν λίγα χρόνια ανέφερε πως σχεδόν το 20% των ανθρώπων ηλικίας 40 ετών δε μπορούν να μείνουν εντελώς ακίνητοι σε μία επιφάνεια στρώματος με τα μάτια τους κλειστά για 30 δευτερόλεπτα – το οποίο αποτελεί κλασικό τεστ ισορροπίας. Κατά ένα μεγάλο μέρος αυτό οφείλεται στις καρέκλες, τις πολυθρόνες και συνολικά στον καθιστικό τρόπο ζωής. «Όταν καθόμαστε δεν ενεργοποιούμε τη σπονδυλική μας στήλη και αυτοί οι μύες μαζί με εκείνους που βρίσκονται στους αστραγάλους και στο κάτω μέρος των ποδιών μας είναι που μας κρατάνε ευθείς και σταθερούς», εξηγεί η Έλεν Στιούαρτ, νευρολόγος και πρώην χορεύτρια.
Πως τα καταφέρνει η Μπάιλς με τη δική της ισορροπία; «Κάνω 30 λεπτά κοιλιακούς κάθε ημέρα», αναφέρει και προσθέτει πως κάνει ασκήσεις που ενισχύουν τους μύες στην πλάτη «τους οποίους συχνά πυκνά ξεχνάμε πόσο σημαντικοί είναι για την σπονδυλική στήλη», συμπληρώνει χαρακτηριστικά η προπονήτριά της Έιμι Μπόρμαν.
Η Μπάιλς έχει την τύχη να διαθέτει ένα ασυνήθιστο αιθουσαίο σύστημα, το οποία είναι μια δαιδαλώδης διάταξη στο εσωτερικό του αυτιού που παίζει το μεγαλύτερο στην ισορροπία. Το να κρατηθείς σταθερός απαιτεί μία πολύπλοκη συνεργασία μεταξύ του αιθουσαίου και δύο άλλων σημαντικών παραγόντων. Ο πρώτος είναι αυτό που αποκαλείται «ιδιοδεκτική αισθητικότητα» και έχει να κάνει με την αίσθηση της θέσης του σώματος σε σχέση με το περιβάλλον με βάση τα μηνύματα που στέλνουν οι νευρικές απολήξεις των μυών στον εγκέφαλο. Ο δεύτερος παράγοντας είναι η αίσθηση της όρασης.
Η ισορροπία, όπως και τις περισσότερες κινητικές δεξιότητες, τις κληρονομείς κατά το ήμισυ από τους γονείς σου αλλά όλοι μπορούν να βελτιωθούν με εξάσκηση. Όσον αφορά στο χρόνο που χρειάζεσαι για να έρθεις πάλι στα ίσα σου; «Από τη στιγμή που χάνεις την ισορροπία σου έχεις ένα δευτερόλεπτο για να την ξαναβρεις», σημειώνει ο Ντάνιελ Φέρις, διευθυντής της Ανθρώπινου Νευρολογικού Εργαστηρίου του πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν. Ένας υγιής νέος αντιδρά σε 400 μιλιδευτερόλεπτα, ενώ οι ηλικιωμένοι χρειάζονται 150 επιπλέον μιλιδευτερόλεπτα για να αντιδράσουν – διαφορά ικανή να σε στείλει στο νοσοκομείο.
Ο εγκέφαλος της Μπάιλς αποκρίνεται ακόμα πιο γρήγορα από εκείνον ενός υγιούς νέου. Η Αμερικανίδα προπονείται ώστε να μην κάνει κανένα λάθος στο Ρίο και να μη χρειαστεί να ενεργοποιηθεί αστραπιαία ο εγκέφαλός της για να διορθώσει την ισορροπία της. Η πρόκληση του χρυσού μεταλλίου στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες της καριέρας της είναι μεγάλη για την Μπάιλς αλλά έτσι και αλλιώς η 19χρονη γνωρίζεται πώς να στέκεται γερά στα πόδια της.
