Καταγγελίες, ψυχολογική πίεση και άρνηση της ΕΓΟ

Σε σοβαρές καταγγελίες έχουν προχωρήσει οι γονείς της ανήλικης αθλήτριας της Εθνικής ομάδας ρυθμικής γυμναστικής, Ελένη Κελαϊδίτη, για πρακτικές της προπονήτριας της που την οδήγησαν σε ψυχολόγο. Παρά τις καταγγελίες και τη γνωμάτευση του ψυχολόγου, η Ελληνική Γυμναστική Ομοσπονδία αρνείται να επιτρέψει στην Κελαϊδίτη να αποχωρήσει από την εν λόγω προπονήτρια και το σύλλογο της.

του Θανάση Νικολάου
[email protected] follow me @ThanNikolaou

Τη μία καταγγελία μετά την άλλη δεχόμαστε στο Sportsfeed από αθλητές, αθλήτριες και γονείς (από διάφορα αθλήματα), όμως σε καμία δεν υπάρχει αναφορά πως μία ανήλικη έχει οδηγηθεί σε ψυχολόγο από τη συμπεριφορά της προπονήτριας της.
Ότι το άθλημα της γυμναστικής (ενόργανης και ρυθμικής) είναι ιδιαίτερα σκληρό, είναι κάτι που όλοι όσοι ασχολούνται με τον αθλητισμό το γνωρίζουν πολύ καλά. Ενδεχομένως να είναι και το πιο σκληρό άθλημα από όλα. Όμως να φτάσουμε σε σημείο να δημιουργούνται ψυχολογικά προβλήματα σε μια ανήλικη αθλήτρια και η ομοσπονδία να αρνείται να το δεχθεί, είναι κάτι που δεν το συναντάς συχνά.
Οι γονείς της Κελαϊδίτη, η οποία τον περασμένο Σεπτέμβριο κατάφερε να προκριθεί στον τελικό του παγκόσμιου πρωταθλήματος που έγινε στο Πέζαρο στο σύνθετο ατομικό, αναγκάστηκαν οι ίδιοι να προχωρήσουν σε μια σειρά από καταγγελίες για συμπεριφορές προς την κόρη τους μέχρι να φτάσουν στο σημείο να ζητήσουν την αλλαγή συλλόγου ενώ παράλληλα τη 17χρονη κόρη τους άρχισε να παρακολουθεί ψυχολόγος.
Τελικά η μεταγραφή της από το σύλλογο Αρμονία (φιλικός προς την ομοσπονδία) στον Εθνικό Πειραιά, απορρίφθηκε με το ίδιο σκεπτικό που απορρίφθηκε και η μεταγραφή της Αργυρώς Αφράτη.
Τα «κρούσματα» είναι πολλά σε αρκετές ομοσπονδίες και δυστυχώς έχουμε γίνει δέκτες πολλών από αυτών. Στον ερασιτεχνικό αθλητισμό, όπου δεν τίθεται θέμα επαγγελματικών συμβολαίων και υποχρεώσεων, ένας αθλητής ή μια αθλήτρια θα πρέπει να είναι ελεύθεροι να προπονούνται εκεί που αισθάνονται καλύτερα και να αγωνίζονται γι’ αυτόν που επιθυμούν. Αυτός ο απολυταρχισμός των αθλητικών ομοσπονδίων που θέλουν μέσων των αθλητών να ελέγχουν τους συλλόγους, πρέπει να τελειώσει.

Ακολουθεί η αίτηση των γονιών της Κελαϊδίτη και η γνωμάτευση του ψυχολόγου
Προς την Επιτροπή Μεταγραφών της Ελληνικής Γυμναστικής Ομοσπονδίας
ΑΙΤΗΣΗ
Ιωάννου Κελαϊδίτη και Μαρίας Λαμπούση, κατοίκων Ηλιούπολης Αττικής, οδός Αριστομένους αρ. 9, ως ασκούντων τη γονική μέριμνα στο ανήλικο παιδί τους Ελένη Κελαϊδίτη.
Είμαστε γονείς της ανήλικης αθλήτριας της ρυθμικής γυμναστικής Ελένης Κελαϊδίτη (γεννημένης το 2000) και γραμμένης στο σωματείο Γυμναστικός Όμιλος Παλαιού Φαλήρου Η Αρμονία.
Με την παρούσα ζητούμε την έγκριση της μεταγραφής του παιδιού μας στο σωματείο Εθνικός Όμιλος Φιλάθλων Πειραιώς Φαλήρου, λόγω συνδρομής στο πρόσωπό του σπουδαίων και σοβαρών λόγων, που δικαιολογούν τη μεταγραφή του και χωρίς τη συναίνεση του σωματείου του.
Με τον Κανονισμό της Ελληνικής Γυμναστικής Ομοσπονδίας (ΕΓΟ) περί εγγραφών-μεταγραφών σε σωματεία των αθλητριών ρυθμικής γυμναστικής και των αθλητών- τριών των λοιπών κλάδων άθλησης της γυμναστικής εκδοθέντος κατ’ άρθρο 27, σε συνδυασμό με το άρθρο 33 παρ. 3 του Ν. 2725/1999, ως το άρθρο 27 τροποποιήθηκε με το άρθρο 74 παρ. 3 του ν. 3057/2002 και ο οποίος εγκρίθηκε από τον Υφυπουργό Αθλητισμού κατ’ άρθρο 27 του Ν. 2725/1999 και ο οποίος ισχύει και σήμερα, καθορίζονται οι όροι και προϋποθέσεις μεταγραφών αθλητριών της ρυθμικής γυμναστικής της πιο πάνω Ομοσπονδίας, οι οποίοι ανήκουν σε σωματεία μέλη της. Από το συνδυασμό των διατάξεων του εν λόγω Κανονισμού, προκύπτει ότι η μεταγραφή αθλήτριας της ρυθμικής γυμναστικής επιτρέπεται μόνο με τη συγκατάθεση του σωματείου (με ελεύθερη μεταγραφή) στο οποίο ανήκει η ενδιαφερόμενη αθλήτρια και μόνο κατ’εξαίρεση επιτρέπεται μεταγραφή αυτής, χωρίς τη συναίνεση του σωματείου στο οποίο ανήκει, εφόσον συντρέχουν οι από τις πιο πάνω διατάξεις απαιτούμενες προϋποθέσεις (διετής απραξία, μετοίκηση, κ.λ.π).
Εξάλλου, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 5 παρ. 1 του ισχύοντος Συντάγματος, το οποίο κατοχυρώνει την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και 16 παρ. 9 αυτού, το οποίο προστατεύει τον αθλητισμό, προκύπτει κατ’ αρχήν ότι ο αθλητής έχει το δικαίωμα να επιλέγει ελεύθερα το αθλητικό σωματείο της προτίμησής του. Περιορισμοί δε στις μεταγραφές από σωματείο σε σωματείο, μπορούν να τεθούν μόνο αν δικαιολογούνται από λόγους αναγόμενους στην προστασία των αθλητών ή γενικότερα από λόγους δημοσίου συμφέροντος και δεν είναι υπέρμετροι. Εάν δηλαδή έχουν δημιουργηθεί συνθήκες τέτοιες από υπαιτιότητα του σωματείου, που καθιστούν αδύνατη την αρμονική συνεργασία αυτού και του αθλητή και την συνέχιση της άθλησής του στο σωματείο, τότε υπάρχει σπουδαίος λόγος μεταγραφής σε άλλο σωματείο, σύμφωνα και με την πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας αλλά και του ίδιου του Α.Σ.Ε.Α.Δ. (βλ. ενδεικτικά Σ.τ.Ε.207/2002, 4130/2000, 4914/1988 Ελλ.Δνη 30- 1088, Α.Σ.Ε.Α.Δ. 118/1989, 25/1990, 74/1990, 95/1990, 14/1991, 92/1991, 110/1991, Ολ. Α.Σ.Ε.Α.Δ. 130/1993, ΑΣΕΑΔ 510/1999, 17/1998, 43/1998, 61/1998 και 18/2008, Α.Σ.Ε.Α.Δ. 207/2002, 26/2004, 80/2005, 117/2005, 136/2005, 1/2006, 8/2006, 29/2007, 50/2007, 63/2007, 76/2007, 1-2/2008, 15/2009, 60/2009, 16/2010, 35/2011, 41/2011, 8/2012, 52/2012, 9/2013, 42/2014, 3/2015, 40/2016, 3/2017). Όπως προκύπτει από τις διατάξεις των άρθρων 5 παρ. 1 και 16 παρ. 9 του ισχύοντος Συντάγματος, το δικαίωμα του αθλητή να μεταγραφεί σε σωματείο της προτίμησής του, που αποτελεί εκδήλωση της αυτοδιάθεσης και ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητάς του, κατοχυρώνεται συνταγματικά, με αποτέλεσμα οι όποιοι περιορισμοί στην άσκησή του να είναι επιτρεπτοί μόνον εφόσον κατατείνουν στην προστασία του αθλητή και του αθλητισμού και ταυτόχρονα δεν είναι υπέρμετροι (βλ. Σ.τ.Ε. 963/1991, 2998/1994, 3876/1994, 3856/1995, 4589/1995, 4591/1995, 1158/1996, 1379/1997, 3140/2000), ειδάλλως είναι αντίθετοι προς το Σύνταγμα. Από τα ως άνω προκύπτει, ότι ο αθλητής ερασιτεχνικού σωματείου έχει καταρχήν δικαίωμα να επιλέγει ελεύθερα το σωματείο της προτίμησής του, θεσπίζονται δε οι εξαιρετικές εκείνες περιπτώσεις, κατά τις οποίες η ελευθερία αυτή υπόκειται σε περιορισμούς, επιβαλλόμενους από λόγους αναγόμενους στην προστασία του αθλητισμού ή γενικότερα λόγους δημόσιου συμφέροντος με όριο όμως, αλλά και ταυτόχρονα πυρήνα και κύριο γνώμονα αυτών των περιορισμών, την προστασία και το συμφέρον του ίδιου του αθλητή και της προσωπικότητάς του, καθώς και τη συνδεόμενη με αυτή αθλητική του προοπτική και δυνατότητα μελλοντικής αθλητικής του ανάπτυξης, ειδάλλως η άρνηση παροχής συναίνεσης από το σωματείο, όταν αυτή συνιστά προαπαιτούμενο για τη μεταγραφή, είναι καταχρηστική (Α.Σ.Ε.Α.Δ. 50/2001, 60/2002, 121/2003, 25/2004, 117/2005, 26/2007, 42/2007, 66/2007, 8/2008, 31/2008, 18/2009, 26/2010, 2/2011, 5/2011, 46/2012, 38/2013,35/2014,14/2017). Η κατ’ ιδίαν δε έκφραση της ως άνω συνταγματικής ελευθερίας συνίσταται στη δυνατότητα του αθλητή προς ελεύθερη μετακίνησή του, αποδέσμευση και εγγραφή του προς άλλο σωματείο, όταν υπάρχει σπουδαίος και σοβαρός λόγος (βλ. ΑΣΕΑΔ 2/2017, 27/2016, 9/2015, 35/2014, 38/2013, 45/2012, 1/2011, 26/2010, 37, 60, 130/2009, 4, 28/2008, 50, 68/2007, 25, 118/2004, 47/2003, 58/2001 κ.ά. αποφάσεις). Τα ανωτέρω έχουν αναγνωριστεί και από το σχετικό πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη (Μάιος 2012), που αναγνώρισε ότι οι περιορισμοί στις μετακινήσεις, ιδίως ανηλίκων αθλητών, αφήνουν περιθώρια εκμετάλλευσής τους, ενώ παράλληλα οδηγεί στην πράξη σε παραβίαση δικαιωμάτων τους (βλ. και αναφορές Συνηγόρου του Πολίτη 13842/2007, 15361/2007, 6553/2008, 10078/2009, 17187/2011, 20626/2011, 32449/2011). Εξάλλου, η ίδια η Επιτροπή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού του Ο.Η.Ε., τόνισε ότι «με δεδομένο ότι το θεμελιώδες δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού αποτελεί στοιχειώδη προϋπόθεση για τη φυσιολογική ανάπτυξη του ανηλίκου, θα πρέπει να αποτελεί και πρωταρχικό κριτήριο κατά τη λήψη αποφάσεων που τον αφορούν, όπως εκείνων που καθορίζουν, το εάν θα εξακολουθήσει ή όχι να αθλείται ερασιτεχνικά σε ορισμένο σωματείο ή θα μεταγραφεί σε άλλο. Η ελευθερία της βούλησης του παιδιού, ιδιαίτερα σε έναν τομέα που σχετίζεται άμεσα με την ψυχαγωγία και την ομαλή ψυχοσωματική του ανάπτυξη, αποτελεί τον θεμέλιο λίθο, ώστε να μη μετατρέπεται ο ανήλικος αθλητής σε όμηρο των διοικητικών αποφάσεων και θύμα των αθλητικών συμφερόντων» (βλ. Γενικό Σχόλιο της Επιτροπής 12/2009, CRC/C/GC/12, 20.7.2009).
Σε κάθε λοιπόν τέτοια περίπτωση, όπου η παραμονή στο νυν σωματείο καθίσταται επιζήμια και αδύνατη για τον αθλητή, η μετακίνησή του από αυτό είναι επιβεβλημένη (Α.Σ.Ε.Α.Δ. 56/2002, 37/2004, 20/2005). Και ιδίως, όταν υποκείμενο του αθλητικού δικαιώματος είναι όχι κάποιος ώριμος αθλητής, αλλά ένας ιδιαίτερα νεαρός και ανήλικος, σε κρισιμότατη ηλικία για τη μύησή του στο άθλημα, το δικαίωμά του στην ελεύθερη κατά την κρίση και το συμφέρον του επιλογή φορέα άθλησης πρέπει να προέχει σε κάθε περίπτωση, επειδή τυχόν περιορισμός του είναι ακόμα πιο επικίνδυνο να καταστρέφει οριστικά όχι απλά την αγωνιστική του εξέλιξη αλλά την ίδια την επαφή του με το κατοχυρωμένο ως ταυτόχρονα ατομικό αλλά και κοινωνικό αγαθό του αθλητισμού εν γένει (Α.Σ.Ε.Α.Δ. 52/2012). Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι ο συνταγματικός νομοθέτης κατοχύρωσε τον αθλητισμό στην παρ. 9 του άρθρου 16 Συντ. ακριβώς για να τονίσει την άμεση συσχέτισή του με το αγαθό της παιδείας και τη διαπαιδαγώγηση της νεολαίας. Αυτό το στοιχείο ακριβώς τονίζει ότι η επιλογή του περιβάλλοντος άθλησης πρέπει να συσχετίζεται άμεσα, όχι απλά με την αθλητική, αλλά και με τη συνολικότερη ηθική, ψυχική και πνευματική και εκπαιδευτική ανάπτυξη του παιδιού, και την καλλιέργεια της προσωπικότητάς του, αντικείμενα τα οποία όσο μικρότερη είναι η ηλικία του, τόσο πιο επικίνδυνο είναι να επηρεαστούν από ένα ακατάλληλο αθλητικό περιβάλλον. Σημειωτέον δε ότι η άρνηση αθλητικής ομοσπονδίας να δεχθεί την αίτηση μετεγγραφής ενός αθλητή, με την αιτιολογία ότι η άρνησή της έχει έρεισμα στους περιορισμούς του Κανονισμού μεταγραφών, ενώ υπάρχουν σπουδαίοι λόγοι, έρχεται σε ευθεία και προφανή αντίθεση με τις ανωτέρω συνταγματικές διατάξεις, καθόσον ούτε το συμφέρον του αθλητή και του αθλητισμού γενικότερα εξυπηρετεί, ούτε το δημόσιο συμφέρον προστατεύει (Α.Σ.Ε.Α.Δ. 63/2007, 76/2007, 108/2007, 118/2007).