Connect with us

TOP

Ο αυθεντικός Μαραθώνιος και τα 120 χρόνια του

Published

on

Ο εφετινός Μαραθώνιος της Αθήνας, 34ος στη νέα μορφή και εποχή του θεσμού, κλείνει ουσιαστικά στην Ελλάδα το αγωνιστικό πρόγραμμα μιας Ολυμπιακής χρονιάς.

του Γιάννη Μαμουζέλου
δημοσιογράφος – συγγραφέας

Ο χαρακτηρισμός αυθεντικός, που αναλύεται παρακάτω γιατί δικαιωματικά χρησιμοποιείται, δεν είναι φυσικά το μόνο στοιχείο που τον καθιστά ξεχωριστό εφέτος…
Αλλά και τα εξής πολύ σημαντικά γεγονότα:
Το 2016 συμπληρώθηκαν 120 χρόνια
– από τον πρώτο αγώνα που ονομάστηκε Μαραθώνιο;
– και ταυτόχρονα από το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα
Έγινε στις 10 Μαρτίου 1896, με συμμετοχή περίπου 40 δρομέων ως προκριματικός για την επιλογή 5ή 6 που θα μετείχαν στον Ολυμπιακό μαραθώνιο του 1896 και αναγνωρίστηκε μετέπειτα από το ΣΕΓΑΣ ως 1ο πανελλήνιο πρωτάθλημα του αγωνίσματος!
Νικητής ήταν ο Χαρίλαος Βασιλάκος σε 3:17, επίσημος αθλητής του ΠΓΣ, από τον Ιανουάριο του ίδιου έτους, σύμφωνα με αδιάψευστα στοιχεία του εγγονού του! Αυτός είναι ο πρώτος στην ιστορία νικητής Μαραθωνίου!
– από τον πρώτο Ολυμπιακό Μαραθώνιο
Έγινε Παρασκευή 29 Μαρτίου 1896 (με το τότε Ιουλιανό ημερολόγιο) ή 10 Απριλίου (μετά την εισαγωγή του νέου Γρηγοριανού από τις 15 /2/1923) με εκκίνηση στη 1μμ. Ο θριαμβευτής Σπύρος Λούης είναι ο πρώτος Ολυμπιονίκης Μαραθωνίου!
– και 70 χρόνια από το θρίαμβο του Στέλιου Κυριακίδη στο φημισμένο μαραθώνιο της Βοστόνης (20/4/1946), που είναι η μεγαλύτερη ελληνική μέχρι σήμερα επιτυχία στο αγώνισμα σε διεθνές επίπεδο!
Συχνά οι φίλαθλοι και γενικά ο κόσμος δεν μπορεί να διαχωρίσει κάποιους χαρακτηρισμούς που διατυπώνονται σε αναφορές στο τόσο δημοφιλές αγώνισμα. Τις ξεδιαλύνω σύντομα στη συνέχεια:
«Ιστορική» διαδρομή είναι αυτή που ακολούθησε ο δρομέας-αγγελιαφόρος της αρχαιότητας για να αναγγείλει την έκβαση της μάχης του 490π.Χ και δεν έχει καμιά συνάφεια με την…
«Ολυμπιακή διαδρομή», δηλ αυτή από τον Μαραθώνα στο Παναθηναϊκό στάδιο, στην οποία τελέσθηκε ο μαραθώνιος των Ολυμπιακών του 1896 αλλά και οι δύο αγώνες που είχαν προηγηθεί! Ήταν απόστασης περίπου 40 χιλιομέτρων!
Κλασικός έπρεπε λογικά εξ αρχής να αποκαλείται μόνο ο Μαραθώνιος της Αθήνας για το λόγο ότι η διαδρομή του είναι ίδια (με μικρές παρεκκλίσεις) αμετάβλητη απ’ το 1896 με τα ίδια κύρια χαρακτηριστικά του φυσικού περιβάλλοντος, με την ίδια αφετηρία και τερματισμό!
Παρ’ όλα αυτά ο όρος Classic Marathon προέκυψε στο διεθνή χώρο απ’ την ανάγκη να υποδηλώνεται ότι ο αγώνας ανταποκρινόταν στην επίσημη απόσταση των 42.195μ., που η IAAF καθόρισε ως «κλασική» για τον Μαραθώνιο και δεν ταυτιζόταν με κανέναν άλλον δρόμο μεγάλων αποστάσεων!
Η συγκεκριμένη απόσταση προέκυψε συγκυριακά στο Λονδίνο το 1908 (επισημοποιήθηκε το 1921 από την παγκόσμια ομοσπονδία), χωρίς καμιά συνάφεια με τις «ρίζες» του αγωνίσματος στην Ελλάδα, δηλ. τα 40χλμ. της Αθήνας το 1896 !
Έως τότε [και για μερικά χρόνια κατόπιν, ώσπου να ενσωματωθεί και εφαρμοστεί διεθνώς η απόφαση της IΑΑF] πολλοί μαραθώνιοι τελούνταν (κατά το δοκούν των οργανωτών…) είτε σε 40χλμ. ή 25 μίλια είτε σε παραπλήσια απόσταση! Συνέπεια ήταν να προκαλείται σύγχυση στον αθλητικό κόσμο και αδυναμία αξιολόγησης ή σύγκρισης των επιδόσεων…

«Αυθεντικός»
Ας δούμε πως στοιχειοθετείται ο χαρακτηρισμός, ξεκινώντας από ένα ιστορικό στοιχείο, σύμφωνα με την άποψη του διεθνώς καταξιωμένου ιστορικού και στατιστικού του στίβου Ιταλού Roberto Luigi Quercetani, που σημειώνει σε δύο βιβλία της ιστορίας του στίβου:
«Η παγκοσμίως αποδεκτή έννοια να χαρακτηρισθεί η Oλυμπιακή κούρσα της Αθήνας ως πρωτογενής (ή πρωτογέννητη /primogenitura) μεταξύ των μεγάλων μαραθωνίων στον κόσμο κληροδοτήθηκε σε μεγάλο βαθμό από το γεγονός ότι ποτέ προηγουμένως δεν είχε δοθεί αυτό το μυθικό όνομα σε ένα δρόμο αντοχής…»

Και σε άλλο σημείο:
«Τhe 1896 Olympic marathon was of course the first distance to receive that name, but it is in fact that long races at various distances had been held long before then in several parts of the world, particularly in America, the British Isles and Scandinavia. The longer ones usually went under the name Go-As-You-Please, meaning that competitors were free to alternate running and walking». (Μετάφραση: Ο Ολυμπιακός μαραθώνιος του 1896 ήταν ασφαλώς η πρώτη απόσταση που πήρε αυτό το όνομα, αλλά είναι γεγονός ότι μεγάλες (μακρές) κούρσες σε διάφορες αποστάσεις είχαν διεξαχθεί προηγουμένως σε διάφορα σημεία του Κόσμου, ιδίως στην Αμερική, στα Βρετανικά νησιά και στη Σκανδιναβία. Οι μεγαλύτερες γίνονταν με την ονομασία «πήγαινε κατ’ ευχαρίστηση», που σήμαινε ότι οι διαγωνιζόμενοι μπορούσαν να εναλλάσσουν τρέξιμο και βάδισμα».

Οπότε προχωρούμε –χωρίς σοβινισμό- και στα ακόλουθα:
Η Αθήνα θα διατηρεί παντοτινά το προνόμιο ότι ο δικός της Μαραθώνιος δεν έχει «αντίγραφο»! Γιατί,
– κανείς δεν ξεκινά απ’ τον Μαραθώνα, σχεδόν στο ίδιο σημείο που ξεκίνησε ο πρώτος στα χρονικά…
– κανείς δεν έχει διαδρομή που ακολουθεί τα βήματα των πρωτοπόρων…
– κανείς δεν ολοκληρώνεται στο ίδιο στάδιο, όπου αναβίωσαν οι Ολυμπιακοί της σύγχρονης εποχής!

Έχει την μοναδικότητα να συνδέει:
– τον μύθο με την ιστορία,
– το όνομα μιας πόλης και περιοχής με το αγώνισμα,
– το αγώνισμα με αξίες και συμβολισμούς
– να προβάλει το χτες και το σήμερα της Ελλάδας, τα απαράμιλλα μνημεία του πολιτισμού της
– να προσκαλεί κάθε άνθρωπο να γνωρίσει τη χώρα που γέννησε τον αθλητισμό και τον άθλο του Μαραθωνίου!

Οι απόψεις - editorial που δημοσιεύονται στο Sportsfeed απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι του Sportsfeed το οποίο τηρεί πιστά τις αρχές της ελευθεροτυπίας: Η δημοσίευση είναι η ψυχή της δικαιοσύνης. Copyright © 2022 Sportsfeed.gr

*/