Ένας δρομέας αντοχής της ΑΕΚ, που πολέμησε στο αλβανικό μέτωπο το 1940 και επέστρεψε τραυματίας στην Ελλάδα ήταν ο εμπνευστής του ποδηλατικού Γύρου της Ελλάδας που θα επανεκκινήσει για… 5η φορά στην ιστορία του.
Ο Οκτώβριος του 1940, βρήκε το Νίκο Καψοκέφαλο τραυματία στα πόδια, να νοσηλεύται στο νοσοκομείο του Λουτρακίου. Ο ίδιος γνώριζε πως η καριέρα του ως αθλητής στίβου αλλά και ποδηλασίας είχε τελειώσει. «Τώρα τα ματωμένα πόδια μου με κρατούν δεμένο στο κρεβάτι και ίσως μου εμποδίσουν την αθλητική προσπάθεια. Δεν πειράζει όμως γιατί αγωνίσθηκαν τον πιο όμορφο και δοξασμένο αγώνα για την πατρίδα και την λευτεριά», έγραφε στο μήνυμα του για να κρατήσει το ηθικό των συμπολεμιστών του υψηλό. Ο πόλεμος τελείωσε και ο Καψοκέφαλος επέστρεψε στην αγαπημένη του ΑΕΚ και το ποδήλατο. Έγινε πρόεδρος της ποδηλατικής ομοσπονδίας και βλέποντας τις διαστάσεις που είχε πάρει ο μυθικός εκείνη την εποχή ποδηλατικός Γύρος της Γαλλίας, εμπνεύστηκε το «Έπαθλο αρχαιοτήτων».
Το πρώτο ετάπ
Ήταν 7 Οκτωβρίου 1968, όταν εκκίνησε το πρώτο ετάπ στην Αθήνα. Τέσσερις ώρες, 40 λεπτά, πέντε δευτερόλεπτα και 170 χιλιόμετρα αργότερα, ο Ελβετός Έρικ Σπαν έκοβε πρώτος το νήμα του τερματισμού γράφοντας ιστορία. Ακολούθησαν συνολικά επτά ετάπ από τις 7/10/1968 έως τις 13/10/1968, οπού οι ποδηλάτες διένυσαν τον γύρο της Πελοποννήσου (Πάτρα, Σπάρτη, Ναύπλιο) με τις ομορφιές του ελληνικού τοπίου να προβάλλονται και να μαγεύουν τους αθλητές, κάτι που ήταν όραμα του εμπνευστή Καψοκέφαλου. Πρώτος νικητής του Γύρου ήταν ο Δανός Γκέραρντ Νίλσεν με συνολικό χρόνο 25 ώρες, 48 λεπτά και 27 δευτερόλεπτα, με τον Βέλγο Νόελ Βάντιγκεμ και τον Τσεχοσλοβάκο Μπρέτισλαβ Σούτσεκ να είναι στην δεύτερη και στην τρίτη θέση αντίστοιχα.
Η δεκαετία της ΑΕΚ
Την δεκαετία του 1960 υπήρχε η μεγάλη σχολή ποδηλάτου της ΑΕΚ που συγκρότησε ο Καψοκέφαλος με τους Φώτη Μουστάκη, Σταμάτη Ρηγούτσο, Γιώργο Τζώλη, Μιχάλη Γκιτάκο, γνωστοί και ως Γκρικ Τιμ, οι οποίοι έδωσαν την σκυτάλη στο Νίκο Λουλούκο και Στέλιο Βάσκο την δεκαετία του 1970, ενώ υπήρχε ένας υγιής ανταγωνισμός ιδιαίτερα με τον Παναθηναϊκό που ξεχώριζε μεταξύ άλλων ο Ηλίας Κελεσίδης.
Ιδιαίτερα ο Βάσκος έχει αναφέρει σε δηλώσεις του παλαιότερα ότι: «ΨΗΛΑ στην εκτίμηση μου, ως αντίπαλος, ήταν ο Κελεσίδης. Πριν από τον ερχομό του περί το 1975 … «μας απειλούσαν» από τη Λεωφόρο, τον Λουλούκο και μένα: «΄Ερχεται από την Τσεχία, ο Κελεσίδης. Θα τελειώσει την κυριαρχία σας». Η απάντηση μας: «΄Ας έλθει», με τον οποίο βέβαια αργότερα έγιναν κουμπάροι. Αυτός ο υγιής ανταγωνισμός ήταν κάτι που ανέβασε το επίπεδο του αθλήματος στην Ελλάδα αλλά και το ενδιαφέρον του κόσμου.
Επανεκκίνηση το 1981
Μετά από διακοπή 21 ετών, ο Γύρος της Ελλάδας διεξήχθη ξανά το 1981, οπού ο Κανέλλος Κανελλόπουλος έγινε ο πρώτος χρονικά Έλληνας που τον κατέκτησε βέβαια με τον τίτλο «Έπαθλο Αρχαιοτήτων», με τον Βασίλη Αναστόπουλο να ακολουθεί τα βήματα του το 2003 και να είναι ο πρώτος νικητής υπό τον τίτλο Γύρος της Ελλάδας.
Ο Κανελλόπουλος πέρα από τους πολυάριθμους τίτλους σε πρωταθλήματα Ελλάδας, βαλκανικών και μεσογειακών αγώνων, διακρινόταν για την ευγένεια και την ταπεινότητα του, ενώ μαζί με τον Κελεσίδη συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984 στο Λος Άντζελες. Ο δεύτερος προαναφερθέντας, ο ομογενής από το Μπρνο της Τσεχοσλοβακίας, Ηλίας Κελεσίδης ήταν ο νικητής του τέταρτου ετάπ του Γύρου το 1984 και έγραψε ιστορία με την φανέλα του Μελιτέα αρχικά και του Παναθηναϊκού αργότερα στην ελληνική ποδηλασία έχοντας πολλές διακρίσεις και τίτλους.
Οι προπονητικές μέθοδοι που εισήγαγε οδήγησαν μελλοντικά του Έλληνες αθλητές σε μεγάλες επιτυχίες, ενώ από το 2004 έως το 2006 ήταν τεχνικός σύμβουλος της ΕΟΠ. Το πέμπτο ετάπ εκείνης της χρονιάς, το κέρδισε ο Στέλιος Βάσκος από τα Τρίκαλα, ο οποίος για να ασχοληθεί με το ποδήλατο τον Αύγουστο του 1969 πήρε την τολμηρή απόφαση να ταξιδέψει ποδηλατώντας στην Αθήνα, κάτι που ήταν πολύ δύσκολο, αλλά κατάφερε να προσφέρει τα μέγιστα τόσο στον σύλλογο του, την ΑΕΚ τα επόμενα χρόνια, όσο και στην Εθνική Ελλάδας, με την οποία μεταξύ άλλων συμμετείχε σε δύο παγκόσμια πρωταθλήματα.
Η κυριαρχία του ανατολικού μπλοκ
Μόλις ο αγώνας έγινε διεθνής, άρχισε και η κυριαρχία των ξένων αθλητών. Το 1982 Ολλανδός Χένι Μάντερς έκανε την αρχή και ακολούθησε το ανατολικό μπλοκ με τους Σοβιετικούς Ασιάτ Σαϊτόφ (1984), Ιβάν Ρομανόφ (1985), Γιντάουτας Ουμάρας (1988) και τον Ανατολικογερμανό Όλαφ Ζεντχ (1987).
Στην επιστροφή του Γύρου από το 1998 και από το 2002 έως το 2006, ο Βασίλης Αναστόπουλος είχε τις περισσότερες διακρίσεις από κάθε άλλον Έλληνα αθλητή και ιδιαίτερα τον κέρδισε το 2003 και μάλιστα, με τερματισμό στο τελευταίο ετάπ στην πόλη του, την Μεγαλόπολη στην Αρκαδία, οπού γνώρισε φυσικά την αποθέωση από τους κατοίκους της.
Το 2011 έγινε μια ακόμα προσπάθεια επανκκίνησης αλλά το μόνο που έμεινε ήταν η εμφάνιση του Γιάννη Ταμουρίδη (2ος).
Ας ελπίσουμε πως η 5η επανεκκίνηση θα είναι και η τελευταία…
