Παίρνοντας ως αφορμή την οργάνωση αγώνων στίβου για παιδιά ηλικίας δημοτικού σχολείου από ιστορικούς και νέους συλλόγους όλης της χώρας με το αγωνιστικό πρόγραμμα να περιλαμβάνει, σε πολλές περιπτώσεις, αποκλειστικά ατομικά αγωνίσματα (δρόμοι 30-50-60-600μ.-μήκος-μπαλλάκι..) θα ήθελα να επισημάνω την θετική πλευρά της διοργάνωσης αγώνων σε κοντινά χρονικά διαστήματα, αλλά και την αρνητική πλευρά της διεξαγωγής των ατομικών αγωνισμάτων, για τα παιδιά αυτών των ηλικιών, που δεν είναι η καλύτερη λύση…
του Πλούταρχου Σαρασλανίδη
προπονητής στίβου
Τα τελευταία 5-10 χρόνια, με δεδομένο την πολύ πρόωρη ένταξη των παιδιών στις αθλητικές ακαδημίες των σωματείων, έχει αναπτυχθεί έντονη συζήτηση για την σωστή παιδαγωγικά και βιολογικά αρχική μύηση στο στίβο. Από τα δεδομένα προ 20 ετίας, όταν η ηλικία έναρξης της αθλητικής προπόνησης ήταν 10 – 12 χρόνων, σήμερα τα σωματεία δέχονται στις ακαδημίες του στίβου και παιδιά της προσχολικής ηλικίας (5-6 χρόνων)…
Με βάση αυτά τα στοιχεία θα πρέπει να προβληματισθούμε για τα περιεχόμενα της «προπόνησης» από αυτή την τρυφερή παιδική ηλικία μέχρι την ηλικία της έναρξης της βασικής προπόνησης (11/12 έως 13/14 χρόνων). Παράλληλα να οργανώσουμε το αγωνιστικό πρόγραμμα που θα εφαρμόζουμε, το οποίο θα πρέπει να είναι ο καθρέφτης των «αγωνισμάτων» που μαθαίνουμε στη προπονητική διαδικασία.
Η παραδοσιακή μέθοδος διδασκαλίας στο στίβο προβλέπει σε πρώτη φάση τη διδασκαλία των βασικών δεξιοτήτων ενός αγωνίσματος και στη συνέχεια την χρησιμοποίηση των δεξιοτήτων αυτών στον αγώνα.
Τα μειονεκτήματα της μεθόδου αυτής είναι ότι:
1. Διδάσκεται η τεχνική εκτός αγωνιστικού πλαισίου. Για παράδειγμα το παιδί μαθαίνει τη λαβή του δίσκου και τις διαδοχικές θέσεις της ρίψης χωριστά, αλλά δυσκολεύεται να εφαρμόσει την τεχνική συνολικά στον αγώνα.
2. Η συστηματική εκτέλεση ίδιων ασκήσεων, για την αναλυτική εκμάθηση της τεχνικής, προκαλεί ανία στα παιδιά (6-10 χρόνων) γεγονός που στερούν από το παιδί την εσωτερική επιθυμία να γυμνασθεί. Αντίθετα είναι απαραίτητος όρος εκμάθησης στις μεγαλύτερες ηλικίες, όχι όμως σε ένα αγώνισμα, αλλά σε ποικιλία αγωνισμάτων, για δημιουργία προϋποθέσεων συμμετοχής σε πολύαθλα.
Το παραπάνω θέμα απασχόλησε την επιστημονική κοινότητα και τους τεχνικούς της IAAF και με σκοπό να προσελκύσει περισσότερα παιδιά στο στίβο, αλλά και να προσφέρει σε αυτά το καλύτερο τρόπο διδασκαλίας των δεξιοτήτων του στίβου, αποφεύγοντας τη πρόωρη εξειδίκευση στη προπόνηση και την πρόκληση ανίας, οργάνωσε το πρόγραμμα Kids’ athletics (προπονητικό και αγωνιστικό). Ένα πρόγραμμα με παιγνίδια που έχουν ως βάση τα αγωνίσματα του στίβου και ομαδικό χαρακτήρα.
Το κλειδί σε αυτή τη κατάλληλη παιδαγωγικά και βιολογικά διδασκαλία του στίβου είναι να εφαρμόζονται οργανωμένες κινητικές δραστηριότητες, όπου τα παιδιά νιώθουν ευχάριστα, χωρίς ωστόσο αυτό που κατορθώνουν να γίνεται εύκολα. Πρέπει να υπάρχει προοδευτικά αυξανόμενη πρόκληση. Μέσα από τη διαδικασία αυτή τα παιδιά συμμετέχουν ενεργά και ομαδικά. Δεν υπάρχει ατομικός νικητής αλλά μόνο ομάδα. Όταν συνειδητοποιήσουν πως οι δεξιότητές τους συμβαδίζουν με την απόδοσή τους, τότε θα είναι περισσότερο παρακινούμενα εσωτερικά για να εξασκηθούν σε αυτές τις δεξιότητες. Αυτή η μορφή «προπόνησης» αποκλειστικά με παιγνιώδεις δραστηριότητες είναι η πλέον κατάλληλη ΚΑΙ για την αγωνιστική έκφραση αυτών των ηλικιακών κατηγοριών. Γιαυτό η οργάνωση αγώνων με την μορφή του Kids’ athletics είναι το καλύτερο πρόγραμμα αγώνων… Φυσικά θα πρέπει να σταματήσει το φαινόμενο της διεξαγωγής αγώνων με ατομικά αγωνίσματα για παιδιά ηλικίας 6-11 χρόνων. Και αυτό γιατί τα παιδιά και οι γονείς τους ΔΕΝ θα πρέπει να πιστεύουν και να θεωρούνται εξειδικευμένα ταλέντα (π.χ. σπριντερ, άλτης του ύψους κ.α.), εάν συμμετέχουν και κερδίζουν ατομικό αγώνισμα. Ο προπονητής μπορεί να «βλέπει» το ταλέντο του παιδιού αλλά θα το βάζει να αγωνίζεται σε πολλαπλές δραστηριότητες, έτσι ώστε να αποκτά πολύπλευρες κινητικές εμπειρίες, που θα αποτελέσουν την βάση για την εξειδίκευση..
Να συμπληρώσω ότι και στην μεγαλύτερη αγωνιστική κατηγορία (ΠΠ-ΠΚ Β΄, δηλαδή 12-13 χρόνων) ο ΣΕΓΑΣ, εναρμονιζόμενος στα δεδομένα της IAAF, ΔΕΝ προτείνει στο αγωνιστικό του πρόγραμμα ατομικά αγωνίσματα αλλά συμμετοχή των παιδιών σε πολύαθλα, με δεδομένη την αναγκαιότητα για πολύπλευρη γύμναση σε αυτές τις ηλικίες.
