Η διοργάνωση-θεσμός για την Ευρώπη ξεκίνησε το 1970 στη Βιέννη της Αυστρίας και τις τρεις πρώτες ημέρες του Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί αισίως για 35η φορά στη Γλασκόβη της Σκοτίας. Τα στατιστικά του θεσμού δείχνουν παράλληλα και την πορεία του ευρωπαϊκού στίβου τα τελευταία 49 χρόνια.
του Παναγιώτη Βότση
[email protected]
Η ιστορία της Γλασκόβης στη διοργάνωση
Η πόλη της Σκοτίας θα είναι η οικοδέσποινα πόλη για δεύτερη φορά, αφού είχε αναλάβει τη διοργάνωση και το μακρινό 1990, μία σημαδιακή χρονιά για το θεσμό. Ήταν η τελευταία φορά που αγωνίστηκαν οι ομάδες της Σοβιετικής Ένωσης αλλά και της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας ξεχωριστά. Επίσης, ήταν η τελευταία ετήσια διοργάνωση που έγινε αφού στη συνέχεια ο θεσμός έγινε διετής.
Διοργανώσεις και χώρες
Η Γαλλία έχει τα πρωτεία ως διοργανώτρια χώρα με πέντε αναλήψεις και ακολουθούν η Ισπανία, η Σουηδία και η Ιταλία με τέσσερις. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι η Γερμανία ως ομοσπονδιακή δημοκρατία δεν έχει φιλοξενήσει ποτέ τη διοργάνωση αλλά το πρωτάθλημα έχει λάβει χώρα δύο φορές σε γερμανικό έδαφος, της τότε Δυτικής Γερμανίας: στο Μόναχο το 1976 και στο Ζιντελφίνγκεν το 1980.
Αριθμός συμμετοχών και κρατών
Ο αριθμός των συμμετεχόντων αθλητών και αθλητριών έχει διπλασιαστεί από τα πρώτα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα κλειστού στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Τότε ήταν κοντά στους 300 ενώ τα τελευταία χρόνια τα πρωταθλήματα φλερτάρουν με τις 600 συμμετοχές. Η δεύτερη φορά που έλαβε χώρα η διοργάνωση στη Βιέννη το 1979 ήταν αυτή με τις λιγότερες συμμετοχές (209) ενώ η πολυπληθέστερη ήταν αυτή του 2015 στην Πράγα με 629 συμμετοχές. Στην πρώτη διοργάνωση το 1970 συμμετείχαν μόλις 22 κράτη ενώ η Πράγα του 2015 κρατάει και αυτό το ρεκόρ με 49(!) κράτη.
Πρώτες χώρες στα μετάλλια
Από τις τέσσερις πρώτες χώρες του πίνακα των μεταλλίων οι τρεις δεν υπάρχουν σήμερα με την ίδια μορφή, αποδεικνύοντας ότι ήταν οι αδιαμφισβήτητες υπερδυνάμεις της πρώτης 20ετίας των αγώνων: Σοβιετική Ένωση στην πρώτη θέση (103 χρυσά, 94 αργυρά, 92 χάλκινα), Ανατολική Γερμανία στη δεύτερη θέση (71,75,48) και Δυτική Γερμανία στην τέταρτη θέση (60,61,47). Μόνο η Βρετανία έχει καταφέρει να σκαρφαλώσει στην 3η θέση (66,55,44) και μάλιστα με 13 επιπλέον διοργανώσεις. Με τη σημερινή μορφή των χωρών, τη Βρετανία ακολουθούν με φθίνουσα σειρά η Ρωσία, η Πολωνία, η Γαλλία και η Ισπανία στην πρώτη πεντάδα. Η Ελλάδα βρίσεκται στην 21η θέση από τις υπάρχουσες χώρες με 5 χρυσά, 13 αργυρά και 11 χάλκινα. Άξιο αναφοράς είναι όμως ότι σε απόλυτο αριθμό μεταλλίων πρώτη στην Ευρώπη αναδεικνύεται η Πολωνία με 175, ακολουθεί η Βρετανία με 165, η Γαλλια με 154, η Ρωσία με 150 και η Ισπανία με 109.
Ο αθλητής και η αθλήτρια με τα περισσότερα μετάλλια
Στους άνδρες ο Τόμας Βεσινχάγκε που εκπροσωπούσε τη Δυτική Γερμανία στις μεσαίες αποστάσεις είναι ο αθλητής που μάζεψε την περίοδο 1972-1986 τα περισσότερα μετάλλια στην ιστορία των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων κλειστού στίβου, 12 στον αριθμό: 6 χρυσά, 5 αργυρά και 1 χάλκινο. Ο ίδιος έχει και το ρεκόρ για τα περισσότερα μετάλλια σε ένα αγώνισμα, αφού από τα 12 τα 9 τα κέρδισε στα 1500μ αλλά και για τις περισσότερες συμμετοχές (14). Τα περισσότερα χρυσά έχει όμως ακόμα ο μεγάλος σπρίντερ Βάλερι Μπορζόφ της Σοβιετικής Ένωσης μετρώντας 7 φορές στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου. Στις γυναίκες η Τσέχα σφαιροβόλος Ελένα Φιμπινγκέροβα έχει κατακτήσει 11 μετάλλια (8 χρυσά, 3 αργυρά) ανάμεσα στο 1970 και το 1985 εκπροσωπώντας τότε την Τσεχοσλοβακία, με το ρεκόρ της να αφορά τόσο σε ένα μεμονωμένο αγώνισμα όσο και στο συνολικό αριθμό μεταλλίων από τη διοργάνωση. Η ίδια έχει και το ρεκόρ συμμετοχών αφού ήταν παρούσα σε 13 διοργανώσεις.
Μεγαλύτεροι και μικρότεροι νικητές και μεταλλιούχοι
Ο Βρετανός Άντι Μάφι είναι ο μικρότερος αθλητής που έχει βρεθεί στο βάθρο όταν κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο το 1984 στο Γκέτεμποργκ σε ηλικία 17 ετών και 113 ημερών και ο μεγαλύτερος o σφαιροβόλος Ιβάν Ίβανσιτς της Γιουγκοσλαβίας με το χάλκινο της Βουδαπέστης το 1983 σε ηλικία 45 ετών και 89 ημερών. Ο μικρότερος πρωταθλητής που έχει υπάρξει όμως είναι ο Δυτικογερμανός υψίστας Ντίτμαρ Μόγκενμπουργκ που κέρδισε το 1980 σε ηλικία 18 ετών και 200 ημερών και ο μεγαλύτερος είναι ο Βρετανός σπρίντερ Κόλιν Τζάκσον με το χρυσό στα 60μ. με εμπόδια το 2002 σε ηλικία 35 ετών και 12 ημερών.
Στις γυναίκες η μικρότερη αθλήτρια με μετάλλιο, και μάλιστα χρυσό, ήταν η Σουηδέζα Λένα Φρίτζσον η οποία το 1974 συμμετείχε στη νικητήρια ομάδα της σκυτάλης 4×400 σε ηλικία 15 ετών και 199 ημερών. Η μεγαλύτερη μεταλλιούχος είναι και η μεγαλύτερη πρωταθλήτρια που έχει υπάρξει στο ευρωπαϊκό κλειστού: η Ρωσίδα Εκατερίνα Ποντκοπάγιεβα κέρδισε το χρυσό το 1994 στα 1500μ. σε ηλικία 41 ετών και 275 ημερών και το αργυρό το 1996 σε ηλικία 43 ετών και 273 ημερών.
Παγκόσμια ρεκόρ κλειστού στίβου
Στις διοργανώσεις του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος κλειστού στίβου έχουν σημειωθεί τρία από τα τρέχοντα παγκόσμια ρεκόρ, ένα στους άνδρες και δύο στις γυναίκες. Ο λόγος για το 17.92μ. στο τριπλούν από το Γάλλο Τέντι Ταμγκό το 2011 στο Παρίσι, το 49.59 στα 400μ. της Τσεχοσλοβάκας Γιαρμίλα Κρατοσβίλοβα στο Μιλάνο το 1982 και το 1:55:82 από τη Σλοβένα Γιολάντα Τσέπλακ στη Βιέννη το 2002.
