Ο Έλληνας που θα σπάσει το παγκόσμιο ρεκόρ

Μπορεί ένας αθλητής να τρέξει τον μαραθώνιο σε λιγότερο από δύο ώρες; Ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Μπράιτον, Γιάννης Πιτσιλάδης, επιχειρεί να φέρει εις πέρας ένα φιλόδοξο σχέδιο.

του Στέφανου Σουλιώτη
[email protected]

Ο Έλληνας καθηγητής βρέθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο στη Νεκρά θάλασσα για τον ίδιο ακριβώς λόγο που ταξιδεύουν εκεί ασθενείς με βρογχίτιδα και εμφύσημα. Τετρακόσια μέτρα κάτω από την επιφάνεια της Μεσογείου, η Νεκρά θάλασσα είναι το χαμηλότερο σημείο στον κόσμο και λόγω του υψηλού βαρομετρικού υπάρχει στον αέρα 5% περισσότερο οξυγόνο. Αυτή η φυσική συγκέντρωση οξυγόνου αυξάνει την ικανότητα άσκησης σε ανθρώπους με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα. Θα συμβεί το ίδιο και στους κορυφαίους μαραθωνοδρόμους του κόσμου; Ο Πιτσιλάδης είναι ειδικός σε θέματα αντιντόπινγκ στη ΔΟΕ, καθηγητής αθλητικής επιστήμης στο βρετανικό πανεπιστήμιο του Μπράιτον και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή δημιουργίας νέων τεστ αντιντόπινγκ. Πέταξε από την Αιθιοπία στο Ισραήλ για να μελετήσει ένα φιλόδοξο, στα όρια του δονκιχωτισμού, σχέδιο. Σκοπός του είναι να επαναπροσδιορίσει τα ανθρώπινα όρια προπονώντας με την ειδική επιστημονική ομάδα του αθλητές να τρέξουν τον μαραθώνιο σε λιγότερο από δύο ώρες. Το Sub2 project, όπως εύστοχα αποκαλείται, συνιστά μία προσπάθεια για το εξωπραγματικό – να μειωθεί σχεδόν κατά τρία λεπτά το παγκόσμιο ρεκόρ των δύο ωρών, δύο λεπτών και 57 δευτερολέπτων που κατέχει ο Ντένις Κιμέτο από το Βερολίνο το 2014. Πολλοί το θεωρούν ανέφικτο και άλλοι είναι καχύποπτοι λόγω της χρήσης απαγορευμένων ουσιών. Όπως και αν έχει, κανείς δεν πιστεύει πως αυτό θα γίνει σύντομα. Ένας μαραθώνιος που θα ολοκληρωθεί σε 1:59:59 απαιτεί σταθερό ρυθμό τεσσάρων λεπτών και 34 δευτερολέπτων ανά μίλι, δηλαδή επτά δευτερόλεπτα πιο γρήγορο ρυθμό από εκείνον που έδωσε ο Κιμέτο για το παγκόσμιο ρεκόρ. Επιπλέον απαιτεί 85-90% της μέγιστης αερόβιας ικανότητας του δρομέα και μία καρδιακή συχνότητα 160-170 παλμών ανά λεπτό. Το Sub2 είχε κοστολογηθεί από το Πιτσιλάδη στα 30 εκατομμύρια δολάρια κάνοντας πολλούς απρόθυμους να το χρηματοδοτήσουν. «Οι χορηγοί μού λένε πως είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό. Σαν να πηγαίνει ο άνθρωπος στον Άρη», είπε ο Έλληνας επιστήμονας στο δημοσιογράφο των New York Times, Τζέρι Λόνγκμαν, που τον ακολούθησε στη Νεκρά θάλασσα. Η δυσπιστία δεν τον αποθάρυνε. Σε αντίθεση με άλλους ερευνητές, ο Πιτσιλάδης, γιος Έλληνα μετανάστη στην Αυστραλία, δεν είδε το ρίσκο αλλά την αξία της προσπάθειάς του ακόμα και αν τελικά δεν καταφέρει το παραμικρό. Με τις επιδόσεις να γίνονται όλο και γρηγορότερες οι επιστήμονες εκτιμούν πως ένα μαραθώνιος δύο ωρών δεν είναι ζήτημα του αν αλλά του πότε θα γίνει. Από το 1998 το παγκόσμιο ρεκόρ έχει βελτιωθεί κατά τρία λεπτά και οκτώ δευτερόλεπτα. Ωστόσο πολλοί εκφράζουν την άποψη πως δε θα δούμε τις δύο ώρες νωρίτερα από το 2028, το 2035 ή ακόμα και το 2041. Μέχρι να βρει χρηματοδότηση για το Sub2 ο Πιτσιλίδης συναντούσε δυσκολίες. Κάλυπτε ο ίδιος τα έξοδα, ενώ το κόστος δεν ήταν μόνο οικονομικό αλλά και προσωπικό. Ο γάμος του πέρασε κρίση και στη συνέχεια η σύζυγός του τον εγκατέλειψε όταν εκείνος έβαλε υποθήκη το σπίτι τους. Σήμερα όμως η Μαρίνα Καψάλη και τα δυο τους παιδιά είναι ξανά μαζί του στηρίζοντας απόλυτα την προσπάθειά του. «Στεναχωριέμαι μήπως ο Γιάννης έχει βάλει πολύ ψηλά τον πήχη», δήλωσε η σύζυγός του. «Αλλά είναι τύπος που αν υπάρχει ένα πρόβλημα, δε θα σταματήσει μέχρι να το λύσει». Ο Πιτσιλάδης ξεκίνησε το Sub2 στα τέλη του 2014 μέσα από μία ιστοσελίδα εράνου και πιστεύει πως ο στόχος του μπορεί να έχει επιτευχθεί μέχρι το τέλος του 2019. Η ομάδα των επιστημόνων που τον πλαισιώνουν χρησιμοποιήσει τεχνολογία αιχμής και τις πιο πρόσφατες γνώσεις στη διατροφή, τη βιομηχανική, τη γενετική, την προπονητική και την αγωνιστική τακτική. Ο Πιτσιλίδης έχει ζητήσει τη βοήθεια κορυφαίων αθλητών για το project του. Ένας από αυτούς είναι ο τρεις φορές χρυσός Ολυμπιονίκης Κενενίσα Μπεκέλε από την Αιθιοπία.