Ακόμα και τώρα, ένα μήνα μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η πισίνα του Ρίο όπου έγιναν τα αγωνίσματα της κολύμβησης παραμένει αμφιλεγόμενη καθώς σύμφωνα με τις έρευνες εμφάνισε κατασκευαστικό πρόβλημα το οποίο φαίνεται να έχει επηρεάσει επιδόσεις αλλά και τις κατατάξεις.
του Στέφανου Σουλιώτη
[email protected]
Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα της Βαρκελόνης το 2013 ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Ιντιάνα ανακάλυψαν κάτι πολύ ενδιαφέρον. Σύμφωνα με τους χρόνους που έκαναν οι κολυμβητές σε κάθε στροφή, διαπίστωσαν πως όσοι έπεφταν στις εξωτερικές διαδρομές ήταν γρηγορότεροι προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση σε σχέση με την άλλη. Όμως πριν οι ερευνητές μπορέσουν να μελετήσουν καλύτερα αυτό το περίεργο φαινόμενο, η πισίνα που φιλοξένησε τους αγώνες διαλύθηκε καθώς ήταν μέρος προσωρινής εγκατάστασης που χτίστηκε μόνο για τη διοργάνωση. Το ίδιο περίεργο στοιχείο εμφανίστηκε και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Δύο ανεξάρτητες έρευνες έδειξαν αποκλίσεις στο πόσο γρήγορα ή αργά κολυμπάει ο αθλητής όταν φεύγει από τον βατήρα σε αντίθεση με όταν επιστρέφει. Οι αποκλίσεις αυτές ήταν τέτοιες σε σημείο που θα μπορούσαν να κρίνουν το χρώμα των μεταλλίων.
Η μία ανάλυση έγινε από τον καθηγητή του πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν, Άντριου Κόρνετ και η άλλη από τους καθηγητές του πανεπιστημίου της Ιντιάνα Κρίστοφερ Μπράμερ και Τζόελ Στέιγκερ. Η παρατήρησή τους βασίστηκε στα αγωνίσματα μεγάλων αποστάσεων, όπως τα 800μ. και τα 1500μ. ελεύθερο. Αυτό που προέκυψε ήταν πως όσοι συμμετείχαν στις χαμηλές διαδρομές (1-3) ήταν 0.4 δευτερόλεπτα πιο γρήγοροι όταν κολυμπούσαν από τους βατήρες προς την άλλη άκρη της πισίνας σε σχέση με όταν κολυμπούσαν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Αντιστρόφως ανάλογο ήταν το αποτέλεσμα με τους αθλητές των υψηλότερων διαδρομών (6-8). Εκείνοι ήταν 0.2 δευτερόλεπτα πιο αργοί από τον βατήρα προς την άλλη άκρης της πισίνας σε σχέση με το κολύμπι που έκαναν για να επιστρέψουν στους βατήρες. Για παράδειγμα ο Χένρικ Κρίστιανσεν κολύμπησε στον προκριματικό των 1500μ. στο δεύτερο διάδρομο. Το κολύμπι του από τον βατήρα προς τον απέναντι τοίχο ήταν κατά μέσο όρο 0.28 δευτερόλεπτα πιο γρήγορο από ότι όταν επέστρεφε. Στον τελικό των 1500μ. ο Νορβηγός έπεσε στον όγδοο διάδρομο και αποδείχθηκε πιο γρήγορος όταν κολυμπούσε προς τον βατήρα παρά όταν έφευγε από τον βατήρα. Στις έρευνες που έκαναν οι καθηγητές δεν υπολόγισαν την πρώτη και την τελευταία στροφή της κούρσας καθώς εκεί αναμιγνύεται η στρατηγική του κάθε αθλητή.
Κρίνουν οι διαδρομές τα μετάλλια;
Σε όλες τις κούρσες πλην εκείνες των 50μ. οι κολυμβητές συμπληρώνουν ζυγό αριθμό στροφών οπότε στην ουσία το πλεονέκτημα ή μειονέκτημα που έχει κάποιος στη μία στροφή εξουδετερώνεται με το πλεονέκτημα ή μειονέκτημα της άλλης στροφής. Τι γίνεται όμως στα 50άρια όπου κολυμπάς μόνο προς τη μία κατεύθυνση; Κατά γενική ομολογία οι αθλητές σημειώνουν καλύτερες επιδόσεις όσο πιο κοντά στον τελικό φτάνουν. Αλλά στο Ρίο οι αθλητές που άλλαξαν διαδρομή και κολύμπησαν σε ψηλότερη βελτίωσαν τις επιδόσεις τους σε σχέση με όσους πήγαν σε μία χαμηλότερη διαδρομή. Απαραίτητη σημείωση για τα παρακάτω παραδείγματα είναι πως στα 50άρια οι αθλητές ξεκινούν από την απέναντι πλευρά. Ο Σίμονας Μπίλις μετακινήθηκε από τον όγδοο διάδρομο του ημιτελικού στον πρώτο του τελικού και παρουσιάστηκε 0.37 δευτερόλεπτα πιο αργός. Από την άλλη η Σιμόν Μάνουελ μετακινήθηκε από τον τρίτο του προκριματικού στον έβδομο του ημιτελικού και βελτιώθηκε κατά 0.27. Σε ένα αγώνισμα 50 μέτρων η νίκη μπορεί κρίνεται στο απειροελάχιστο. Φυσικά δε γίνεται να βάζεις τους αθλητές να κολυμπάνε σε κάθε μία από τις οκτώ διαδρομές και μετά να βγάζεις τον μέσο όρων των χρόνων τους ώστε να προκύψει ο νικητής. Αλλά η απορία παραμένει. Η Αλιαξάντρα Χερασιμένια κολύμπησε στη διαδρομή νο8 και με χρόνο 24.11 κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο. Η Ρανόμι Κρομοβιγιόγιο κολύμπησε στη διαδρομή νο3 και το 24.19 που σημείωσε της έδωσε την έκτη θέση. Τι θα συνέβαινε αν οι δύο αθλήτριες αντάλλαζαν τις διαδρομές τους;
