Το στάδιο Ειρήνης και Φιλίας είναι τα τελευταία 7 χρόνια το μέρος στο οποίο χτυπάει -έστω και για μικρό χρονικό διάστημα- η καρδιά του ελληνικού στίβου για τη χειμερινή σεζόν. Το αθλητικό συγκρότημα έχει μία ιστορία που αξίζει να γνωρίζουμε, γιατί πρώτον, είναι συνυφασμένη με την ιστορία του ελληνικού στίβου και δεύτερον, δίνει εξηγήσεις για τετελεσμένες αποφάσεις του παρόντος.
του Παναγιώτη Βότση
[email protected]
Τοποθεσία – Κατασκευή – Ονομασία
Ο ευρύτερος χώρος του σταδίου βρίσκεται δίπλα στις εκβολές του Κηφισού ποταμού, σε ένα πλέον κομβικό σημείο του αστικού ιστού, αφού συνδέεται άμεσα μέσω τριών μεγάλων λεωφόρων (Κηφισού, Συγγρού, Ποσειδώνος) με μεγάλο τμήμα του λεκανοπεδίου. Σε απόσταση αναπνοής βρίσκεται το στάδιο Καραϊσκάκη και ο σταθμός Φάληρο του ηλεκτρικού, με τα οποία ενώνεται μέσω μίας πεζογέφυρας. Το συγκεκριμένο κομμάτι γης, 288 στρεμμάτων, δεν υπήρχε πιο πριν· δημιουργήθηκε μετά από επιχωματώσεις στην παραλία Φαλήρου. Στο «πλωτό» στάδιο έσπασε τη σαμπάνια ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1985, βαφτίζοντάς το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, ένα όνομα που ακολουθούσε τα ανατολικοευρωπαϊκά πρότυπα ονοματοδοσίας και έδειχνε το σοσιαλιστικό πρόσωπο της τότε κυβέρνησης.
Στην υπηρεσία του αθλητισμού και της τέχνης
Αποτέλεσε το πρώτο μεγάλο κλειστό στάδιο τις Ελλάδας με προδιαγραφές ανάληψης ευρωπαϊκών και διεθνών αγώνων, με πρώτη αποστολή το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα κλειστού στίβου το 1985, τη διοργάνωση που συνδυάστηκε με τα εγκαίνια του σταδίου. Παράλληλα, είναι ακόμα το μοναδικό που εξαρχής σχεδιάστηκε με μία μόνιμη παγολεκάνη 30×60 μ. για τη διεξαγωγή αγώνων και θεαμάτων παγοδρομίας, μία αχρείαστη επιλογή για την τότε Ελλάδα που συνάδει με τη γενική αμετροέπεια της εποχής. Από τα τέλη της δεκαετίας του 80 έχει συνδεθεί άρρηκτα με την ιστορία του ελληνικού μπάσκετ, κυρίως μετά την διοργάνωση του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος του 1987. Η ανάληψή αποδίδεται ιστορικά στο Γιώργο Βασιλακόπουλο, τότε γενικό γραμματέα της ΕΟΚ, που σε συζητήσεις με το γενικό γραμματέα της FIBA Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς το 1984 απέκρυψε με δεξιοτεχνία το ρόλο του στίβου στο υπό κατασκευή γήπεδο και διεκδίκησε τη διοργάνωση. Η νίκη της Εθνικής ομάδας μπάσκετ στον τελικό της 14ης Ιουνίου του 1987 εδραίωσε την κυριαρχία του αθλήματος επί του σταδίου αφού θεωρείται σταθμός-ορόσημο για το σύνολο του ελληνικού αθλητισμού. Στο στάδιο έλαβε χώρα το 1994 το παγκόσμιο πρωτάθλημα βόλεϊ και το 1998 το παγκόσμιο πρωτάθλημα μπάσκετ, ως καρποί των προηγούμενων επιτυχημένων διοργανώσεων του σταδίου. Από τη σεζόν 91-92 το στάδιο παραχωρήθηκε στον μπασκετικό Ολυμπιακό, με μόνη εξαίρεση την προ-ο
Ολυμπιακή περίοδο (2002-2004), κατά την οποία ανακαινίστηκε και στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε για τους αγώνες βόλεϊ των Ολυμπιακών της Αθήνας. Επίσης, στην κεντρική σάλα αλλά και στους περιφερειακούς χώρους έχει φιλοξενηθεί στα 33 χρόνια ιστορίας του πληθώρα διοργανώσεων και αγώνων άλλων αθλημάτων όπως το πινγκ πονγκ, η ξιφασκία, η πάλη, το χάντμπολ, η πυγμαχία, η ρυθμική γυμναστική και η άρση βαρών. Παράλληλα, αποτέλεσε εστία πολλών μουσικών συναυλιών και άλλων καλλιτεχνικών θεαμάτων όπως ο χορός στον πάγο αλλά και διεθνών συνεδρίων.
ΣΕΦ και στίβος
Το ΣΕΦ στην αρχή της λειτουργίας του είχε ως βασικό ρόλο να υπηρετήσει ειδικά για τη χειμερινή περίοδο τον κλασικό αθλητισμό, που άλλωστε άνθιζε εκείνα τα χρόνια στο διπλανό στάδιο Καραϊσκάκη και το βοηθητικό του. Το 1986, την επόμενη χρονιά από το ευρωπαϊκό κλειστού, διοργανώθηκε και το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα κλειστού, μία διοργάνωση που έγινε παράδοση στην κεντρική σάλα, αφού συνεχίστηκε αδιάλειπτα μέχρι και το 2002 μέχρι να μεταφερθεί στο κλειστό της Παιανίας. Επιπρόσθετα, μέχρι και το 2000 το ΣΕΦ φιλοξενούσε σε ετήσια βάση το διεθνές μίτινγκ ΑΘΗΝΑ και είχε επιλεγεί πάνω από μία φορά για το βαλκανικό κλειστού.
Ο 21ος αιώνας όμως επεφύλασσε αλλαγές. Ένα σημαντικό στοιχείο που ουσιαστικά καταδίκασε κάθε διεκδίκηση από πλευράς του στίβου είναι το γεγονός ότι έχει 5 διαδρόμους αντί για 6 που απαιτούνταν από τότε για την ανάληψη διεθνών διοργανώσεων. Το κατασκευαστικό αυτό λάθος είναι αδικαιολόγητο δεδομένου ότι δεν υπήρχε περιορισμός στο χώρο κατασκευής. Από τη μία θα έπρεπε να είχαν ληφθεί υπόψη οι διεθνείς προδιαγραφές από την τεχνική ομάδα μελέτης και από την άλλη ο ΣΕΓΑΣ θα έπρεπε να είχε επέμβει ως συνεργαζόμενη ομοσπονδία ή έστω ως άμεσα ενδιαφερόμενη. Δυστυχώς, με το νέο γήπεδο της Παιανίας να είναι ταγμένο στο στίβο και να κατευνάζει τα πνεύματα δεν υπήρξε ποτέ προσπάθεια διόρθωσης του λάθους στην ανακαίνιση του ΣΕΦ πριν το 2004.
Στην μετα-Ολυμπιακή εποχή ο στίβος μετακόμισε στο νεόδμητο κλειστό της Παιανίας παραιτούμενος από το ΣΕΦ, και παραχωρώντας τον και επίσημα στον Ολυμπιακό. Όμως, μετά τα πολλά προβλήματα και την ουσιαστική εγκατάλειψη του κλειστού της Παιανίας το 2011, το πανελλήνιο κλειστού επανήλθε μεν στο ΣΕΦ όπου διεξάγεται μέχρι τις μέρες μας, υπό τελείως διαφορετικές συνθήκες δε. Μέχρι και το 2002 το μοναδικό κλειστό στάδιο στίβου της Ελλάδας ήταν στη διάθεση των ελίτ αθλητών για προετοιμασία από τέλη Νοέμβρη μέχρι και τις μεγάλες διοργανώσεις στις αρχές Μαρτίου, πράγμα που σήμερα είναι όνειρο θερινής νυκτός, αφού με το ζόρι εξασφαλίζονται οι 2-3 εβδομάδες για το Πανελλήνιο πρωτάθλημα και μία ημερίδα, σε συνεννόηση με την ομάδα μπάσκετ του Ολυμπιακού.
Το σήμερα
Όπως συνέβη στο γειτονικό Καραϊσκάκη, το ΣΕΦ είχε λειτουργικά κόστη που το δημόσιο και η ΓΓΑ δεν μπορούσαν να αντέξουν, με αποτέλεσμα να παραχωρηθεί στα ιδιωτικά κεφάλαια της ΚΑΕ του Ολυμπιακού. Αν και ακόμα έχει διατηρήσει έναν multi complex χαρακτήρα λόγω και παράπλευρων συνεδριακών, αγωνιστικών και εκθεσιακών χώρων, οι φίλαθλοι και η ΚΑΕ έχουν έντονες τάσεις ιδιοποίησης. Ο εγχώριος στίβος φιλοξενείται κάθε Φεβρουάριο σε ένα κλίμα ανοχής, ενώ βρίσκεται ήδη στην τρίτη λύση μετά το ΣΕΦ και την Παιανία, αναζητώντας το χώρο στον οποίο θα κατασκευαστεί επιτέλους το μόνιμο, ελπίζουμε, Σπίτι του Στίβου.
