Η προσεκτική εξέταση της ηλικίας των μελών της ελληνικής αποστολής για τη Γλασκόβη μπορεί να οδηγήσει σε ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις.
του Παναγιώτη Βότση
[email protected]
Τα τελευταία δύο χρόνια η λεγόμενη χρυσή νέα γενιά Ελλήνων αθλητών και αθλητριών που αναδείχθηκαν σε ευρωπαϊκές και διεθνείς διοργανώσεις ηλικιακών κατηγοριών (π.χ. παγκόσμιο Π/Κ του Κάλι) έχει αρχίσει να καταλαμβάνει θέσεις και στη μεγάλη κατηγορία, αυτή των ανδρών/γυναικών. Ο Εμμανουήλ Καραλής, ο Μίλτος Τεντόγλου, ο Κώστας Ζήκος, η Ελένη Πόλακ είναι μόνο μερικά από τα ονόματα που αναμένεται να μας απασχολήσουν τη δεκαετία που έρχεται. Οι τέσσερις που αναφέρθηκαν είναι και τα μέλη της τρέχουσας αποστολής για Σκοτία με ηλικία μικρότερη ή ίση με 23 έτη (γενν. 1996-1999). Παράλληλα, η πλειονότητα των μελών της ελληνικής ομάδας (10 στους 17) είναι 28-34 ετών (γεννημένοι 1985-1990). Πρόκειται για αθλητές και αθλήτριες που ενηλικιώθηκαν από το 2003 μέχρι το 2008 και αποτέλεσαν τους φερέλπιδες της μετα-Ολυμπιακής εποχής στην Ελλάδα.
Η ηλικιακή ομάδα όμως που φαίνεται να υποεκπροσωπείται είναι η 23-28 (γενν. 1991-1995) η οποία μετράει μόνο τρία άτομα, την Τατιάνα Γκούσιν, τη Ραφαέλα Σπανουδάκη και τον Νικόλα Σκαρβέλη. Σύμφωνα με μελέτη* που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2018 σε διεθνές περιοδικό αθλητικής φυσιολογίας, η κορύφωση στην αθλητική απόδοση στο στίβο πραγματοποιείται, κατά γενική ομολογία, από τα 25 μέχρι τα 27 έτη (δείγμα 15.000 άτομα από την IAAF). Λαμβάνοντας υπόψη αυτό το δεδομένο δημιουργείται μία εύλογη απορία: γιατί στην ελληνική αποστολή έχει τόσο χαμηλά ποσοστά η ηλικιακή κατηγορία των αθλητών των οποίων η αθλητική απόδοση θεωρητικά μεγιστοποιείται;
Η πρώτη σκέψη είναι ότι το δείγμα δεν είναι αντιπροσωπευτικό. Για αυτό το λόγο έγινε ο ίδιος ηλικιακός διαχωρισμός με βάση την ημερομηνία γέννησης (≥1996, 1991-1995, ≤1990) στα μέλη της ελληνικής αποστολής για το ευρωπαϊκό ανοιχτού του Βερολίνου το καλοκαίρι του 2018, η οποία ήταν υπερδιπλάσια από την αποστολή για τη Γλασκόβη. Στην πρώτη κατηγορία εμπίπτουν μόνο 2 άτομα (1 άνδρας, 1 γυναίκα), στη δεύτερη 12 άτομα (2 άνδρες και 10 γυναίκες) και στην τρίτη 22 άτομα (11 άνδρες, 11 γυναίκες). Η εικόνα είναι σίγουρα καλύτερη αλλά και πάλι μη αντιπροσωπευτική για μια ηλικιακή κατηγορία που συνδυάζει και πνευματική ωριμότητα και καλή φυσική κατάσταση.
Μία πιθανή αιτία για αυτό το φαινόμενο είναι πιθανώς η κοινωνικοοικονομική κατάσταση της χώρας κατά την κρίσιμη -για την ανάδειξη των πρωταθλητών στίβου- περίοδο, δηλαδή από τα 16 έτη μέχρι τα 23 έτη. Τα νούμερα βγαίνουν. Με δεδομένο ότι η οικονομική κρίση ξεκίνησε το 2009, τα παιδιά που γεννήθηκαν από το 1991 έως το 1995 ενηλικιώθηκαν και αναδείχθηκαν σε περίοδο βαθιάς ύφεσης, η οποία προφανώς και επηρέασε ποικιλοτρόπως τόσο τα ίδια όσο και τον ελληνικό στίβο. Αν δε εξαιρεθούν ο Νικόλας Σκαρβέλης και η Σταματία Σκαρβέλη που δεν μεγάλωσαν στην Ελλάδα, τα ποσοστά ενισχύουν ακόμα περισσότερο αυτό το συμπέρασμα. Η εθνική ομάδα δείχνει αρκετά γερασμένη και δυστυχώς δεν εναποθέτει τις περισσότερες ελπίδες της στους τωρινούς 24ρηδες, αλλά στους 20ρηδες, παρακάμπτοντας δηλαδή μισή γενιά.
Σίγουρα μία πιο ενδελεχής ανάλυση σε μεγαλύτερο πλήθος (π.χ. κατηγορίες σχεδιασμού) και η εισαγωγή επιπρόσθετων παραμέτρων μπορεί να δώσει μια σαφέστερη εικόνα της κατάστασης. Υπάρχουν όμως βάσιμες ενδείξεις ότι αυτή η παρατήρηση είναι κάθε άλλο παρά τυχαία και ότι αρχίζουν να φαίνονται οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της κρίσης στον ελληνικό στίβο, ως μία από τις εκφάνσεις της ελληνικής κοινωνίας.
*Peak age and performance progression in world-class track-and-field athletes.
