Η ποικιλία του μαραθωνίου

Ο μαραθώνιος δρόμος είναι αγώνας αντοχής δρόμου κάλυψης επίσημης απόστασης 42.195 χιλιομέτρων (26 μίλια 385 γιάρδες), που περιλαμβάνεται στα σύγχρονα Ολυμπιακά αθλήματα. Ο αγώνας ονομάζεται έτσι από την ιστορική διαδρομή του Έλληνα στρατιώτη ημεροδρόμου Φειδιππίδη που μετά τη μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.) έτρεξε από το πεδίο της μάχης στην Αθήνα για να μεταφέρει τα νικητήρια νέα με τη λέξη «νενικήκαμεν».

του Τόλη Λελεκίδη

Στην αρχαιότητα δεν υπήρχε ως άθλημα «μαραθώνιος δρόμος», αλλά και ούτε είχε θεσμοθετηθεί κάτι παρόμοιο. Η ιδέα της γέννησης αυτού του αθλήματος και η ένταξή του στους σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες οφείλεται στον Γάλλο γλωσσολόγο και ελληνιστή Μισέλ Μπρελ φίλο του Πιέρ ντε Κουμπερτέν που πρότεινε κατά την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 στην Αθήνα «την επανάληψη του διάσημου εκείνου δρόμου που εξετέλεσε ο στρατιώτης του Μαραθώνος».

Η απόσταση των 42.195 μέτρων καθορίστηκε αρχικά κατά τους Ολυμπιακούς αγώνες του Λονδίνου του 1908. Η απόσταση των 42 χιλιομέτρων είναι η απόσταση μεταξύ των ανακτόρων του Ουΐνδσορ και του Ολυμπιακού σταδίου στο Σέφερντς Μπους στα δυτικά του Λονδίνου. Η απόσταση καθορίστηκε στα 42 χιλιόμετρα και επίσης, ένα γύρο του σταδίου το οποίο κατέληξε να είναι 42.195 μέτρα, παίρνοντας υπόψη και την καλύτερη θέση για την βασιλική οικογένεια.

Τα παγκόσμια ρεκόρ δεν αναγνωρίζονταν επισήμως από την IAAF έως την 1η Ιανουαρίου του 2004. Οι καλύτεροι χρόνοι έως τότε αναφέρονταν ως «παγκοσμίως βέλτιστες επιδόσεις». Οι διαδρομές πρέπει να πληρούν τις προδιαγραφές της IAAF προκειμένου να αναγνωριστεί κάποιο ρεκόρ. Ωστόσο, οι συγκρίσεις σε χρόνους μαραθωνίου εξακολουθούν να είναι πολύ δύσκολες, αφού οι διαδρομές διαφέρουν κατά πολύ όσον αφορά τις υψομετρικές εναλλαγές, την επιφάνεια, τις καιρικές συνθήκες κτλ. Συνήθως, οι γρηγορότεροι χρόνοι καταγράφονται σε σχετικά επίπεδες διαδρομές, κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας, με καλές καιρικές συνθήκες και συνήθως με την βοήθεια «λαγών» (δρομείς που δίνουν έναν καθορισμένο ρυθμό).

Και εδώ ξεκινάει μια μεγάλη κουβέντα, αφού μπορεί να σημειώνονται παγκόσμια ρεκόρ στο μαραθώνιο, αλλά παίζουν μεγάλο ρόλο υπό τις συνθήκες που γίνονται. Μία από τις κατά ομολογία «βατή» διαδρομή είναι και αυτή στο Βερολίνο, που την Κυριακή ο Κενυάτης Ντένις Κιμέτο έτρεξε σε 2:02.57 σπάζοντας την παγκόσμια επίδοση που είχε ο συμπατριώτης του Γουΐλσον Κιπσάνγκ με 2:03.23 από πέρσι και πάλι στη γερμανική πρωτεύουσα. Μπορεί ο Κιμέτο να είναι ο ταχύτερος άνθρωπος που έχει τρέξει την απόσταση των 42.195μ., αλλά το ερώτημα είναι, για παράδειγμα πόσο θα έκανε στην Αθήνα; Ο Ιταλός Στέφανο Μπαλντίνι, που έχει το ρεκόρ διαδρομής και το πέτυχε σε μια μεγάλη διοργάνωση, τους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004, χωρίς «λαγούς» κ.λπ., έκανε 2:10.55. Για πολλούς δρομείς θεωρείται δύσκολη διαδρομή, οπότε δικαίως πολλοί υποστηρίζουν ότι και ο χρόνος του Ιταλού είναι μεγάλος.

Από την άλλη πλευρά δεν πρέπει να μην αναρωτιόμαστε που μπορεί να φθάσει η παγκόσμια επίδοση στο μαραθώνιο. Κάποιοι ειδικοί λένε ότι είναι αδύνατον να κατεβούν οι αθλητές τις 2 ώρες. Όμως πολύ γρήγορα τα τελευταία χρόνια οι μαραθωνοδρόμοι κατέβηκαν από τις 2:05 στις 2:03. Ένας πίνακας δείχνει ανά δεκαετία την εξέλιξη του παγκοσμίου ρεκόρ.