Αυγενάκης για όλους και για όλα – Μεγάλη συνέντευξη του υφυπουργού αθλητισμού

Ήταν 8 Ιουλίου 2019, όταν η νεοεκλεγμένη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, ανακοίνωνε τον 47χρονο (τότε) Λευτέρη Αυγενάκη ως το νέο υφυπουργό αθλητισμού. Έναν Κρητικό που ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα το 2004, όταν ολόκληρη η Ελλάδα ζούσε σε ρυθμούς Ολυμπιακών Αγώνων. Σήμερα, συμπληρώνει 1411 μέρες σε ένα από τα πιο δύσκολα χαρτοφυλάκια της κυβέρνησης και δεν το κρύβει πως η επιθυμία του είναι να μην αφήσει το έργο στη μέση. Τοπογράφος – μηχανικός σπούδασε άλλωστε και απαγορεύεται να αφήνει έργο στη μέση…

του Σταύρου Γεωργακόπουλου
[email protected]

46,5 μήνες στο χαρτοφυλάκιο

Σπάσατε κάθε ρεκόρ παραμονής στην καρέκλα του υφυπουργού αθλητισμού. Άρα, κάτι κάνατε καλά. Θέλω, όμως, να αρχίσουμε ανάποδα. Ποιες εκκρεμότητες έχουν μείνει και αποτελούν προτεραιότητες της επόμενης μέρας;
Όντως, ολοκλήρωσα σε μια 4ετή κυβερνητική θητεία ως ο μακροβιότερος υφυπουργός, με 46,5 μήνες στο χαρτοφυλάκιο του αθλητισμού. Κάναμε πάρα πολλά και δεν προλάβαμε άλλα τόσα! Ξέρετε, η δημιουργία είναι σαν το νερό που πίνεις και δεν ξεδιψάς…
Προτεραιότητες, λοιπόν, της επόμενης ημέρας είναι να ολοκληρώσουμε όσα έχουν ήδη δρομολογηθεί. Πρωτίστως, να παραδώσουμε τις αθλητικές υποδομές σε όλη τη χώρα που τώρα βρίσκονται σε φάση αναβάθμισης ή κατασκευής (Ολυμπιακές εγκαταστάσεις στην Αττική –ΟΑΚΑ, Παιανία, Ολυμπιακό Χωριό, Ελληνικό-, το Παραολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο στη Ραφήνα, τα κολυμβητήρια σε Χανιά, Αγυιά Πάτρας, Ηράκλειο -στο Λίντο, μαζί με το νέο κλειστό προπονητήριο-, οι προσθήκες στο Karteros Beach Sports Center κ.ά.).
Και, βέβαια, να διεξαχθούν άψογα τον Σεπτέμβριο και να είναι μια ακόμα παγκόσμια διαφήμιση για τη χώρα μας, οι 3οι μεσογειακοί παράκτιοι αγώνες «Ηράκλειο 2023» και το Ράλι Ακρόπολις, που γιορτάζει και τα 70 χρόνια ιστορίας του.

«Σχολή πολέμου» το υφυπουργείο αθλητισμού

Νιώσατε αυτό που έλεγαν οι περισσότεροι προκάτοχοί σας, ότι η θέση που σάς εμπιστεύθηκε ο πρωθυπουργός αποτελεί «ηλεκτρική καρέκλα»;
Έχω ήδη χαρακτηρίσει το υφυπουργείο αθλητισμού ως «σχολή πολέμου»! Με παράγοντες, ειδικά από το χώρο του ποδοσφαίρου και κάποιους ελάχιστους από το μπάσκετ, οι οποίοι ως επιχειρηματίες διαφεντεύουν ένα σημαντικό αριθμό Μέσων Ενημέρωσης, έχουν μεγάλη συμβολή σε ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας μας και ως επικεφαλής δημοφιλών ομάδων ακολουθούνται άκριτα από μεγάλο αριθμό οπαδών.
Οι πιέσεις που ασκούνται, λοιπόν, είναι σκληρές. Λέγανε πως θα φύγω νύχτα, με ανασχημάτιζαν συνεχώς και διαψεύστηκαν.
Το πώς θα διαχειριστείς αυτή την «ηλεκτρική καρέκλα», αφορά τελικά τον καθένα μας που πέρασε απ’ αυτό τον θώκο κι όχι εκείνους, που σαν σειρήνες προσπαθούν να απορροφήσουν όλη την προσοχή, λες και είναι το κέντρο του κόσμου. Αν θα υποκύψεις, δηλαδή, ως «αναλώσιμος» ή θα τους προσπεράσεις, επικεντρώνοντας σε όλο τον υπόλοιπο αθλητισμό, που τόσο το έχει ανάγκη.
Με λίγα λόγια, αν θα υπηρετήσεις όντως το υφυπουργείο ως «αθλητισμού» και όχι ως «υφυπουργείο ποδοσφαίρου», όπως συχνά γινόταν στο παρελθόν. Κι εγώ ευτύχησα να έχω την πλήρη στήριξη του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, σ’ αυτό το θέμα και τον ευχαριστώ θερμά.

Έχετε μετανιώσει για κάποια απόφασή σας ή μια ενδεχόμενη παράλειψη και γιατί;
Ναι, στην αρχή της θητείας μου, εκείνους τους πρώτους μήνες που είχα ασχοληθεί περισσότερο από όσο έπρεπε με το ποδόσφαιρο, τότε που προσπαθούσα να μάθω γρήγορα τα του αθλητισμού. Ήταν λάθος που δεν είχα ασχοληθεί, όπως έκανα στη συνέχεια, με τα υπόλοιπα αθλήματα, τα οποία ομολογουμένως προσφέρουν περισσότερη υγεία στον αθλητισμό. Αλλά αυτό το λάθος το διόρθωσα γρήγορα.

Συνδυάστηκε η θητεία σας με σημαντικές επιτυχίες του ελληνικού αθλητισμού. Σας αναγνωρίστηκε η συμβολή σας ή, σας προσπέρασαν;
Νιώθω ευλογημένος για την ενασχόλησή μου με τον αθλητισμό αυτά τα τέσσερα χρόνια. Όχι μόνο τη θεωρητική, με τους νόμους και τις αποφάσεις μας, αλλά και την πρακτική, μετέχοντας ενεργά σε όποια αθλητική διοργάνωση μπορούσα: Τρέχοντας σε δρομικές εκδηλώσεις, οδηγώντας μηχανοκίνητα, ποδηλατώντας, παίζοντας, ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ, χάντμπολ, κάνοντας μαχητικά αθλήματα!
Και όλη αυτή η δραστηριότητα –τα θεσμικά και η άσκηση- με έφεραν πραγματικά δίπλα στην αθλητική οικογένεια. Στις αθλήτριες και στους αθλητές, στους προπονητές τους, στους πάρα πολλούς υγιείς παράγοντες, κυρίως του ερασιτεχνικού αθλητισμού, όλων των αθλημάτων.
Αποκτήσαμε ουσιαστική σχέση, εμπιστοσύνης και αλληλοεκτίμησης. Κι όσο περνούσε ο καιρός η αθλητική οικογένεια αντιλαμβανόταν και αναγνώριζε και στηρίζει πια ανεπιφύλακτα τις σοβαρές μεταρρυθμίσεις που κάναμε και τη διαρκή, καθημερινή, προσπάθειά μας για ανάπτυξη του αθλητικού οικοδομήματος. Τα Μητρώα, τη νομιμότητα, τη διαφάνεια, τη μόνιμη χρηματοδότηση από το στοίχημα και τόσα άλλα.

Η αναγνώριση της μάχης κατά του ντόπινγκ

Θυμάμαι ότι το 2019 βρήκατε κάποια σημαντικά προβλήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το εργαστήριο αντιντόπινγκ. Πού βρισκόμαστε τώρα στη μάχη κατά των αναβολικών;
Ήταν μόλις ανέλαβα, το καλοκαίρι του 2019 που ο WADA, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Αντιντόπινγκ, μας έστειλε εκείνο το τελεσίγραφο αποκλεισμού του ελληνικού αθλητισμού –τι ντροπή!-, καθώς επί χρόνια οι συνεχείς παρατηρήσεις του για τη συμμόρφωσή μας με τα διεθνώς κρατούντα δεν εισακούγονταν.
Θα ακουστεί κλισέ, αλλά δεν είναι: Σηκώσαμε μανίκια αμέσως, δουλέψαμε μέρα και νύχτα, καθώς έπρεπε να τρέξουμε ολόκληρο μαραθώνιο με ρυθμούς σπριντ για να εναρμονιστούμε. Και το καταφέραμε! Μην σας πω ότι καταρρίψαμε και το… παγκόσμιο ρεκόρ!
Συστήσαμε τον Εθνικό Οργανισμό Καταπολέμησης του Ντόπινγκ (ΕΟΚΑΝ), ανεξάρτητη δομή με δικό της προϋπολογισμό κι ότι άλλο προβλέπει o WADA για κάθε χώρα του πλανήτη.
Σβήσαμε παραπάνω από 100 παρατηρήσεις του, βγήκαμε από την επιτήρηση και μας αντιμετωπίζουν πια ως χώρα – πρότυπο, καθώς τα πετύχαμε όλα αυτά σε ελάχιστο χρόνο και εν μέσω πανδημίας (είδατε, όταν υπάρχει βούληση).
Και η μεγάλη αναγνώριση και τιμή για την Ελλάδα ήρθε από τους ομολόγους μου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν τον Φεβρουάριο με υπερψήφισαν για να εκπροσωπώ τις χώρες-μέλη της ΕΕ στην Κεντρική Διοίκηση του WADA.

Ολιστική αναβάθμισή του ΟΑΚΑ

Άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίσατε αφορούσε στη γενικότερη κατάσταση του ΟΑΚΑ. Βρίσκεται τώρα η μεγαλύτερη αθλητική εγκατάσταση στην κατάσταση που θέλετε;
Έγιναν πάρα πολλές παρεμβάσεις στο εγκαταλελειμμένο στη μοίρα του ως το 2019 Ολυμπιακό συγκρότημα. Και πανθομολογούμενα, αλλάξαμε την όψη του ΟΑΚΑ με αυτές τις συντηρήσεις και τη φροντίδα από τη διοίκηση και τους εργαζομένους, που τους ευχαριστώ.
Προφανώς, δεν φτάνουν και γι’ αυτό είναι σε εξέλιξη η ολιστική αναβάθμισή του ΟΑΚΑ, με πόρους 54 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και σχεδόν άλλα τόσα από άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα, συνέργειες με την Περιφέρεια, με την αγορά, με ιδιώτες κλπ.
Η Lamda π.χ., ανταποδοτικά για τον Άγιο Κοσμά, ανέλαβε και ολοκλήρωσε το Ολυμπιακό Κέντρο Υγρού Στίβου με 11 πλέον πισίνες, ξεκίνησε ο προέλεγχος των μεταλλικών κατασκευών Καλατράβα, όπου δεν έχει αλλάξει ούτε βίδα από το 2004, τρέχουν οι ενεργειακές αναβαθμίσεις, ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός από την περιφέρεια Αττικής για την αντικατάσταση όλων των ελαστικών ταπήτων στίβου και τις μονώσεις στις οροφές, παραχωρήθηκαν προς αξιοποίηση το κλειστό γυμναστήριο στην ΚΑΕ Παναθηναϊκός και με διαγωνισμό τα τένις για να αναβαθμιστούν πλήρως. Επιπλέον, τα κτίρια των ξενώνων θα ανακατασκευαστούν και θα αποδοθούν ξανά στους αθλητές, θα δημιουργηθούν Ολυμπιακές πίστες αναρρίχησης κλπ. Το ΟΑΚΑ είναι εθνικό τοπόσημο και θα ξαναλάμψει άμεσα. 

Το κλειστό του ΟΑΚΑ και η ΚΑΕ Παναθηναϊκός

Γιατί βρεθήκατε στο στόχαστρο της ΚΑΕ Παναθηναϊκός; Για το ΟΑΚΑ ή έπαιξε ρόλο και η αλλαγή διοίκησης στην ΕΟΚ;
Οι αλλαγές όταν ενοχλούν, ενοχλούν διότι ξεβολεύουν τους βολεμένους. Οι αλλαγές στις ομοσπονδίες, πόσο δε σε εκείνες που για δεκαετίες είχαν τις ίδιες διοικήσεις, μόνο αέρα ανανέωσης και ανάπτυξης μπορούσαν να φέρουν και έφεραν. Άλλωστε, αλλαγές ή μη, αυτό το αποφάσισε δημοκρατικά και διάφανα η βάση κάθε αθλήματος, τα νόμιμα ερασιτεχνικά σωματεία του.
Σε ότι αφορά στην  παραχώρηση του κλειστού γυμναστηρίου του ΟΑΚΑ στην ΚΑΕ Παναθηναϊκός, έπρεπε ο «γενικός» νόμος που ψηφίσαμε με χαρά να εξειδικευτεί έτσι στη σύμβαση, ώστε να διαφυλάσσονται ταυτόχρονα και τα συμφέροντα του δημοσίου και όλου του ερασιτεχνικού αθλητισμού, ικανοποιώντας παράλληλα και τις λογικές -και μόνο- απαιτήσεις της ΚΑΕ Παναθηναϊκός.
Κι αυτό κάναμε. Το ΟΑΚΑ δεν είναι περιουσία μου για να το κάνω ό,τι θέλω ή όπως θέλει ο κ. Γιαννακόπουλος. Είναι περιουσία του ελληνικού λαού. Ήμουν σίγουρος ότι θα βρεθεί η χρυσή τομή, το δήλωνα άλλωστε. Κι όντως βρέθηκε και διασφαλίστηκαν ισότιμα όλων των πλευρών τα συμφέροντα. 

Το νέο θεσμικό πλαίσιο στις ομοσπονδίες

Εξ αρχής κινηθήκατε για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου στις ομοσπονδίες. Πώς αποτιμάτε τις αλλαγές που δρομολογήσατε;
Το πρώτο δείγμα, με τις εκλογές την άνοιξη του ’21 ήταν θετικότατο. Η ανανέωση στις προεδρίες και στα ΔΣ των ομοσπονδιών, με την εφαρμογή στα όρια ηλικιών και θητειών, ήταν σημαντική.
Μπήκε οξυγόνο στα περισσότερα αθλήματα, άνοιξαν ορίζοντες ανάπτυξης, έχουν πια λόγο και ψήφο οι αθλητές και οι προπονητές.
Η επόμενη εφαρμογή, του χρόνου το φθινόπωρο, μετά από τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι, νομίζω ότι θα αποδείξει ακόμα πιο εμφατικά πόσο δίκιο είχαμε –κι ας υπήρξε σφοδρότατη αντίδραση απ’ όσους «ισόβιους» και κατεστημένα ενοχλήσαμε- που θεσπίσαμε όλους αυτούς τους κανόνες διαφάνειας, νομιμότητας και καλής διακυβέρνησης.

20 χρόνια δεν μπήκε καρφί στο Ηράκλειο

Σάς κατηγόρησαν διάφοροι ότι λειτουργήσατε περισσότερο ως υφυπουργός… Ηρακλείου. Πώς τους απαντάτε;
Ήμουν και είμαι όλης της Ελλάδας και όλων των αθλημάτων! Στο Ηράκλειο, βέβαια, δεν είχε μπει καρφί σε αθλητική εγκατάσταση εδώ και 20 χρόνια και γελώ όταν ακούω να με «κατηγορούν» ότι βοηθώ τον τόπο μου, διότι εκεί φτιάξαμε το πρώτες Εθνικές Εγκαταστάσεις Παράκτιων Αθλημάτων. Το Karteros Beach Sports Center, «σπίτι» πια και των μέχρι πρότινος άστεγων Εθνικών μας ομάδων του μπιτς βόλεϊ και του μπιτς χάντμπολ (κι ας ήταν οι γυναίκες μας παγκόσμιες πρωταθλήτριες)!
Η Κρήτη, το Ηράκλειο, διαθέτει σε αφθονία όλες εκείνες τις απαραίτητες προϋποθέσεις που επιβάλλονται για να διεκδικήσεις και να φιλοξενήσεις μεγάλες διοργανώσεις. Αναφέρομαι στις υποδομές (πλήθος ξενοδοχείων όλων των βαθμίδων, διεθνές αεροδρόμιο), στο κλίμα, στις θετικές διαθέσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, στη συνεργασία των τουριστικών φορέων, των μεταφορικών, στη στήριξη της τοπικής κοινωνίας, των εθελοντών κλπ.
Είναι ιδανικός προορισμός για διεθνείς διοργανώσεις, εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων και το διαπίστωσαν με τα μάτια τους οι εκπρόσωποι των 205 Ολυμπιακών επιτροπών του κόσμου, ο πρόεδρος της ΔΟΕ κ. Μπαχ και τα μέλη της, όπως και οι επικεφαλής των παγκόσμιων ομοσπονδιών, όταν διεξήγαγαν επί τριήμερο τον Οκτώβριο του 2021 στη Χερσόνησο την Γενική του Συνέλευση.

Γιατί δεν προχώρησε η υποψηφιότητα της χώρας μας για το παγκόσμιο πρωτάθλημα στίβου του 2027, ενώ είχατε δηλώσει ότι το κράτος θα την στήριζε;
Φυσικά και θα στηρίζαμε, όπως στηρίζουμε και συνεργαζόμαστε σε κάθε ανάλογη πρόταση οποιουδήποτε αθλήματος και ομοσπονδίας. Έχουμε πολιτική εξωστρέφειας, η χώρα διαφημίζεται παγκοσμίως από αναλήψεις σπουδαίων διεθνών διοργανώσεων, γίνονται μοχλός ανάπτυξης για πιο γρήγορο εκσυγχρονισμό αθλητικών εγκαταστάσεων, για ενίσχυση του αθλητικού τουρισμού κλπ.
Ωστόσο, ο ΣΕΓΑΣ δεν προχώρησε! Θα πρέπει να ρωτήσετε την κ. Σακοράφα για το «γιατί»…

Οι πιέσεις των στοιχηματικών εταιριών

Ποια ήταν η δυσκολότερη στιγμή στη διάρκεια της 4ετίας;
Όταν τολμήσαμε και θεσπίσαμε για πρώτη φορά τον μόνιμο μηχανισμό χρηματοδότησης του αθλητισμού από τη φορολογία των κερδών των παικτών τυχερών παιγνίων. Για χρόνια το ζητούσε ο χώρος, στα λόγια όλοι συμφωνούσαν, αλλά μόνο εμείς το κάναμε πράξη (και σε δύο χρόνια έχουμε διανείμει μόνο από αυτόν τον «κουμπαρά» 128 εκατ. ευρώ)!
Οι αντιδράσεις και οι πιέσεις των στοιχηματικών εταιριών για να μην συμβεί ήταν πολύ μεγάλες. Και μόλις ψηφίστηκε, άρχισαν οι άλλες πιέσεις, τα ποδοσφαιρικά συμφέροντα που ήθελαν όλα τα χρήματα δικά τους.
Ήταν η πιο δύσκολη στιγμή και είχα την αμέριστη στήριξη του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη. Εξήγησα ότι η χρηματοδότηση πρέπει να μοιράζεται 50-50: Τα μισά χρήματα στον ερασιτεχνικό αθλητισμό που είναι το κύτταρο της ανάπτυξης (σωματεία, εθνικές κατηγορίες, Εθνικές ομάδες) και τα άλλα μισά, φυσικά, στον επαγγελματικό αθλητισμό (ποδόσφαιρο, μπάσκετ και βόλεϊ).
Συμφώνησε αμέσως και το υλοποιήσαμε χωρίς παρέκκλιση. Κι ας ασκήθηκαν αφόρητες πιέσεις για να μην ισχύσει έτσι, για να αλλάξει κλπ.

Πότε αισθανθήκατε ψυχική ευφορία για ένα γεγονός που συνέβη το ίδιο διάστημα;
Ψάχνουμε τώρα την ευτυχέστερη; Ήταν πολλές, κάθε φορά που ολοκληρώναμε κάτι και δικαιωνόμασταν για τις πολύμηνες προσπάθειες, τα ξενύχτια, τους κόπους. Αλλά αν πρέπει να διαλέξω μία, θα σας έλεγα την επιστροφή του Ράλι Ακρόπολις στο WRC!
Ξέρετε, όταν ανέλαβα, ο τότε πρόεδρος της FIA δεν δεχόταν να με συναντήσει! Δεν είχε τίποτα προσωπικό μαζί μου, δεν γνωριζόμασταν, αλλά τα είχε με την αναξιόπιστη Ελλάδα κι ήταν προσβλητικό.
Καταφέραμε και του αλλάξαμε άποψη, ξαναμπήκαμε στο καλεντάρι μετά από οκτώ χρόνια και στην εκκίνηση τότε στην Ακρόπολη, τον Σεπτέμβριο του 2021, εν μέσω πανδημίας κιόλας, αισθάνθηκα απίστευτα!
Δεν πίστευα ότι μπορεί να γίνει ακόμα πιο δυνατό το συναίσθημα, αλλά διαψεύστηκα δις! Αμέσως μετά, με την υπερειδική στο Σύνταγμα και τους χιλιάδες του κόσμου περιμετρικά της πλατείας και ένα χρόνο αργότερα, τον περασμένο Σεπτέμβριο στην υπερειδική μέσα στο κατάμεστο με 65.000 θεατές ΟΑΚΑ!

Η πρωθυπουργική αξιολόγηση και η επόμενη μέρα

Αν σας ζητούσα, λοιπόν, να κρίνετε τον Λευτέρη Αυγενάκη για τη θητεία του, τι βαθμό θα του βάζατε και γιατί;
Δεν θα βαθμολογήσω εγώ τον εαυτό μου. Με αξιολογεί ο πρωθυπουργός, όπως όλους μας στην Κυβέρνηση και φυσικά οι πολίτες. Σ’ αυτούς λογοδοτούμε, εκείνοι μας κρίνουν, απ’ αυτούς προερχόμαστε και για εκείνους εργαζόμαστε.
Και ξέρω ότι θα το κάνουν και τώρα, σ’ αυτή την κάλπη. Και ζητώ να το κάνουν αυστηρά. Να συγκρίνουν λόγια με έργα, τις πράξεις, την εργατικότητα, τη συνέπεια, την αποτελεσματικότητα, την εντιμότητα και το βράδυ της Κυριακής θα έχουμε όλοι την βαθμολογία τους

Άρα, θα σάς άρεσε να παραμείνετε στο πόστο σας εάν σχηματίσει κυβέρνηση η Νέα Δημοκρατία;
Ναι, θα ήθελα να συνεχίσω για να ολοκληρώσουμε, όπως σας είπα και νωρίτερα, τον κύκλο που ανοίξαμε στην πρώτη 4ετία, αλλά αυτό είναι στην απόλυτη διάθεση του πρωθυπουργού και μόνο. Εκείνος κρίνει, εκείνος αποφασίζει πού και πώς αξιοποιεί τον καθένα μας.