Ο Σπύρος Λούης συνέδεσε το όνομά του με τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Είτε γιατί πήρε μέρος στο μαραθώνιο για τα μάτια μιας γυναίκας, είτε γιατί τερμάτισε πρώτος αφήνοντας πίσω του αθλητές υπερδυνάμεων είτε γιατί κατηγορήθηκε πως «έκλεψε» στη διαδρομή. Όπως και αν έχει, ο νερουλάς από το «Αμαρούσιον» υπήρξε σταρ στην εποχή του.
του Στέφανου Σουλιώτη
[email protected]
Η νίκη του Σπύρου Λούη στον μαραθώνιο της Αθήνας το 1896 δεν συνοδεύτηκε από τα πιο εγκωμιαστικά σχόλια των ξένων. Για μερικές από τις μεγαλύτερες δυνάμεις στον χώρο του αθλητισμού ήταν αδύνατον ένας νερουλάς να τερματίζει πρώτος και οι δικοί τους καλά προπονημένοι αθλητές να βλέπουν την πλάτη του. Ο Λούης κατηγορήθηκε πως κάλυψε μεγάλο μέρος της διαδρομής επάνω σε κάρο – κάτι όμως που δεν αποδείχθηκε ποτέ. Έτσι σε ηλικία 23 ετών ο μοναδικός διαγωνιζόμενος που έτρεξε σε μαραθώνιο με φουστανέλα έγινε παγκόσμιο σύμβολο του αθλητισμού. Γεννημένος στις 12 Ιανουαρίου 1873 στο Μαρούσι, ο Λούης βοηθούσε τον πατέρα του κουβαλώντας νερά από σπίτι σε σπίτι καθώς τότε δεν υπήρχε δίκτυο ύδρευσης. Κάλυπτε καθημερινά δεκάδες χιλιόμετρα με τις νταμιτζάνες στους ώμους του. Η αντοχή του ήταν τόσο μεγάλη που εξέπληξε τους ανωτέρους του όταν υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία. Όμως ο Λούης δεν είχε σχέση με τον αθλητισμό και δεν θα έπαιρνε ποτέ μέρος σε αγώνα αν δεν ήταν γυναίκα στη μέση. Σύμφωνα με τον ιστορικό και ανιψιό του Λούη, Δημήτρη Μασσούρη «ο Λούης δεν ενδιαφερόταν για αγώνες. Απλά ήθελε να πάρει μέρος για να εντυπωσιάσει μια όμορφη Αμαρουσιώτισσα που την έλεγαν Ελένη».
Ο Λούης παραλίγο να μην πάρει μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Στους πρώτους ελληνικούς αγώνες πρόκρισης (κάτι σαν τα αμερικανικά trials) ο νεαρός αθλητής δεν κατάφερε να πιάσει το όριο πρόκρισης. Στους δεύτερους αγώνες πρόκρισης τερμάτισε πέμπτος αλλά του δόθηκε το δικαίωμα συμμετοχής καθώς ως διοργανώτρια χώρα, η Ελλάδα μπορούσε να δηλώσει περισσότερους αθλητές σε σχέση με τις άλλες χώρες.
Οι Αθηναίοι περίμεναν πως και πως τον μαραθώνιο γιατί ήταν το αγώνισμα που τους συνέδεε με την αρχαία Ελλάδα, τότε που ο Φειδιππίδης έτρεξε από τον Μαραθώνα στην Αθήνα για να μεταφέρει το μήνυμα της νίκης από την περίφημη μάχη.
Η ανυπομονησία τους όμως ήταν μεγάλη για έναν ακόμη λόγο. Το γόητρο των Ελλήνων είχε πληγεί στη δισκοβολία από τον Αμερικανό Ρόμπερτ Γκάρετ. Οι Έλληνες δε μπορούσαν να πιστέψουν πως έχασαν σε ένα αγώνισμα το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την αρχαία κληρονομιά τους. Φαβορί για τη νίκη στον μαραθώνιο ήταν ο Γάλλος Αλμπέν Λερμιζίο ο οποίος είχε κατακτήσει το χάλκινο στα 1500 μέτρα και ο Αυστραλός Έντγουν Φλακ που είχε νικήσει στα 800μ. και στα 1500 μέτρα. Οι δυο τους κατέρρευσαν κατά τη διάρκεια του αγώνα, ενώ ο Λούης συνέχισε ακάθεκτος. Όταν πλησίασε το Παναθηναϊκό στάδιο, επικράτησε το απόλυτο πανδαιμόνιο από τους 80.000 θεατές. Ο ενθουσιασμός τους ήταν τόσο μεγάλος που η φρουρά του Γεώργιου Α΄ αναγκάστηκε να τον μεταφέρει στο βασιλικό καμαρίνι. Εξαιτίας της θρυλικής νίκης του όλοι ήθελαν να προσφέρουν στον Λούη οτιδήποτε ζητούσε. Εκείνος το μόνο που ζήτησε ήταν έναν γάιδαρο για να τον βοηθάει στη μεταφορά του νερού. Η συγκεκριμένη απλή απαίτησή του καταδεικνύει πως ο Λούης δεν έτρεξε για να τα βραβεία. Το μόνο που ήθελε ήταν να εντυπωσιάσει τη γυναίκα που αγαπούσε και το κατάφερε αφού λίγο μετά θα την παντρευόταν. Ο Λούης συνέχισε την κανονική ζωή δουλεύοντας ως νερουλάς. Πέθανε φτωχός στις 26 Μαρτίου 1940, λίγους μήνες πριν εμπλακεί η Ελλάδα στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, χωρίς να είχε συνειδητοποιήσει την ιστορικά κληρονομιά που άφηνε. Ο Λούης ήταν ο πρώτος ήρωας των Ολυμπιακών Αγώνων.
