Με αφορμή το πετυχημένο, ουσιαστικά και επικοινωνιακά, προπονητικό καμπ για δρομείς ταχύτητας – εμποδίων, των μικρών αγωνιστικών κατηγοριών που διοργάνωσε ο ΣΕΓΑΣ θα ήθελα να αναφερθώ στην πορεία για την ενιαία προπονητική.
του Πλούταρχου Σαρασλανίδη
Αναπληρωτής καθηγητής προπονητικής
κλασικού αθλητισμού
Όπως τόνισε ο Εθνικός προπονητής Ε-Ν κ. Κουτσιώρας στους προπονητές «είναι επιτακτική η ανάγκη να δημιουργήσουμε σαν χώρα ένα κωδικοποιημένο σύστημα προπόνησης των αθλητών ταχύτητας που θα λειτουργεί σαν μοντέλο και θα πρέπει να ακολουθείται από όλους όσους εμπλέκονται με την κατηγορία αυτή των αγωνισμάτων σε όλα της τα επίπεδα».
Πριν από 25 χρόνια με εντολή του ΣΕΓΑΣ, μια ομάδα τεχνικών, μεταξύ των οποίων και ο κ. Σεβαστής, ετοιμάσαμε τα εγχειρίδια των «ενιαίων προγραμμάτων προπόνησης» για τον αναπτυξιακό αθλητισμό, τα οποία υπάρχουν ακόμη στο ΣΕΓΑΣ. Μέσα σε αυτά τα παραδείγματα προπόνησης υπήρχε η φιλοσοφία του «αργού δρόμου», δηλαδή η δημιουργία των βάσεων της προπόνησης στα νέα παιδιά έτσι ώστε να μπορούν να βελτιωθούν, για την μεγιστοποίηση της απόδοσης τους στην φάση του πρωταθλητισμού (20 – 28 χρόνων).
Όμως αργότερα ακολούθησαν άλλες αποφάσεις από την επιτροπή ανάπτυξης του ΣΕΓΑΣ, που έδιναν ισχυρά κίνητρα για τις βαθμολογίες των μικρών αγωνιστικών κατηγοριών στο σύστημα αξιολόγησης των σωματείων και μάλιστα με βάση τις πρωτιές στα πανελλήνια πρωταθλήματα. Παράλληλα, πριν από 16 χρόνια, η IAAF δημιούργησε το θεσμό του παγκοσμίου πρωταθλήματος παίδων – κορασίδων και έτσι προστέθηκαν οικονομικά κίνητρα για προπονητές και αθλητές.
Πριν από 10 χρόνια η τότε επιμόρφωση του ΣΕΓΑΣ με τα περιφερειακά σεμινάρια και την επιτόπου τεχνική καθοδήγηση των επίλεκτων αθλητών της περιοχής, είχε καταθέσει στους συναδέλφους την ίδια φιλοσοφία του «αργού δρόμου», όμως είχαμε εισπράξει από τους συναδέλφους την αντίδραση ότι «δεν γίνονται αυτά που μας λέτε στην Ελλάδα αφού ο ΣΕΓΑΣ αξιολογεί τα σωματεία με υψηλούς συντελεστές για τις πρωτιές στις μικρές αγωνιστικές κατηγορίες». Έτσι το τότε σύνθημα του ΣΕΓΑΣ «να μην χαθεί κανένας νέος αθλητής» παρέμεινε …σύνθημα.
Τα τελευταία τρία χρόνια ο ΣΕΓΑΣ, για να βελτιώσει την παραγωγικότητα των σωματειακών προπονητών, καθιέρωσε πριμ απόδοσης, εκτός από κατάταξη θέσης στους τελικούς των διεθνών αγώνων, επιπλέον για την συμμετοχή σε αυτούς (με αυξημένα όρια) και ακόμη από τις τρείς πρώτες θέσεις των πανελληνίων Π-Κ, Ε-Ν. Προσοχή: ΔΕΝ υπάρχει αντίστοιχο κίνητρο για τους πανελληνίους νέων και Α-Γ.
Φυσικά μετά από αυτή την ρύθμιση των πριμ αυξήθηκε σε πρωτόγνωρα νούμερα ο αριθμός των αθλητών που πιάσανε τα όρια για συμμετοχή στο Παγκόσμιο Π-Κ του 2015…
Προσωπικά επί 15 χρόνια έχω «βομβαρδίσει» τα αρμόδια όργανα του ΣΕΓΑΣ με έγγραφα που αφορούσαν ερευνητικές μελέτες οι οποίες τεκμηρίωναν το πρόβλημα της πρόωρης απόδοσης του ελληνικού στίβου και προτάσεις για επίλυση του προβλήματος.
Σήμερα το θέμα της πρόσβασης σε ενιαία προγράμματα προπόνησης, με τις τρομακτικές δυνατότητες πληροφόρησης μέσω του διαδικτύου έχει ουσιαστικά λυθεί. Το πρόβλημα είναι πως θα εφαρμοσθούν οι προπονητικές αρχές με βάση τα βιολογικά στάδια ανάπτυξης. Με άλλα λόγια με ποια κίνητρα προς τους προπονητές θα κεντρίσουμε το ενδιαφέρον τους ώστε να εφαρμόσουν τον «αργό δρόμο» για απόδοση – με δεδομένο ότι, ως μικρή πληθυσμιακά χώρα, δεν μπορούμε να αναδεικνύουμε μεγάλα ταλέντα κάθε χρόνο, που χάνονται τα αμέσως επόμενα χρόνια…
Πιστεύω ότι μόνο με αλλαγές στο σύστημα αξιολόγησης των σωματείων και των προπονητών, όπως έχω ήδη προτείνει στο δημόσιο διάλογο, θα μπορέσουμε να αναπτύξουμε ποιο σωστά τη νέα γενιά των αθλητών.
Για το τέλος θα ήθελα να αναφέρω ότι τα ενιαία προγράμματα δεν είναι και δεν πρέπει να είναι «συνταγές», αλλά «οδικός χάρτης» για τις σωστές προπονητικές επιβαρύνσεις ανάλογα με την προπονητική ηλικία, τα προπονητικά μέσα που μπορεί να χρησιμοποιήσει κάθε προπονητής με βάση τις εγκαταστάσεις και τα μέσα που έχει στη διάθεση του. Τέλος, αλλά σημαντικότερο, για την διερεύνηση των ατομικών αναγκών (πλεονεκτήματα – μειονεκτήματα) των αθλητών του. Εκεί θα χρειασθεί η παρέμβαση του καθοδηγητή προπονητή, αρκεί ο σωματειακός προπονητής να αισθάνεται άνετα στην συνεργασία. Αυτό σημαίνει ότι ο καθοδηγητής δεν πρέπει να γυμνάζει αθλητές, θα πρέπει να είναι επιτελικός τεχνικός.
