Το μονό, που όλοι έχουμε παίξει ή εξακολουθούμε να παίζουμε στα ανοικτά γηπεδάκια του μπάσκετ, μεγάλωσε. Απέκτησε οργάνωση, κανονισμούς και όνομα. Το λένε 3X3 (3on3) και η FIBA ποντάρει πολλά πάνω του. Εδώ και μερικά χρόνια η παγκόσμια ομοσπονδία αποφάσισε να ασχοληθεί σοβαρά μαζί του. Βλέποντας την απήχηση που έχουν το beach volley και κάποιες παραλλαγές του ποδοσφαίρου, όπως το ποδόσφαρο σάλας ή το 5Χ5, είδε στο 3Χ3 μια ευκαιρία να κάνει το μπάσκετ ακόμα πιο δημοφιλές ανά τον κόσμο. Και να βγάλει λεφτά φυσικά, προσελκύοντας ακόμα περισσότερους χορηγούς. Τι χρειάζεται άλλωστε για να παίξεις ένα μονό; Μια μπασκέτα, μια μπάλα και καλή παρέα. Πολύς κόσμος μπορεί να το κάνει αυτό. Κι είναι κρίμα να μείνει ανεκμετάλλευτος.
του Δημήτρη Χρυσάνθη
[email protected]
follow me @dchryss
Επιδίωξη της FIBA, όπως διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα της, είναι να κάνει το 3Χ3 το πιο δημοφιλές «άθλημα πόλης» στον κόσμο. Ως «άθλημα πόλης» μπορεί να εκληφθεί οποιοδήποτε σπορ παίζεται εκτός γηπέδων ή σταδίων, σε ανοικτούς αστικούς χώρους. Και ο μεγάλος στόχος, αυτός που προφανώς θα εκτοξεύσει τη δημοτικότητα του αθλήματος, είναι να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων.
Η παγκόσμια ομοσπονδία έδωσε μεγάλο αγώνα για να καταφέρει το 3Χ3 να κάνει την πρεμιέρα του στους Αγώνες του Ρίο το 2016. Πίεσε έντονα και κατάφερε να πετύχει μερικές μικρές νίκες, καθώς η ΔΟΕ δέχθηκε να συμπεριληφθεί το άθλημα, προφανώς εν είδει δοκιμής, στους Ολυμπιακούς Αγώνες Νέων, αλλά και στους Ευρωπαϊκούς Αγώνες, που θα διοργανωθούν για πρώτη φορά του χρόνου στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν.
Σε ό,τι αφορά το Ρίο, όμως, η απάντηση τον περασμένο Αύγουστο ήταν αρνητική. «Θα προκαλούσε αύξηση των αθλητών και των μεταλλίων, άρα και του κόστους και της πολυπλοκότητας της διοργάνωσης», ήταν το επιχείρημα που χρησιμοποιήθηκε επισήμως από τους «αθάνατους» της Λοζάνης για να αιτιολογηθεί η απόρριψη. Στη FIBA δυσαρεστήθηκαν, αλλά δεν το έβαλαν κάτω. «Θα είμαστε έτοιμοι για να διεκδικήσουμε τη συμμετοχή του αθλήματος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020», είπαν. Στο μεταξύ συνεχίζουν να οργανώνονται.
Ποια είναι η δομή του
Λίγο πολύ όλοι έχουν παίξει ένα μονό μπάσκετ μια φορά στη ζωή τους, άρα ξέρουν περί τίνος πρόκειται. Κάποιες μικρές διαφοροποιήσεις στους κανονισμούς σε σχέση με αυτούς του… κανονικού μπάσκετ είναι ασήμαντες. Σημασία έχει λοιπόν να καταλάβουμε πώς είναι δομημένο οργανωτικά.
3Χ3 μπορεί να παίξει οποιοσδήποτε ανεξάρτητα από την ηλικία του. Δεν χρειάζεται να ασχολείται συστηματικά με το μπάσκετ ή να ανήκει σε σωματείο. Παίρνει την παρέα του και παίζει. Το μόνο που χρειάζεται είναι να εγγραφεί (δωρεάν) στην πλατφόρμα 3Χ3planet.com και να αποκτήσει την προσωπική σελίδα του σε αυτήν, όπου αναγράφονται τα στοιχεία του και τα αποτελέσματα που φέρνει στα τουρνουά στα οποία συμμετέχει. Αυτά τα τουρνουά είναι δύο ειδών:
Α) Τουρνουά που διοργανώνονται από ιδιώτες, γίνονται όμως με βάση τις προδιαγραφές που θέτει η FIBA και τελούν υπό την έγκρισή της. Είναι δεκάδες σε όλο τον κόσμο και με κάποιον τρόπο συγκλίνουν όλα σε αυτό που ονομάζεται FIBA 3X3 World Tour. Αυτό αποτελείται από πέντε τουρνουά Masters, που γίνονται σε πέντε διαφορετικές πόλεις και οι νικητές τους διαγωνίζονται στον τελικό. Ο τελικός του 2013 έγινε τον περασμένο Οκτώβριο στην Κωνσταντινούπολη.
Ρόλο στη συμμετοχή στα τουρνουά Masters παίζει και η κατάταξη των αθλητών στην παγκόσμια κατάταξη, όπως αυτή τηρείται στην πλατφόρμα 3X3planet.com. Ανάλογα με τις συμμετοχές και τις νίκες τους στα διάφορα τουρνουά οι αθλητές παίρνουν πόντους και διαμορφώνουν τη θέση τους στην κατάταξη με ένα σύστημα που θυμίζει λίγο… τένις. Μην περιμένετε πάντως να δείτε γνωστούς μπασκετμπολίστες σε αυτό. Σχεδόν όλοι όσοι ασχολούνται συστηματικά με το άθλημα είναι ερασιτέχνες και… πρώην Γιουγκοσλάβοι! Αν ρίξετε μια ματιά στο Top-20, θα βρείτε 9 Σλοβένους (συμπεριλαμβανομένων των τριών πρώτων) και 4 Σέρβους! Το νο 1 της παγκόσμιας κατάταξης ονομάζεται Μπλαζ Κρέσναρ, ενώ ο πρώτος Έλληνας βρίσκεται μόλις στο νο 405 και λέγεται Αριστείδης Παραδεισάς.
Όλα αυτά τα τουρνουά έχουν ως έπαθλο κάποιο χρηματικό ποσό, που διαφέρει ανάλογα με τη δυναμικότητα, αλλά και το πλήθος και το μέγεθος των χορηγών. Το ευρωπαϊκό 3Χ3Tour, για παράδειγμα, που διοργανώθηκε πέρυσι σε εννέα διαφορετικές ευρωπαϊκές πόλεις και ο τελικός του έγινε στη Βουδαπέστη, πλήρωνε στους νικητές 5.000 Ευρώ ανά τουρνουά. Το 3Χ3All Star Tour, που έγινε τον περασμένο Δεκέμβριο στο Κατάρ με τη συμμετοχή των κορυφαίων αθλητών στην παγκόσμια κατάταξη, επιβράβευσε τον νικητή με 120.000 δολάρια!
Β) Τουρνουά που διοργανώνει η FIBA. Κορωνίδα τους αποτελεί το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα όπεν, που διοργανώθηκε για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 2012 μπροστά στο Ζάππειο Μέγαρο των Αθηνών, ενώ το επόμενο θα γίνει τον προσεχή Ιούνιο στη Μόσχα. Υπάρχουν επίσης τα παγκόσμια πρωταθλήματα για ηλικίες κάτω των 18 ετών, όπως επίσης και οι Ολυμπιακοί Αγώνες νέων, που φέτος θα διεξαχθούν στην Ναντζίνγκ της Κίνας.
Στα τουρνουά της FIBA δεν υπάρχει χρηματικό έπαθλο και σε αυτά μετέχουν ομάδες τις οποίες επιλέγουν οι εθνικές ομοσπονδίες. Η θέση των αθλητών στην παγκόσμια κατάταξη δεν παίζει κανένα ρόλο (όμως τα αποτελέσματά τους λαμβάνονται υπόψη για τη διαμόρφωση αυτής της θέσης), πρέπει όμως οι συμμετέχοντες να έχουν εγγραφεί στο 3Χ3planet.com και να έχουν παίξει σε τουλάχιστον δύο τουρνουά μέσα στη χρονιά. Αυτή είναι η μοναδική προϋπόθεση για τη συμμετοχή τους.
Εδώ δεν ασχολείται (σχεδόν) κανείς
Στην Ελλάδα το 3Χ3 είναι ο φτωχός συγγενής του… κανονικού και ιδιαίτερα δημοφιλούς μπάσκετ. Πολύ φτωχός όμως. Κι αυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορεί να αναπτυχθεί. Δεν υπάρχουν χρήματα. Τα τουρνουά που διοργανώνονται από ιδιώτες είναι λίγα και συνήθως δεν έχουν ούτε την έγκριση της ΕΟΚ, ενώ και η ίδια η ομοσπονδία δυσκολεύεται να ασχοληθεί.
Η ΕΟΚ από το 1995 διοργανώνει κάθε χρόνο σειρά τουρνουά 3Χ3 σε διάφορους δήμους της Ελλάδας, μόνο όμως για ηλικίες κάτω των 18 ετών. Τα τουρνουά έχουν περισσότερο αναπτυξιακό χαρακτήρα, αφού απευθύνονται σε νεαρούς αθλητές, και όταν η ομοσπονδία τα ενέταξε στο πρόγραμμά της, θεωρήθηκαν πρωτοποριακά. Τώρα όμως δυσκολεύεται να τα συντηρήσει.
«Δεν υπάρχουν χορηγοί, άρα δεν υπάρχουν και χρήματα που να μπορέσουν να στηρίξουν επαρκώς αυτή την προσπάθεια. Δεν χρειάζονται πολλά, το κόστος διοργάνωσης αυτών των τουρνουά δεν είναι μεγάλο, όμως ειδικά σε αυτό τον καιρό της κρίσης δεν έχουμε καθόλου. Και προσπαθούμε λίγοι άνθρωποι με πολλή εθελοντική εργασία να κρατήσουμε αυτό το θεσμό ζωντανό», λέει η παλιά αθλήτρια του Σπόρτιγκ Βάσω Μπεσκάκη, που εργάζεται πλέον για την ΕΟΚ και μαζί με τη Μαρία Προκοπίου είναι οι «ψυχές» του προγράμματος 3Χ3.
Χρήματα δεν περισσεύουν ούτε από την ετήσια τακτική επιχορήγηση, η οποία έχει περικοπεί τόσο πολύ ώστε δεν φτάνει να καλύψει ούτε τις στοιχειώδεις ανάγκες της ομοσπονδίας, επομένως ούτε λόγος για ανάτπυξη και διάδοση του 3Χ3. Η διοργάνωση του παγκοσμίου όπεν πριν από δύο χρόνια αναλήφθηκε περισσότερο για λόγους δημοσίων σχέσεων και δεν συνέβαλε καθόλου στη διάδοση του αθλήματος. Τουναντίον. Έκτοτε κανείς δεν ασχολήθηκε με το άθλημα, φέτος μάλιστα η ΕΟΚ δεν θα στείλει ομάδα ούτε στο Παγκόσμιο της Μόσχας ούτε στους Ολυμπιακούς Αγώνες νέων της Κίνας, ενώ είναι αμφίβολο αν η χώρα μας θα εκπροσωπηθεί στους Ευρωπαϊκούς Αγώνες του Μπακού του χρόνου. Η ύφεση στην οικονομία προκαλεί ύφεση παντού.
