Τα τελευταία 24ωρα ο Νικ Σίμοντς έγινε περισσότερο γνωστός για τον αποκλεισμό του από την εθνική ομάδα στίβου των ΗΠΑ ενόψει του παγκοσμίου πρωταθλήματος παρά για τις επιδόσεις του στα 800μ. Ακόμα και αν σκεφτεί κανείς πως κατέκτησε την πέμπτη θέση στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2012 και το ασημένιο μετάλλιο στο παγκόσμιο της επόμενης χρονιάς.
του Στέφανου Σουλιώτη
Και όμως ο Σίμονς δε θα δώσει το παρόν στο Πεκίνο καθώς αρνήθηκε να υπογράψει κανονισμό της ομοσπονδίας στίβου των ΗΠΑ (USATF) που αφορά την ενδυμασία των αθλητών και αθλητριών.
Η ιστορία ξεκινάει στα τέλη Ιουνίου όταν στο εθνικό πρωτάθλημα ο 31χρονος τερμάτισε πρώτος στον τελικό των 800μ. και εξασφάλισε θέση στην αποστολή για το φετινό παγκόσμιο πρωτάθλημα. Στη συνέχεια κλήθηκε να υπογράψει ένα έγγραφο της USATF με την ονομασία «δήλωση των συνθηκών» το οποίο καθόριζε τους βασικούς όρους της παρουσίας κάποιου στην εθνική ομάδα των ΗΠΑ που θα ταξίδευε στο Πεκίνο. Παρά την απειλή περί αποκλεισμού από την ομάδα, ο Σίμονς επέλεξε να μην βάλει την υπογραφή του. Ο όρος «θα ντύνομαι κατάλληλα και με σεβασμό προς όλες τις λειτουργίες της ομάδας φορώντας τις στολές που προορίζονται για την ομάδα και παρέχονται από την αμερικανική ομοσπονδία» δεν έγινε αποδεκτός από τον Σίμονς.
Η μάχη των χορηγών
Ο αθλητικός εξοπλισμός της εθνικής των ΗΠΑ παρέχεται από τη Nike, εν αντιθέσει με την εταιρεία Brooks που ντύνει τον Σίμονς. Ο 31χρονος αθλητής ήθελε να τιμήσει το συμβόλαιό του με την Brooks και να φοράει όσο το δυνατόν δικό της εξοπλισμό ώστε να συνεχίζει η εταιρεία να επενδύει επάνω του.
Μετά τη νίκη του στο εθνικό πρωτάθλημα ο Σίμονς έλαβε επιστολή από την ομοσπονδία με την οποία ενημερωνόταν πως έπρεπε να φοράει Nike σε όλες τις λειτουργίες της ομάδας που περιλάμβαναν τα ταξίδια, το ξενοδοχείο των αθλητών, τις συνεντεύξεις Τύπου, τους αγώνες και τις τελετές απονομής. Η επιστολή κατέληγε: «Παρακαλούμε πακετάρετε στους σάκους σας μόνο Nike ή προϊόντα που δε φέρουν επωνυμία».
Ο Σίμοντς ισχυρίστηκε πως επεδίωξε να λάβει έναν συγκεκριμένο ορισμό από την ομοσπονδία ως προς τις «λειτουργίες της ομάδας» και πρόσθεσε πως «φαίνεται ότι αυτές οι λειτουργίες έχουν να κάνουν με κάθε λεπτό από τη στιγμή που θα φύγω από το σπίτι μου στις ΗΠΑ μέχρι να μπω στο αεροπλάνο για να επιστρέψω πίσω».
Εντύπωση προκαλεί πως η «δήλωση των συνθηκών» της αμερικανικής ομοσπονδίας στίβου δεν έχει αμφισβητηθεί στο παρελθόν. Παράλληλα το σημείο της επιστολής που αναφέρει πως δεν πρέπει κάποιος να βάλει στις βαλίτσες του τίποτα άλλο εκτός από Nike είναι μάλλον ατυχές και αντιεπαγγελματικό.
Θα μπορούσε ο Σίμονς να υπέγραφε το συμβόλαιο και να ταξίδευε στο Πεκίνο; Πρακτικά ναι, αλλά θα ερχόταν σε ανοιχτή σύγκρουση με την ομοσπονδία αν φορούσε το δικό του χορηγό οπουδήποτε αλλού πλην των αγωνιστικών υποχρεώσεων. Ωστόσο ο ίδιος δήλωσε πως δεν υπογράφει συμβόλαια «αν δεν ορίζονται επακριβώς οι όροι τους».
Η οικονομική επιβίωση των αθλητών
Η αποπομπή του Σίμοντς από την αποστολή των ΗΠΑ για το Πεκίνο δεν είναι μόνο μία απλή διαμάχη για ένα χορηγό στη φανέλα. «Είναι πολύ μεγάλη υπόθεση για το στίβο» σημείωσε ο χρυσός Όλυμπιονίκης της σφαιροβολίας Άνταμ Νέλσον. «Οι ιθύνοντες πρέπει να αποφασίσουν αν ο στίβος είναι καθαρά Ολυμπιακό άθλημα ή επαγγελματικό που περιέχει στοιχεία Ολυμπισμού. Στηρίζω 100% τον Σίμοντς».
Στο σημείο αυτό έρχεται η οικονομική επιβίωση των αθλητών. Οι περισσότεροι κερδίζουν το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων τους μέσω χορηγιών με εταιρείες όπως η Nike, η Brooks και άλλες. Οι αθλητές αμείβονται με μισθό και εξοπλισμό με την προϋπόθεση να τον φορούν σε δημόσιες εμφανίσεις και σε αγώνες όταν είναι δυνατόν και όταν επιτρέπεται.
Η ομοσπονδία στίβου των ΗΠΑ έχει συμβόλαιο με τη Nike και μάλιστα πέρυσι επεκτάθηκε η συνεργασία τους έως το 2040 για 500 εκατομμύρια δολάρια. Αθλητές που δεν έχουν συμφωνία με την εταιρία από το Όρεγκον είναι λογικό να μην φορούν τα προϊόντα της. Η οικονομική στήριξη της Nike όμως στην ομοσπονδία είναι ζωτικής σημασίας τη στιγμή μάλιστα που καμία άλλη εταιρία δεν κατέθεσε αντιπρόταση. Σε πολλές περιπτώσεις η Nike ελέγχει την ομοσπονδία, ενώ η τελευταία φρόντισε να χτίσει όλο και πιο βαθιές σχέσεις με την εταιρεία. Η «ιδιοκτησία» της εθνικής ομάδας των ΗΠΑ από τη Nike έχει μειώσει το ενδιαφέρον άλλων χορηγών να υπογράψουν με αθλητές. Adidas και Reebok έχουν ουσιαστικά εγκαταλείψει το άθλημα. Η έλλειψη ανταγωνισμού προσφέρει λιγότερο κερδοφόρες συμβάσεις. Στο χώρο δραστηριοποιούνται εταιρίες όπως η New Balance και η Asics αλλά χορηγούν λίγους αθλητές.
«Δεν υπάρχουν πια συμφωνίες της τάξης των 30.000 και 60.000 δολαρίων. Τώρα υπάρχουν πολλά λεφτά για τους σταρ και 15.000 δολάρια για τους άλλους και εννοώ τους αθλητές για τις ομάδες του παγκοσμίου πρωταθλήματος. Αλλά υπάρχουν και ολοκληρωμένοι αθλητές που παίρνουν μόνο επιδόματα και οδοιπορικά», τόνισε η Λόρεν Φλέσμαν, μέλος της εομάδας ανώμαλου δρόμου.
Οι αθλητές υποστηρίζουν πως η ομοσπονδία είναι οικονομικά εύρωστη και πρέπει να τους δώσει περισσότερα χρήματα. Έρευνα του Smith College που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Ένωσης των Αθλητών Στίβου έδειξε πως από τα προβλεπόμενα φετινά έσοδα της ομοσπονδίας που θα αγγίξουν τα 43 εκατομμύρια δολάρια μόλις τα 3,5 θα καταλήξουν σε εκείνους. Η ομοσπονδία δε διαφωνεί με τον αριθμό εσόδων. Τονίζει όμως πως το 50% θα μοιραστεί στους αθλητές αλλά για διαφορετικά προγράμματα.
Το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο από το να σου πει κάποιος τι να βάλεις μέσα στη βαλίτσα πριν πας σε ένα παγκόσμιο πρωτάθλημα και σύμφωνα με τον Νέλσον: «οι άνθρωποι της ομοσπονδίας παίρνουν αποφάσεις με βάση τι είναι καλό για αυτήν και όχι για τους αθλητές».
Σε ο,τι αφορά τη διαμάχη του Σίμοντς με την ομοσπονδία, ο αθλητής θα προσφύγει στα δικαστήρια καταγγέλλοντας πως παραβιάζονται τα δικαιώματα του. Η εξέλιξη της υπόθεσης σίγουρα αναμένεται με ενδιαφέρον από δεκάδες συναθλητές του.
Η αμφιλεγόμενη Nike
Δεν είναι η πρώτη φορά πάντως που δημιουργείται θέμα με εμπλοκή της Nike. Δεκάδες ήταν οι αθλητές που κατέκριναν την κίνηση της να υπογράψει χορηγία με τον Τζάστιν Γκάτλιν μόνο και μόνο γιατί είναι το αντίπαλο δέος του Γιουσέιν Μπολτ της Puma. Μάλιστα η ίδια η Nike είχε διακόψει τη χορηγία στον Αμερικανό όταν αυτός είχε βρεθεί να κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιων.
Εμπλοκή της Nike υπάρχει και στην ανάθεση του παγκόσμιου πρωταθλήματος 2021 στο Όρεγκον (έδρα της εταιρείας). Ξεκάρα, ο Φιλ Νάιτ πήγε στην IAAF και δήλωσε που θα υποστηρίξει οικονομικά τη διοργάνωση. Πολλές ήταν οι διαμαρτυρίες καθώς αποκλείστηκαν αυτομάτως πόλεις που διεκδικούσαν τη διοργάνωση και έγινε απευθείας ανάθεση στην πόλη της Nike.
