Βγαλμένο μέσα από την τρέλα των σκεϊτάδων και των σέρφερς στις Η.Π.Α. Tο σνόουμπορντ ή χιονοσανίδα βρήκε γρήγορα τον δρόμο του στις χιονισμένες βουνοκορφές όλου του κόσμου, αποτελώντας σήμερα ένα από τα πιο καλτ χειμερινά αθλήματα, με χιλιάδες δηλωμένους πιστούς!
του Νίκου Κούδα
[email protected]
Η ιστορία
Αν και το σνόουμπορντ είναι άθλημα του χιονιού, οι ρίζες του βρίσκονται στα δημοφιλή σκέιτμπορντς και τις σανίδες του θαλάσσιου σερφ. Οι πρώτες χιονοσανίδες έκαναν την εμφάνισή τους σε διάφορες μορφές τον 19ο αιώνα, όμως το σνόουμπορντ δημιουργήθηκε το 1965 από μια τυχαία έμπνευση του Αμερικάνου Σέρμαν Πόπεν από το Μίσιγκαν, ο οποίος θέλοντας να βοηθήσει την κόρη του να παίξει στο χιόνι, ένωσε τα δύο πέδιλα του σκι, δένοντάς τα μπροστά και πίσω. Το αποτέλεσμα, με τις απαραίτητες φυσικά μετατροπές, ονομάστηκε “Snurfer” (εκ των snow και surfer) και πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο κομμάτια μέσα στα επόμενα 10 χρόνια!
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1970, ένας σκέιτμπορντερ από την Καλιφόρνια, ο Τομ Σιμς, πρόσθεσε στο Snurfer δύο λουριά, στα οποία μάγκωναν οι μπότες δίνοντας έτσι μεγαλύτερη σταθερότητα και δυνατότητα ελιγμών. Το επόμενο βήμα ήρθε από τον Τζέικ Μπέρτον Κάρπεντερ, με την τοποθέτηση ενός σκοινιού στο μπροστινό μέρος της σανίδας το οποίο κρατούσε ο αναβάτης (η γνωστή σανίδα Burton), ενώ τη δεκαετία του ’90 προστέθηκαν μεταλλικές λάμες, ώστε το σνόουμπορντ να χρησιμοποιείται και σε πατημένες πίστες.
Ολυμπιακό άθλημα
Η πρώτη επίσημη εμφάνιση του αγωνίσματος έγινε στο Ναγκάνο της Ιαπωνίας, το 1998. Το σνόουμπορντ περιλαμβάνει πλέον 5 κατηγορίες, σε άντρες και γυναίκες: 1) Half-Pipe, 2) Snowboard Cross (που εισήχθη για πρώτη φορά στους χειμερινούς ολυμπιακούς αγώνες του Τορίνο το 2006 και διεξάγεται σε πίστα με τεχνητά εμπόδια), 3) Slopestyle, 4) παράλληλη τεχνική κατάβαση (σλάλομ μεταξύ δύο αντιπάλων) και 5) παράλληλη γιγαντιαία τεχνική κατάβαση (γιγαντιαίο σλάλομ μεταξύ δύο αντιπάλων). Οι αθλητές κρίνονται βάσει της τεχνικής τους, του ύψους στο οποίο φτάνουν, καθώς και του στυλ του κάθε ακροβατικού που πραγματοποιούν στον αέρα.
Ο πρώτος χρυσός Ολυμπιονίκης της ιστορίας ήταν ο Καναδός Ρος Ρεμπαλιάτι στο γιγαντιαίο σλάλομ ενός ατόμου (που καταργήθηκε αμέσως μετά το 1998), ο οποίος όμως ακυρώθηκε λίγο μετά τη νίκη του, λόγω χρήσης μαριχουάνας! Τελικά το μετάλλιο του επιστράφηκε ξανά μετά από έφεση της Καναδικής Ολυμπιακής Επιτροπής, αφού κρίθηκε ότι η κάνναβη δεν βρισκόταν στη λίστα των απαγορευμένων ουσιών της Δ.Ο.Ε.
Η υπερδύναμη
Όπως είναι φυσικό, η κορυφαία χώρα σε συγκομιδή μεταλλίων είναι οι Η.Π.Α. με 22 (7-5-10). Ακολουθεί η Ελβετία με 9 (5-1-3), ενώ τρίτος είναι ο Καναδάς με 5 (3-1-1). Εξαιρετική είναι και η τέταρτη Γαλλία με 8 μετάλλια, αλλά λιγότερα χρυσά (2-3-3).
Οι αθλητές-ορόσημα
Οι πιο επιτυχημένοι σνόουμπορντερς βάσει μεταλλίων είναι ο Ελβετός Φιλίπ Σοκ από την Ελβετία (2002-2006) και οι Αμερικανοί Σον Γουάιτ και Σεθ Γουέσκοτ (2006-2010), οι μοναδικοί που έχουν κερδίσει 2 χρυσά Ολυμπιακά μετάλλια έκαστος. Ο Σοκ πέτυχε το επίτευγμά του στο παράλληλο γιγαντιαίο σλάλομ, ο Γουάιτ στο Half-Pipe, ενώ ο Γουέσκοτ στο Snowboard Cross.
Στις γυναίκες, κυριαρχεί η μορφή της αδικοχαμένης Γαλλίδας Καρίν Ρούμπι και της 26χρονης Αμερικανίδας Χάνα Τέτερ, οι οποίες έχουν κατακτήσει αμφότερες από 2 μετάλλια (1 χρυσό και 1 αργυρό), η πρώτη στο γιγαντιαίο σλάλομ και στο παράλληλο γιγαντιαίο σλάλομ (1998-2002) και η δεύτερη στην κατηγορία Half-Pipe (2006-2010).
Το μεγάλο φαβορί
Στην κατηγορία του Half-Pipe επικρατέστερος για το κορυφαίο σκαλί του βάθρου είναι φυσικά ο 27χρονος Σον Γουάιτ από το Σαν Ντιέγκο, ο οποίος έχει σαρώσει παγκόσμια κύπελλα, πρωταθλήματα και φυσικά τα Winter X-Games, που διοργανώνονται κάθε χρόνο στο Άσπεν του Κολοράντο.
Στο Snowboard Cross επικρατέστεροι είναι ο Αμερικανός Σεθ Γουέσκοτ και ο Αυστραλός Άλεξ Πάλιν, παγκόσμιος πρωταθλητής το 2011 και το 2013.
Στην κατηγορία του Slopestyle το φαβορί είναι ο Καναδός Μαρκ ΜακΜόρις, αργυρός παγκόσμιος πρωταθλητής του 2013 και δύο φορές χρυσός νικητής στα Winter X-Games. Μεγαλύτερος αντίπαλός του θα είναι ο Φινλανδός Ρουπ Τοντέρι.
Τέλος, στις παράλληλες τεχνικές καταβάσεις κυριαρχούν ο Αυστριακός Μπέντζαμιν Καρλ (2 φορές χρυσός παγκόσμιος πρωταθλητής) και ο ανερχόμενος Σλοβένος Ροκ Μάργκουτς, χρυσός παγκόσμιος πρωταθλητής το 2013
Στις γυναίκες, το πρώτο φαβορί στο Half-Pipe είναι η Αμερικανίδα Χάνα Τέτερ, με την Αυστραλέζα Τόρα Μπράιτ να είναι η μεγάλη της αντίπαλος.
Στο Snowboard Cross αναμένεται να ξεχωρίσουν η 36χρονη Καναδέζα Μελ Ρίκερ, χρυσή το 2010 στο Βανκούβερ και η 34χρονη συμπατριώτισσά της Ντομινίκ Μαλτέ, τρίτη νικήτρια το 2006 στο Τορίνο.
Τέλος στην κατηγορία των παράλληλων τεχνικών καταβάσεων, πρώτο φαβορί είναι η 34χρονη Ολλανδέζα Νικολίν Σάουερμπραϊ. Ωστόσο, σημαντικές ελπίδες διάκρισης συγκεντρώνει και η Ρωσίδα Αικατερίνα Τουντεγκέσεβα, που είχε ξεκινήσει την καριέρα της αρχικά ως σκιέρ. Η αλλαγή αθλήματος απέβη προς όφελος της 22χρονης από τη Σιβηρία, η οποία μόλις στα 14 της χρόνια μπήκε στις 20 καλύτερες στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2003, στο Κράισμπεργκ της Αυστρίας, ενώ από τότε έχει στεφθεί 2 φορές παγκόσμια πρωταθλήτρια (το 2007 στην Ελβετία και το 2013 στον Καναδά).
Το άθλημα στην Ελλάδα
Το σνόουμπορντ εποπτεύεται στη χώρα μας από την Ελληνική Ομοσπονδία Χιονοδρομιών (ΕΟΧ). Στην Ελλάδα το αγώνισμα έφθασε το 1978 από τον Γεράσιμο Αβραμίδη, που έφτιαξε χειροποίητες σανίδες, ενώ το 1986 ο Πέτρος Κατσαρέας έφερε στην Ελλάδα την ειδική για σνόουμπορντ σανίδα “Sims”. Τα τελευταία χρόνια η διάδοση του σπορ στη χώρα μας είναι ραγδαία, με φανατικό κοινό που εξασκεί το σπορ σε όλα τα χιονοδρομικά κέντρα.
Οι καλύτερες θέσεις Ελλήνων αθλητών στους Αγώνες ήταν η 21η της Μαρούσας Πάππου στο γιγαντιαίο σλάλομ γυναικών και η 27η του Μάρκου Χατζηκυριακάκη στο ίδιο αγώνισμα των ανδρών, αμφότερες στην πρεμιέρα του αγωνίσματος, το 1998 στο Ναγκάνο.
Η ελληνική παρουσία στο Σότσι
Η χώρα μας αγωνίζεται προκειμένου να έχει εκπροσώπηση στους 22ους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο 24χρονος Αλέξης Τσώκος κατέλαβε την 5η θέση, με 144 βαθμούς FIS στο αγώνισμα SBX του ευρωπαϊκού κυπέλλου που πραγματοποιήθηκε στο Montafon της Αυστρίας τον περασμένο Δεκέμβριο, επιβεβαιώνοντας την πολύ καλή αγωνιστική του κατάσταση. O αθλητής του ΣΧΟ Bεροίας αγωνίστηκε στον μεγάλο τελικό και έχασε το μετάλλιο στις λεπτομέρειες, αλλά έδειξε ότι είναι έτοιμος να κάνει μία επίδοση στα παγκόσμια κύπελλα που ακολουθούν, η οποία θα του δώσει το εισιτήριο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Μικρά και ενδιαφέροντα
Οι άνδρες σνόουμπορντερς των Η.Π.Α. έχουν κατακτήσει 6 από τα 9 μετάλλια της ιστορίας των Αγώνων στην κατηγορία του Half-Pipe, πετυχαίνοντας μάλιστα ένα μοναδικό «σουίπ» το 2002 στο Σολτ Λέικ Σίτι.
Το 2006 στο Τορίνο, ο Ελβετός Φιλίπ Σοκ υπερασπίστηκε επάξια τον τίτλο του στην παράλληλη τεχνική κατάβαση των ανδρών, επικρατώντας στον τελικό του αδερφού του, Σιμόν!
Η Γαλλίδα Καρίν Ρούμπι, που ήταν η πρώτη γυναίκα η οποία κατέκτησε χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο το 1998 στην πρεμιέρα του αγωνίσματος στο Ναγκάνο, βρήκε τραγικό θάνατο τον Μάιο του 2009, στη φημισμένη οροσειρά Mont Blanc, την ψηλότερη των Άλπεων και της Ε.Ε. Η Ρούμπι είχε αποσυρθεί από την ενεργό δράση ως αθλήτρια το 2006, μετά τους Αγώνες του Τορίνο, και εκπαιδευόταν για να γίνει οδηγός για ορειβάτες. Σκοτώθηκε όταν κατέπεσε μαζί με 2 ακόμη άντρες σε μία χαράδρα 21 μέτρων. Ήταν μόλις 31 ετών.
[youtube id=”YQIvm_2ay-U” width=”620″ height=”360″]
