Το αρνητικό πέρασμα στα παγκόσμια ρεκόρ των 10000μ

Ενόψει της απόπειρας κατάρριψης του παγκόσμιου ρεκόρ από τον Τσέπτεγκεϊ έχει ενδιαφέρον η ανάλυση των προηγούμενων ρεκόρ που ανήκουν σε θρύλους των αποστάσεων όπως ο Νούρμι, ο Ζάτοπεκ, ο Γκεμπρεσελασιέ και ο τωρινός κάτοχος, Μπεκέλε.

Το πρώτο επίσημο ρεκόρ 10000μ που αναγνώρισε η παγκόσμια ομοσπονδία ήταν το 30:58.8 του Γάλλου Ζαν Μπουίν από το 1911. Από τότε μέχρι και σήμερα το ρεκόρ έχει καταρριφθεί άλλες 37 φορές από 24 διαφορετικούς αθλητές. Η «τσέχικη ατμομηχανή», ο Εμίλ Ζάτοπεκ, κατέρριψε μεταξύ του 1949 και του 1954 πέντε φορές το παγκόσμιο ρεκόρ και είναι πρώτος στη σχετική λίστα με τις περισσότερες καταρρίψεις, ενώ ακολουθούν με τρεις ο Αυστραλός Ρόναλντ Κλαρκ (1963-1965) και ο τρομερός Αιθίοπας Χάιλε Γκεμπρεσελασιέ (1995-1998).

Το αρνητικό πέρασμα

Το πρώτο αρνητικό πέρασμα (δηλαδή το δεύτερο μισό της κούρσας να είναι πιο γρήγορο από το πρώτο) το σημείωσε ο Φινλανδός Τάιστο Μάκι το 1939 με 14:58.2 και 14:54.4. Η τότε ισχυρή φινλανδική σχολή μάλλον είχε δει από τότε αρκετά πλεονεκτήματα σε αυτή την τακτική αφού και ο συμπατριώτης του, Βίλχο Χέινο, που του πήρε το ρεκόρ το 1944 επίσης έκανε αρνητικό πέρασμα. Συνολικά σε 16 από τα 38 παγκόσμια ρεκόρ καταγράφηκε αρνητικό πέρασμα. Μεγάλο ενδιαφέρον έχει η περίπτωση του Ζάτοπεκ που κατέρριψε τα πρώτα δύο παγκόσμια ρεκόρ του με πιο αργό 2ο μισό, από το 1950 και μετά όμως άλλαξε την τακτική του, υιοθέτησε το αρνητικό πέρασμα και βελτίωσε το παγκόσμιο ρεκόρ σχεδόν 19 δευτερόλεπτα. Μετά τον Τσεχοσλοβάκο, παγκόσμιο ρεκόρ με αρνητικό πέρασμα έκανε ξανά αρκετά χρόνια μετά ο πρώτος Αφρικανός της λίστας, ο Κενυάτης Σάμσοον Κινόμπουα, το 1977. Από τότε και μετά καθιερώθηκε ως τεχνική από τους Αφρικανούς κυρίως δρομείς, συμπεριλαμβανομένων των Γκεμπρεσελασιέ, Τεργκάτ και Μπεκέλε. Η τελευταία φορά που έγινε παγκόσμιο ρεκόρ χωρίς αρνητικό πέρασμα (αν και με μικρή διαφορά) ήταν το 1995 στο Χένγκελο, στο παρθενικό ρεκόρ του Γκεμπρεσελασιέ (13:21.4 – 13:22.1).

Ακολουθεί ο πίνακας με τα παγκόσμια ρεκόρ και τα περάσματα στα 5000μ: