180 περίπου ημέρες πριν από τον εναρκτήριο αγώνα του Μουντιάλ της Βραζιλίας, ανάμεσα στη διοργανώτρια και την Κροατία, το στάδιο «Αρένα Κορίνθιανς» που θα φιλοξενήσει το παιχνίδι, δεν είναι ακόμη έτοιμο. Το στόρι πίσω από τις καθυστερήσεις θυμίζει κινηματογραφικό σενάριο, με μία από τις πλέον θανάσιμες οπαδικές αντιζηλίες του κόσμου, την εμπλοκή του τέως Προέδρου της χώρας, δύο θανάτους και φυσικά τις… καθιερωμένες κατηγορίες για χρηματισμό και οικονομική κακοδιαχείριση. Το καλοκαίρι του 2014 στη χώρα του καφέ προμηνύεται καυτό!
του Νίκου Κούδα
[email protected]
Όταν η Βραζιλία ανέλαβε τη διοργάνωση του 20ου Παγκοσμίου Κυπέλλου στην ιστορία του θεσμού, οι επικεφαλής της εκστρατείας ήξεραν ευθύς εξ αρχής ότι θα χρειαστούν ένα μοντέρνο στάδιο χωρητικότητας τουλάχιστον 65.000 θέσεων, για τη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, το Σάο Πάολο των 11.300.000 ψυχών. Το στάδιο αυτό υπήρχε: πρόκειται για το εμβληματικό “Cicero Pompeu de Toledo Stadium”, γνωστότερο ως «Μορουμπί» (έδρα της Σάο Πάολο FC), χτισμένο στην ομώνυμη περιοχή, ανάμεσα σε μία θάλασσα από βίλες με πορτοκαλί σκεπές, στη δυτική, πιο σοφιστικέ και πλουσιότερη πλευρά της πόλης.
Παρά την ύπαρξή του, όμως, το κόστος των τουλάχιστον 95 εκατομμυρίων ευρώ που υπολογίστηκε ότι θα χρειαστούν για την ολική ανακαίνιση του ιστορικού (ηλικίας 53 ετών) σταδίου κρίθηκε απαγορευτικό, και μετά από διαβουλεύσεις σχεδόν τριών ετών το σχέδιο εγκαταλείφθηκε οριστικά. Στη θέση αυτού, οι διοργανωτές πρόκριναν ένα εναλλακτικό πλάνο: την κατασκευή ενός νέου, υπερσύγχρονου σταδίου στη φτωχότερη -αλλά αναπτυσσόμενη- ανατολική πλευρά της πόλης, παραδοσιακό προπύργιο της ιστορικής Κορίνθιανς, άσπονδης εχθρού της Σάο Πάολο, σε μία κόντρα που κρατάει από το 1935. Το όνομα της περιοχής όπου ανεγείρεται το στάδιο είναι «Ιτακέρα», που στη γλώσσα των ιθαγενών Τουπί σημαίνει «σκληρή πέτρα». Και μέρα με την ημέρα, επαληθεύει το όνομά της…
Η απόφαση προκάλεσε σφοδρότατες επικρίσεις, καθώς θεωρήθηκε ξεκάθαρα χαριστική προς όφελος της δημοφιλέστατης «Τιμάο» (παρατσούκλι της Κορίνθιανς), που αριθμεί 25.000.000 οπαδούς σε ολόκληρη τη χώρα (περίπου το 14,6% του συνολικού πληθυσμού). Στη φωτιά της όλης παραφιλολογίας φρόντισε να ρίξει λάδι και ο Λουίς Ινάσιο «Λούλα» ντα Σίλβα, τέως Πρόεδρος της Βραζιλίας και φανατικός οπαδός της «Τιμάο», ο οποίος τάχθηκε ανοικτά στο πλευρό του σχεδίου της ανέγερσης του νέου σταδίου-έδρας για την αγαπημένη του ομάδα, στη θέση του γερασμένου -και το κυριότερο δανεικού- «Πακαέμπου»! Βλέπετε, παρά το γεγονός ότι η Κορίνθιανς είναι η δεύτερη δημοφιλέστερη ομάδα της χώρας, δεν είχε ποτέ το δικό της, ιδιόκτητο «σπίτι», παίζοντας σε ενοικιασμένα εθνικά στάδια.
Έτσι, χάρη στην καθοριστική συμβολή του Προέδρου Λούλα, που το 2010 διένυε τον τελευταίο -συνταγματικά επιτρεπτό- χρόνο της θητείας του, με υψηλότατα ποσοστά λαϊκής αποδοχής που άγγιζαν το 80%, οι φορολογούμενοι Βραζιλιάνοι πείστηκαν για την αναγκαιότητα του νέου έργου. Η νεόκτιστη «Αρένα Κορίνθιανς» συμπεριλήφθηκε στον επίσημο κρατικό προϋπολογισμό, εκμεταλλευόμενη μία σειρά από φορολογικά κίνητρα και περίπου 180 εκατομμύρια ευρώ από τα χρήματα των Βραζιλιάνων πολιτών. Μάλιστα, ο … φανατικός «Φιέλ» (Πιστός) Πρόεδρος ντα Σίλβα φρόντισε να τονίσει σε μία πρόσφατη εκδήλωση για την προβολή των νέων σταδίων ότι «το καλύτερο όλων, θα είναι νομίζω της Κορίνθιανς».
Παρά τις ευλογίες των πολιτικών όμως, η μεγάλη καθυστέρηση που μεσολάβησε μέχρι να δοθεί τελικά το πράσινο φως για την έναρξη του έργου (τον Μάιο του 2011), έφεραν άγχος και βεβιασμένες κινήσεις, λόγω και των έντονων πιέσεων της ΦΙΦΑ για έγκαιρη ολοκλήρωση. Αποκορύφωμα του αφόρητα πιεστικού χρονοδιαγράμματος αποτέλεσε το τραγικό ατύχημα της 27ης Νοεμβρίου στο υπό ανέγερση στάδιο, όταν ένας γερανός έσπασε στη μέση υπό το βάρος 420 τόνων ενός τμήματος της οροφής, το οποίο κατέπεσε στην πρόσοψη σκοτώνοντας ακαριαία δύο εργάτες. Σύμφωνα με δηλώσεις του αξιωματούχου στο Υπουργείο Εργασίας Λουίζ Αντόνιο Μεντέιρος, ο χειριστής του μοιραίου γερανού αναγκαζόταν να δουλεύει 18 ώρες συνεχόμενα, χωρίς κανένα διάλειμμα, υπό την πίεση της εργοδότριάς του κατασκευάστριας εταιρείας. Ως συνέπεια του ατυχήματος, η ολοκλήρωση του έργου τοποθετείται πλέον για τον Απρίλιο, μόλις δύο μήνες πριν από τη σέντρα του εναρκτήριου αγώνα που πρόκειται να φιλοξενήσει το «Αρένα Κορίνθιανς»! «Τέτοιου είδους πίεση οδηγεί σε λάθη. Όλοι γνωρίζουν ότι η βιασύνη είναι ο εχθρός ασφάλειας», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Αντόνιο Ραμάλιο, επικεφαλής του μεγαλύτερου εργατικού συνδικάτου της πόλης.
Σα να μην έφτανε ο «φόρος αίματος» των δύο εργατών, η οργή των πολιτών για την εξαπάτησή τους αναφορικά με τη συνολική χρηματοδότηση των έργων στη χώρα ξεχείλισε, οδηγώντας στις πρόσφατες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας. Παρά τις διαβεβαιώσεις της πολιτικής ηγεσίας, το αρχικό μπάτζετ των 205 εκ. ευρώ για την κατασκευή του σταδίου, εκτοξεύτηκε στα 1 δις. βραζιλιάνικα ρεάις (310 εκ. ευρώ) – δηλαδή 3,5 φορές περισσότερα από όσα θα χρειάζονταν για την ανακαίνιση του «Μορουμπί»! Η συνολική… λυπητερή δε για τα στάδια του Μουντιάλ θα ανέλθει στο εξωφρενικό ποσό των 6,4 δισ. ρεάις (2,1 δισ. ευρώ) από τον κρατικό κορβανά. Η απομονωμένη θέση του σταδίου θεωρείται ένας ακόμη αρνητικός παράγοντας, αφού είναι επικίνδυνα ξεκομμένο από τις πλούσιες και πιο ζωντανές εμπορικά περιοχές του Σάο Πάολο.
Και επειδή Βραζιλία χωρίς ίντριγκα δεν νοείται, οι άνθρωποι της Σάο Πάολο FC κατηγόρησαν ευθέως τον τέως πρόεδρο της ομοσπονδίας ποδοσφαίρου της χώρας, Ρικάρντο Τεϊσέιρα για την επιδεικτική αγνόηση του «Μορουμπί» στον σχεδιασμό του Παγκοσμίου Κυπέλλου, αποδίδοντάς τη στην πολύχρονη κόντρα της ομάδας τους με τον ίδιο για τα τηλεοπτικά δικαιώματα μεταξύ άλλων. Ο Τεϊσέιρα χρησιμοποίησε την ισχύ του στην οργανωτική ομάδα του Μουντιάλ για να προωθήσει τα μικροπολιτικά του συμφέροντα, υσποστηρίζουν οι «Παουλίστας» και συγκεκριμένα έδωσε το χρίσμα στο νεόκτιστο γήπεδο της Κορίνθιανς για να εξασφαλίσει νέους συμμάχους στο μέτωπο που άνοιξε όταν κατηγορήθηκε για χρηματισμό και διαφθορά.
«Το Μουντιάλ δεν ήρθε στο ‘’Μορουμπί’’ εξαιτίας της πολιτικής», δήλωσε το 2011 σε συνέντευξή του ο τότε προπονητής της Σάο Πάολο, Έμερσον Λεάο. «Ήταν όλα ένα μεγάλο ψέμα, που έγινε σιωπηλά αποδεκτό».
Όσο ο Ιούνιος πλησιάζει απειλητικά, η κατάρα της «σκληρής πέτρας» της Ιτακέρα συνεχίζεται…
