Ο πρωταθλητής που βγήκε από τη… φυλακή

Η ιστορία του Χίκο Τονόσα είναι μία από αυτές που αξίζουν να κάνουν το γύρο του διαδικτύου γιατί καταρρίπτουν αθλητικά και μη στερεότυπα.

Απόδοση Παναγιώτης Βότσης
[email protected]

Ο 24χρονος Αιθίοπας που ζει εδώ και χρόνια στην Ιρλανδία είναι ένα από τα νέα ταλέντα που προπονούνται σκληρά και προσπαθούν να ξεχωρίσουν στο στίβο, όμως μέχρι να φτάσει σε αυτό το σημείο πέρασε από καταστάσεις που δε χωρούν καν στη φαντασία μας.

Το υπόβαθρο
Ο Τονόσα ανήκει στην μεγαλύτερη εθνοτική ομάδα της Αιθιοπίας, τους Ορόμο, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν εμπλακεί σε αρκετές συγκρούσεις με άλλες φυλές και μέχρι και το 2018 διώκονταν συστηματικά και αναίτια από τις αρχές. Να σημειωθεί ότι στη συγκεκριμένη φυλή ανήκουν και άλλοι κορυφαίοι αθλητές της χώρας όπως ο Κενενίσα Μπέκελε, ο Φεγίσα Λελίσα, η Τιρουνές Ντιμπάμπα και η Αλμάζ Αγιάνα. Οι πηγές αναφέρουν για πάνω από 1000 θύματα στις διαδηλώσεις του 2014 κατά της επέκτασης της πρωτεύουσας, Αντίς Αμπέμπα, στην περιοχή των Ορόμο, πολλά από τα οποία ήταν φοιτητές. Η ιστορία των ρατσιστικών διώξεων κατά των Ορόμο είναι εδώ και χρόνια γνωστό ζήτημα για το παρατηρητήριο ανθρώπινων δικαιωμάτων και τη Διεθνή Αμνηστία, όμως έγινε ευρέως γνωστή με τη χειρονομία που έκανε ο αργυρός Ολυμπιονίκης στο μαραθώνιο του Ρίο, ο Λελίσα, αμέσως μετά τον τερματισμό του. Τη χειρονομία, η οποία συμβόλιζε την ανυπακοή στην κυβέρνηση, μπορείτε να δείτε στην ακόλουθη φωτογραφία:

Η ιστορία του
Ο Τονόσα γεννήθηκε και μεγάλωσε 150χλμ έξω από την πρωτεύουσα, στην περιοχή Σασαμάνε, η οποία ανήκει στα εδάφη της φυλής του. Ένας δάσκαλος εντόπισε το ταλέντο του σε μικρή ηλικία και στα 20 του κατάφερε να βρεθεί στην Ιαπωνία με υποτροφία και εκεί έτρεξε ακόμα και στους γνωστούς αγώνες σκυταλοδρομίας αποστάσεων Έκιντεν. Παρόλο που ζούσε φτωχή ζωή κατάφερε να βελτιώσει το ατομικό του ρεκόρ στα 5000μ σε 13:31.09. Στα τέλη του 2016 όμως επέλεξε να γυρίσει σε μία διχασμένη Αιθιοπία που ακόμα προσπαθούσε να κλείσει τις πληγές της. Πήγε μαζί με φίλους του σε ειρηνική διαμαρτυρία για τους φόνους των φοιτητών και εκεί συνελήφθη και φυλακίστηκε για τρεις ολόκληρους μήνες. Σε αυτή τη διάρκεια απλά παρακαλούσε τους φύλακες να τον χτυπάνε οπουδήποτε αλλού εκτός από τα πόδια για να μπορεί να τρέξει, ενώ τελικά αφέθηκε ελεύθερος αφού τον ανάγκασαν να δεσμευτεί ενυπόγραφα ότι θα δίνει πληροφορίες στην κυβέρνηση για την περιοχή του. Τον Ιούλιο του 2017, με τη βοήθεια ενός Καναδού ατζέντη, πέταξε με δικά του έξοδα στην Ιρλανδία με στόχο το χρηματικό έπαθλο δύο αγώνων. Το πρωί πριν τον πρώτο αγώνα όμως πληροφορήθηκε ότι ο καλύτερός του φίλος, που είχε επίσης φυλακιστεί, δολοφονήθηκε εν ψυχρώ στο δρόμο. Ο Τονόσα έτρεξε κανονικά και στους δύο αγώνες σημειώνοντας 13:52.72 στα 5000μ και ατομικό ρεκόρ 7:52.03 στα 3000μ, προτού ένα ακόμα τηλεφώνημα αποβεί μοιραίο για την πορεία της ζωής του.

«Μη γυρίσεις πίσω, αν το κάνεις μπορεί να σε σκοτώσουν ή να σε συλλάβουν. Το όνομά σου βγήκε στις εφημερίδες», του είπαν στο τηλέφωνο.

Η νέα ζωή
Έτσι ο Χίκο Τονόσα αναγκάστηκε να ζητήσει άσυλο στην Ιρλανδία, και να φτιάξει και πάλι τη ζωή του από το μηδέν, ολομόναχος. Το θέμα όμως ότι οι δομές λειτούργησαν, και έτσι μέσα από το πρόγραμμα της ιρλανδικής κυβέρνησης βρήκε στο δρόμο του ανθρώπους-κλειδιά που τον έβαλαν στον κόσμο του ιρλανδικού στίβου. Μέσα σε τρία χρόνια κατάφερε να μπει κανονικά σε προπονητικό γκρουπ, μπόρεσε να βγει από το πρόγραμμα στήριξης και να νοικιάσει δικό του σπίτι, ενώ πέρυσι αναδείχθηκε και πρωταθλητής Ιρλανδίας στα 5000μ. Και έτσι φτάνουμε στη σημερινή μέρα στην οποία πήρε τη 2η θέση στα 3000μ στο εθνικό πρωτάθλημα κλειστού στίβου με 8:03.55. Ως στόχο της χρονιάς έχει να πιάσει το όριο για το Παρίσι αλλά και να αποκτήσει επιτέλους στα χέρια του το ιρλανδικό διαβατήριο, καθώς αυτή τη στιγμή η ζωή του έχει συνδεθεί άρρηκτα με τη χώρα και ο ίδιος έχει ενσωματωθεί απόλυτα στον κοινωνικό ιστό. Τα τρία αυτά χρόνια έμαθε καλά τη γλώσσα και στο μέλλον έχει όνειρο να σπουδάσει πάνω στον αθλητισμό και να γίνει προπονητής. Παρα την πορεία του, υπάρχει ακόμα η μερίδα των ανθρώπων στην Ιρλανδία που τον βλέπουν με μισό μάτι, σαν καιροσκόπο. Ευτυχώς, είναι η μειοψηφία.

Για κλείσιμο, επιλέξαμε μία συνοπτική δήλωση του προπονητή του, Φέιντλιμ Κέλι: «Λένε ότι τα ταξίδια γιατρεύουν το ρατσισμό, όμως το ίδιο κάνει και ο αθλητισμός. Ενώνει τους ανθρώπους και τους κάνει να σκεφτούν ότι εν τέλει είμαστε όλοι ακριβώς το ίδιο».

πηγή: Irish examiner