Πίσω από τη λάμψη των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Σότσι κρύβεται ένα τεράστιο όργιο διαφθοράς και διασπάθισης δημόσιου χρήματος, συγχρόνως δε μια μεγάλη οικολογική καταστροφή. Αυτό υποστηρίζουν οι πολέμιοι του Βλαντιμίρ Πούτιν. Και παρουσιάζουν στοιχεία…
του Δημήτρη Χρυσάνθη
[email protected]
follow me @dchryss
Στις 25 Απριλίου 2013 ο Πούτιν μιλώντας ζωντανά στον τηλεοπτικό σταθμό Channel 1 δήλωσε κατηγορηματικά: «Το συνολικό κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων έχει ανακοινωθεί. Ανέρχεται στα 6,5 δισ. δολάρια». Είναι άγνωστο με ποιους ακριβώς υπολογισμούς κατέληξε σε αυτό το ποσό ο Ρώσος πρόεδρος. Το ρωσικό Ίδρυμα κατά της Διαφθοράς πάντως, που τα έβαλε κάτω με μολύβι και χαρτί, υποστηρίζει ότι για το σύνολο των Ολυμπιακών έργων (εγκαταστάσεις και υποδομές) δαπανήθηκαν 45,8 δισ. δολάρια! Πέντε φορές περισσότερα από όσα δαπανήθηκαν για τους Αγώνες του Βανκούβερ το 2010, δέκα φορές περισσότερο από όσα πλήρωσε το Τορόνο το 2006 και… επτά φορές περισσότερα από όσα ισχυρίστηκε ο Πούτιν!
Το 95% αυτού του ποσού αποτελεί δημόσιο χρήμα, προέρχεται δηλαδή από τις τσέπες των Ρώσων φορολογουμένων. Τα 25,1 δισ. δολάρια (55%) είναι κρατικά κονδύλια, 1 δισ. (0,5%) χρήματα από την περιφέρεια του Κρασνοντάρ, 10,5 δισ. (23%) χρήματα από κρατικές εταιρείες και 7,6 δισ. (16,5%) δάνεια από την κρατική τράπεζα Vneshekonombank. Από ιδιωτικές επενδύσεις προέρχεται μόνο ένα ποσοστό 5% και όχι 60%, όπως ισχυρίστηκε πριν από λίγους μήνες ο πρόεδρος της ρωσικής ολυμπιακής επιτροπής, Αλεξάντερ Ζούκοφ.
Οι ημέτεροι έφεραν υπερκοστολογήσεις
Πού πήγαν, όμως, όλα αυτά τα χρήματα; Κατά βάση στις τσέπες φίλων του Πούτιν, όπως ο Αρκάντι Ρότενμπεργκ, που υπήρξε παλιά δάσκαλος του Ρώσου προέδρου στο… τζούντο και ως εκ τούτου ανέπτυξε μαζί του ιδιαίτερη σχέση, η οποία τον βοήθησε να εξελιχθεί σε έναν από τους πιο πλούσιους επιχειρηματίες στη Ρωσία. Υπολογίζεται ότι οι εταιρείες του έλαβαν ολυμπιακά συμβόλαια ύψους 5 δισ. Ευρώ! Ή στις τσέπες παλαιών ολιγαρχών, όπως ο «τσάρος του αλουμινίου» Όλεγκ Ντεριπάσκα ή ο «βασιλιάς του νικελίου» Βλαντιμίρ Ποτάνιν, οι οποίοι έσπευσαν να συνδράμουν στη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων μόνο και μόνο για να τα έχουν καλά με τον πρόεδρο. «Η συμμετοχή στο Σότσι είναι ένα είδος φόρου για τους ολιγάρχες. Αν θέλεις να κάνεις δουλειές στη Ρωσία, πρέπει να βοηθάς τον Πούτιν», λέει ένας πρώην πρωθυπουργός της χώρας, ο Μιχαΐλ Κασιανόφ.
Κι επειδή προφανώς αυτοί που έπρεπε να ωφεληθούν ήταν αρκετοί, ήταν απαραίτητο η πίτα να μεγαλώσει. Γι’ αυτό κατασκευάστηκαν από την αρχή και χωρίς σχεδόν κανένα πλάνο μεταολυμπιακής αξιοποίησης όλες οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις και ένα σωρό έργα υποδομής, από τα οποία πολλά ήταν εντελώς αχρείαστα! Όπως, για παράδειγμα, το τεράστιο λιμάνι στο Σότσι, που υποτίθεται ότι έγινε για τη μεταφορά των υλικών κατασκευής, αλλά τώρα δεν ξέρουν τι να το κάνουν, ένας δρόμος κόστους 64εκ. Ευρώ, που υποτίθεται ότι οδηγεί στον μετεωρολογικό σταθμό, αλλά κατασκευάστηκε μόνο και μόνο για να συνδέσει τις εγκαταστάσεις με το ιδιωτικό χειμερινό θέρετρο του Πούτιν(!), ακόμα και μια πίστα για αγώνες Formula 1, που συμπεριελήφθη στο φάκελο κατ’ απαίτηση του Ρώσου προέδρου!
Το κορυφαίο παράδειγμα, ωστόσο, αποτελεί ο υπερπολυτελής αυτοκινητόδρομος μήκους 48 χιλιόμετρων, που κατασκευάστηκε για να συνδέσει τις παραλιακές εγκαταστάσεις του Σότσι (Ολυμπιακό Χωριό κλπ.) με τις εγκαταστάσεις στο βουνό. Κόστισε 8,7 δισ. δολάρια, όσο δηλαδή ολόκληρη η διοργάνωση των Αγώνων του Βανκούβερ! Και είναι παντελώς άχρηστος, αφού υπήρχε ήδη ένας άλλος αυτοκινητόδρομος, ο Α-148, ο οποίος επαρκούσε για να καλύψει τις ανάγκες των Αγώνων!
Τόσο ο αυτοκινητόδρομος, όσο φυσικά και τα υπόλοιπα Ολυμπιακά έργα υπερκοστολογήθηκαν. Όπως εκτιμά το Ίδρυμα κατά της Διαφθοράς, κάθε έργο στοίχισε περίπου 1,5-2,5 φορές παραπάνω από το κανονικό, ενώ σύμφωνα με άλλη έρευνα, που είδε πριν από μερικούς μήνες το φως της δημοσιότητας, τα Ολυμπιακά έργα του Σότσι κόστισαν κατά 57% πιο πολύ από ανάλογα έργα που έχουν κατασκευαστεί σε άλλες χώρες του κόσμου!
Οικολογική καταστροφή
Τα λεφτά ήταν πολλά λοιπόν. Τόσο πολλά, που κρίθηκε ότι θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν μια μικρή ζημιά στο περιβάλλον. Μόνο που η ζημιά ήταν τελικά μεγάλη. Μόνο για τις ανάγκες του αυτοκινητόδρομου που συνδέει το Ολυμπιακό Χωριό με τις εγκαταστάσεις του βουνού (που ήταν κι αχρείαστος) αποψιλώθηκαν 250 εκτάρια του προστατευόμενου Εθνικού Πάρκου του Σότσι. Κόπηκαν εκατομμύρια δένδρα, μεταξύ αυτών και ένα ολόκληρο δάσος από ένα σπάνιο είδος πεύκων, που ευδοκιμεί μόνο σε εκείνη την περιοχή, ενώ εξαφανίστηκαν οι πληθυσμοί σπάνιων ζώων. Η εξόρυξη τόνων χαλικιού από τις όχθες του ποταμού Μζίτμα πλημμύρισε ολόκληρες εκτάσεις στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας, ενώ προκάλεσε την καταστροφή του πληθυσμού των ψαριών του ποταμού. Χώρια που οι 50 παράνομες χωματερές, οι οποίες ξεφύτρωσαν στην ευρύτερη περιοχή του Σότσι, μόλυναν τον υδροφόρο ορίζοντα.
Η εταιρεία των Ρωσικών Σιδηροδρόμων, που είχε την εργολαβία πολλών από αυτά τα έργα, προσπάθησε να διορθώσει τη ζημιά φυτεύοντας μερικές χιλιάδες δένδρων αντί των κομμένων και ρίχνοντας στο ποτάμι 2,5 εκατομμύρια γόνους ψαριών. Το αποτέλεσμα ωστόσο ήταν το ακριβώς αντίθετο από το προσδοκώμενο. Τα δέντρα μαράθηκαν και τα ψάρια ψόφησαν, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πια πέστροφα ούτε για δείγμα στον Μζίτμα…