Η αποθέωση του επιθετικού ποδοσφαίρου καλά κρατεί στο μουντιάλ της Βραζιλίας , με τη φετινή διοργάνωση να μετράει ήδη 56 γκολ σε 19 αγώνες, απειλώντας να σπάσει κάθε ρεκόρ παραγωγικότητας. Τι κρύβεται τελικά πίσω απ’ αυτή την επιθετική πανδαισία;
του Νίκου Κούδα [email protected] follow me @nkoudas
Οι τεσσάρες και οι πεντάρες τείνουν να γίνουν κανόνας στο παγκόσμιο κύπελλο της χώρας του καφέ, με τον μέσο όρο να έχει αγγίξει το ασύλληπτο ποσοστό των 3,5 γκολ ανά παιχνίδι, θυμίζοντας… ασπρόμαυρες εποχές, με σούπερ σκόρερ τύπου Ζιστ Φοντέν και Φέρεντς Πούσκας. Να ποιες είναι οι πέντε πιθανές θεωρίες που μπορούν να μας εξηγήσουν το χορταστικότερο μουντιάλ των τελευταίων 16 ετών:
Περισσότερες ομάδες με μουντιαλική εμπειρία
Όπως είναι λογικό, όσες περισσότερες πρωτάρες συμμετέχουν σε ένα τουρνουά τέτοιας δυναμικότητας, τόσο περισσότερο αυξάνονται οι πιθανότητές τους να αποτύχουν, ελλείψει εμπειρίας. Η γλώσσα των αριθμών είναι ενδεικτική, αφού από το 1974 και μετά, οι πρωτοεμφανιζόμενες σε μουντιάλ χώρες σκόραραν κατά μέσο όρο λιγότερα από τα μισά γκολ ανά αγώνα (0,87) σε σχέση με τις πιο έμπειρες αντιπάλους τους (1,78). Σε αντίθεση με τα προηγούμενα παγκόσμια κύπελλα, το φετινό διαθέτει μόνο μία ρούκι ομάδα, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη – η οποία, κατά σύμπτωση, προκρίθηκε από τον όμιλο της Εθνικής μας έχοντας επίθεση-φωτιά (30 γκολ σε 10 αγώνες).
Υψηλότερο επίπεδο ανάμεσα στις 32 ομάδες
Το μουντιάλ της Βραζιλίας έχει την τυχη να φιλοξενεί τις 22 από τις 23 κορυφαίες ομάδες της παγκόσμιας κατάταξης της ΦΙΦΑ, γεγονός που το καθιστά αυτομάτως πιο ανταγωνιστικό. Έτσι, η μοναδική απούσα από τη φετινή γιορτή του ποδοσφαίρου είναι η Ουκρανία, που βρίσκεται στη 16η θέση της λίστας. Σε αντιπαραβολή, στο μουντιάλ του 2010 δεν ταξίδεψαν τρεις από τις καλύτερες ομάδες της κατάταξης: η Κροατία (10η), η Ρωσία (11η) και η Αίγυπτος (12η). Με απλά λόγια, η ψαλίδα ανάμεσα στις καλύτερες και τις χειρότερες φετινές ομάδες έχει κλείσει αισθητά, με τις πρώτες να μην είναι πια τόσο ισχυρές. Έτσι, ενώ το 2010 η διαφορά ανάμεσα στην κορυφαία ομάδα (Βραζιλία-1611 βαθμοί) και τη χειρότερη (Βόρεια Κορέα-285 βαθμοί) ήταν 1326 βαθμοί, φέτος η διαφορά ανάμεσα σε Ισπανία (1485) και Αυστραλία (526) ήταν μόλις 959 βαθμοί – και το καλύτερο όλων είναι ότι αμφότερες αποκλείστηκαν μόλις από τον πρώτο γύρο!
Μεγαλύτερη ποικιλία στις τακτικές
Λένε ότι στην πυγμαχία το αγωνιστικό στιλ καθορίζει το αποτέλεσμα. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και στο ποδόσφαιρο, με τη σκακιέρα της προπονητικής τακτικής να μεταλλάσσεται διαρκώς ψάχνοντας το ιδανικό σχήμα. Στη Νότια Αφρική γνωρίσαμε την αποθέωση του κυρίαρχου 4-2-3-1, με μοναδικούς… αντιφρονούντες το Μεξικό, τη Χιλή του αιρετικού Μαρσέλο Μπιέλσα και τους λάτρεις του κατενάτσιο (5-4-1). Αντίθετα στα γήπεδα της Βραζιλίας βλέπουμε αρκετές παραλλαγές, με τις ΗΠΑ του Γιούργκεν Κλίνσμαν να υιοθετούν τον ρόμβο στο κέντρο, την Ολλανδία του Λούις φαν Χάαλ να εγκαταλείπει το κλασικό 4-3-3 για χάρη του πιο αντιδραστικού 3-4-3 και την Ονδούρα να θυμάται το πατροπαράδοτο αγγλικό 4-4-2. Πώς μεταφράζεται αυτό; Σε πιο ευθύ, επιθετικό ποδόσφαιρο και περισσότερο διεισδυτικές πάσες. Σϋμφωνα με την εταιρεία στατιστικής Opta, ο μέσος αριθμός από πάσες που καταλήγουν σε γκολ έχει μειωθεί φέτος στις 2,63 από τις 2,91 το 2010, κάτι που σημαίνει ότι οι ομάδες μεταφέρουν τη μπάλα στην επίθεση ταχύτερα και αποτελεσματικότερα, χωρίς το μονότονο τίκι-τάκα…
Ζούμε στη χρυσή εποχή των επιθετικών
Η γενιά μας έχει την τύχη και την ευλογία να απολαμβάνει ορισμένα από τα πιο φονικά επιθετικά «όπλα» όλων των εποχών: Λιονέλ Μέσι, Κριστιάνο Ρονάλντο, Λουίς Σουάρεζ, Ρανταμέλ Φαλκάο, Νεϊμάρ, Έντισον Καβάνι, Άριεν Ρόμπεν, Φρανκ Ριμπερί, Ρόμπιν φαν Πέρσι κ.α. Παράλληλα, είναι ενδεικτικό και ιδιαίτερα ενδιαφέρον ότι στα τέσσερα κορυφαία πρωταθλήματα του πλανήτη (Αγγλία, Ισπανία, Ιταλία, Γερμανία) όπου βγάζουν το ψωμί τους οι μισοί παίκτες αυτού του μουντιάλ, ο μέσος όρος επίτευξης γκολ έχει αυξηθεί με γεωμετρική πρόοδο την τελευταία 8ετία. Σε αντίθεση με το μουντιάλ της Νότιας Αφρικής, οι ομάδες σουτάρουν πολύ περισσότερο (24,4 σουτ ανά αγώνα, έναντι 22,4 το 2010) και από καλύτερες θέσεις (), ενώ παρουσιάζονται πολύ πιο αποτελεσματικές με τις κεφαλιές τους (22,7%, έναντι μόλις 17,2% το 2010), παρότι οι σέντρες έχουν μειωθεί αισθητά (10/44 φέτος, έναντι 25/145 στη Νότια Αφρική)!
Δεν κάνει κρύο στη… Βραζιλία
Παρότι τα μουντιάλ είναι συνδεδεμένα με καλοκαιρινές αναμνήσεις, το 2010 στη Νότια Αφρική, έκανε αρκετό κρύο. Εν αντιθέσει, το φετινό μουντιάλ έχει την τύχη να απολαμβάνει ακόμα αρκετά υψηλές θερμοκρασίες, γεγονός που όπως αποδεικνύεται συντελεί σε πιο ανοικτά παιχνίδια, σύμφωνα και με τον Ελληνοαυστραλό προπονητή, Άνγκε Ποστέκογλου. Και είναι λογικό, καθώς όσο περισσότερη ζέστη (και υγρασία) έχει, τόσο οι ομάδες εξαντλούνται γρηγορότερα, τείνοντας να τρέχουν και να πιέζουν λιγότερο, αφήνοντας μεγαλύτερα κενά στην άμυνά τους. Και όπου περισσότεροι ανοιχτοί χώροι, γενικά μεταφράζεται σε περισότερα γκολ…
