Προτάσεις για αλλαγές στο σύστημα πριμοδότησης των προπονητών με στόχο την επίλυση του προβλήματος της πρόωρης απόδοσης των νέων αθλητών.
του Πλούταρχου Σαρασλανίδη
Αναπληρωτή καθηγητή
Προπονητικής κλασικού αθλητισμού
Με αφορμή την επίσκεψη του προεδρείου του ΣΕΓΑΣ στη Θεσσαλονίκη και την τοποθέτηση του προέδρου για υποβολή προτάσεων στο πρόβλημα της πρόωρης απόδοσης καταθέτω δημόσια τις θέσεις μου, ως έναυσμα των προτάσεων που θα συζητηθούν στο τέλος της εβδομάδας στην ετήσια εκδήλωση για τον αναπτυξιακό αθλητισμό του ΣΕΓΑΣ (ΕΠΑΚΑΒ).
Ο προβληματισμός μου, για την πρόωρη απόδοση, υπάρχει πολλά χρόνια αλλά μετά την καθιέρωση του θεσμού των πριμ των σωματειακών προπονητών μεγάλωσε με βάση τον αριθμό συμμετοχής των αθλητών μας σε διεθνείς θεσμικούς αγώνες.
Πιο συγκεκριμένα έλαβα υπόψη μου τον μειωμένο αριθμό αθλητών που συμμετείχαν στο παγκόσμιο πρωτάθλημα Α-Γ του Πεκίνου (10 άτομα), που ήταν οι λιγότεροι που συμμετείχαν από το 1991 και τον μικρότερο αριθμό αθλητών που συμμετείχαν στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα νέων (7 άτομα). Ταυτόχρονα έλαβα υπόψη μου τον αυξημένο αριθμό των παιδιών (26 άτομα) που πιάσανε τα ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ όρια του ΣΕΓΑΣ, σε σχέση με τα όρια της IAAF και συμμετείχαν στο παγκόσμιο πρωτάθλημα Π-Κ 2015 στην Κολομβία και τι σημαίνει αυτό…
Το μεγάλο πρόβλημα είναι η υστέρηση στην αναπτυξιακή πορεία του στίβου μας. Δηλαδή το γεγονός ότι πολλοί αθλητές μας που διακρίνονται στις μικρές αγωνιστικές κατηγορίες ΔΕΝ συνεχίζουν την ανοδική πορεία των επιδόσεων τους στις μεγάλες αγωνιστικές κατηγορίες. Και όπως αναφέρει ο πρωταθλητής μας Ιακωβάκης (Καθημερινή, 8/11/15) «Βλέπω όμως σήμερα, ειδικά από την εποχή που καθιερώθηκε το παγκόσμιο πρωτάθλημα παίδων, να έχει αλλάξει πολύ η προπονητική μεθοδολογία. Πλέον πιέζουν τα παιδιά από μικρά, ίσως για λόγους πριμ, για να μη χάσουν τους αθλητές, από ματαιοδοξία ή έλλειψη υπομονής. Ποιος ξέρει; Έχουν εμφανιστεί πάντως πολλοί αθλητές με εκπληκτικές επιδόσεις σε αυτές τις ηλικίες και μετά χάθηκαν».
Ποιος έχει την ευθύνη για την επίλυση του παραπάνω προβλήματος;
Προφανώς το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό αλλά σε ότι έχει σχέση με την ομοσπονδία θα πρέπει να λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα για βελτίωση της κατάστασης.
Τονίζω, για να μην παρεξηγηθώ, ότι είμαι υπέρ των πριμ αλλά να αποδίδονται με άλλο σύστημα.
Με το σημερινό σύστημα πριμοδότησης του ΣΕΓΑΣ, όπως το επανέλαβε στη Θεσσαλονίκη ο κ. Σεβαστής, οι προπονητές του αναπτυξιακού αθλητισμού (Π/Κ, Ε/Ν) που γυμνάζουν αθλητές οι οποίοι έχουν ενταχθεί στο σχεδιασμό (κατηγορία υποστήριξης) λαμβάνουν από την ομοσπονδία εφάπαξ ποσό των 1.500 ευρώ, έξτρα από τα χρήματα που θα λάβουν από τα σωματεία τους και επιπλέον πριμ από το σύστημα αγώνων (διεθνών μέχρι την 8η θέση και πανελληνίων Π-Κ, Ε-Ν μέχρι την 3η θέση). Το «μπάτζετ» ορίστηκε και αγγίζει τις 50.000 ευρώ, το οποίο κατανέμεται στους 40 πρώτους της αξιολόγησης. Με αυτό τον τρόπο, όπως τόνισε ο κ. Σεβαστής οι κορυφαίοι σε πριμοδότηση προπονητές, πήραν πριμ από 4.500 ευρώ.
Αντίθετα οι σωματειακοί που γυμνάζουν αθλητές των αγωνιστικών κατηγοριών Α-Γ και νέων δεν έχουν το πριμ των πανελληνίων αγώνων και ούτε το εφάπαξ ποσό των 1.500 ευρώ… Και με δεδομένο ότι οι μισθοί έχουν πέσει κατά μ.ο. κάτω από 200 ευρώ ΔΕΝ έχουν κίνητρο να γυμνάζουν αθλητές αυτών των κατηγοριών. Έτσι, ο ΣΕΓΑΣ, σε βάθος χρόνου, ουσιαστικά περιθωριοποιεί τις μεγάλες αγωνιστικές κατηγορίες και ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ έρχεται στο προσκήνιο το πρόβλημα της πρόωρης απόδοσης, το οποίο ενισχύεται με βάση το σημερινό σύστημα πριμοδότησης.
Το 2013 (stivosnews 18/11/13) μετά την ανακοίνωση του νέου σχεδιασμού είχα τοποθετηθεί δημόσια με τα παρακάτω, που είναι και η σημερινή μου θέση: «Η βασική διαφοροποίηση μου αφορά την πριμοδότηση των προπονητών για τις μικρές αγωνιστικές κατηγορίες, με τον τρόπο που θα γίνει, γεγονός που θα λειτουργήσει ως επιπλέον κίνητρο πρόωρης απόδοσης σε νεαρούς ταλαντούχους αθλητές… Και αυτό το θέμα το έχουμε αντιμετωπίσει, ως άθλημα, τα τελευταία 15 χρόνια, που υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα, για το μεγάλο ποσοστό απωλειών ταλαντούχων αθλητών από τις μεγάλες αγωνιστικές κατηγορίες… Δεν είναι δυνατόν να πριμοδοτείται η 1η – 3η θέση στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα Π-Κ και να μην πριμοδοτούνται οι αντίστοιχες θέσεις στα Πανελλήνια πρωταθλήματα των Νέων και των Α-Γ, όπου η αθλητική ωρίμανση του αθλητή επιτρέπει την μεγαλύτερη προπονητική επιβάρυνση για διάκριση… Τέλος αναρωτιέμαι εάν η επιστημονική επιτροπή του ΣΕΓΑΣ γνωρίζει το παραπάνω σύστημα πριμοδότησης…
Ασφαλώς η πριμοδότηση των σωματειακών προπονητών για τις μικρές κατηγορίες μπορεί να γίνει με άλλο τρόπο, ώστε να επιβραβευθεί η παραγωγικότητα τους. Για παράδειγμα με τον αριθμό των παιδιών που γυμνάζουν και καταφέρνουν να αγωνισθούν στο τελικό του αγωνίσματος τους (1ος – 8ος ή 12ος ) στα πανελλήνια πρωταθλήματα».
Αυτή η πρόταση, ή άλλη με παρόμοιο προσανατολισμό, έρχεται να δώσει κίνητρο στον προπονητή να ενδιαφέρεται να γυμνάσει αρκετούς αθλητές, για να αυξήσει τον αριθμό αυτών που θα φθάνουν στο τελικό και να μην επικεντρώνεται μόνο στα μεγάλα ταλέντα, που θα του δώσουν διακρίσεις και πριμ… Φυσικά η οικονομική επιβράβευση για τους κορυφαίους προπονητές θα πρέπει να είναι ισόποση με το σημερινό σύστημα πριμοδότησης. Προφανώς τα «ταλέντα» θα πιάνουν εύκολα τις επιδόσεις για να αγωνισθούν στο τελικό και πιθανότατα θα κερδίζουν το αγώνισμα τους, όμως δεν θα χρειάζεται να πιεσθούν, από τους προπονητές τους, για διεθνείς διακρίσεις. Επίσης θα πρέπει να αλλάξει το σύστημα αξιολόγησης των σωματείων που είναι πολύ ευνοϊκό για τις πρωτιές στις μικρές κατηγορίες (Π-Κ και ΠΠ-ΠΚ Α΄)… Προσοχή δεν αναφέρω να μειωθεί το ποσοστό αλλά το σύστημα να πριμοδοτεί τον αριθμό των παιδιών που πιάνουν τα όρια των πανελληνίων πρωταθλημάτων.
Πιστεύω ότι εκτός από τους προσωπικούς προβληματισμούς και τις απόψεις – θέσεις των ανθρώπων του στίβου, που χρησιμοποίησα τα λόγια τους παραπάνω και πολλοί άλλοι άνθρωποι του χώρου, σύνεδροι της ΕΠΑΚΑΒ και εκτός θα θελήσουν να βοηθήσουν στην αλλαγή των αρνητικών δεδομένων του αθλήματος.
