Η μετάβαση του στίβου μας από τις μεγάλες στις μικρές αγωνιστικές κατηγορίες

Παρακολουθώντας την πορεία του στίβου μας τις τελευταίες δεκαετίες, διαπιστώνω σημαντικές αλλαγές στους ετήσιους πίνακες του ΣΕΓΑΣ με τους καλύτερους αθλητές, από τις μεγάλες αγωνιστικές κατηγορίες στις μικρές.

του Πλούταρχου Σαρασλανίδη
τ. Αναπληρωτής καθηγητής προπονητικής κλασικού αθλητισμού

Για να αποτυπωθούν αυτές οι αλλαγές μελέτησα τα δεδομένα των 50 καλυτέρων αθλητών της κατηγορίας Α-Γ και των 20 καλυτέρων αθλητών της κατηγορίας των Κ16 (ΠΠΑ΄-ΠΚΑ΄), από τους σχετικούς ετήσιους πίνακες του ΣΕΓΑΣ. Η μελέτη αφορούσε το έτος 2003 και το 2018, δηλαδή μετά από 15 χρόνια. Η επιλογή του 2003 έγινε με βάση το γεγονός ότι τότε βρισκόμασταν στην προολυμπιακή περίοδο και τα οικονομικά δεδομένα προπονητών και αθλητών ήταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση. Απόδειξη το γεγονός ότι τότε υπήρχαν χορηγοί και για τον 5^ο καλύτερο αθλητή ορισμένων αγωνισμάτων..

Σημειώνω ότι ειδικότερα για τις κατηγορίες Α-Γ πήρα τα δεδομένα των 50 καλυτέρων αθλητών του 2017, αφού ο ΣΕΓΑΣ για το 2018 έχει ανακοινώσει μόνο τους 20 πρώτους. Πάντως συγκρίνοντας την 1^η επίδοση μεταξύ 2017 και 2018 υπάρχει μικρή διαφορά υπέρ του 2017 (καλύτερη επίδοση σε 23 αγωνίσματα το 2017 και 21 το 2018). Ειδικά για τους Κ16 (ΠΠΑ΄-ΠΚΑ΄) δεν υπάρχουν στοιχεία περισσότερα των 20 καλυτέρων του 2003 και του 2018.

Για την σύγκριση της πορείας των επιδόσεων μεταξύ των δύο ετών επέλεξα την 1^η επίδοση, την 10^η επίδοση και την 50^η επίδοση. Στόχος ήταν να διαπιστωθεί η πορεία στην κορυφή των επιδόσεων, στο ποιοτικό βάθος (10^η επίδοση) και στο ποσοτικό βάθος (50^η επίδοση). Στους παρακάτω πίνακες φαίνεται η πορεία των επιδόσεων μεταξύ των ετών 2003 – 2017/18.

    Πίνακας 1: φαίνεται το ποσοστό των επιδόσεων Α-Γ, στο σύνολο των αγωνισμάτων, που ήταν καλύτερες το 2017 σε σχέση με το 2003!

Πίνακας 2: φαίνεται το ποσοστό των επιδόσεων Κ16 (ΠΠ Α΄ – ΠΚ Α΄), στο σύνολο των αγωνισμάτων, που ήταν καλύτερες το 2018 σε σχέση με το 2003

Τα παραπάνω αποτελέσματα, στην κατηγορία Α-Γ, δείχνουν ότι σε πολύ μεγάλο ποσοστό οι επιδόσεις ήταν καλύτερες το 2003 σε σχέση με το 2017 σε όλες τις υπό αξιολόγηση θέσεις (1^η,10^η, 50^η), πλην της 50^ης θέσης μόνο στις γυναίκες. Αντίθετα στην αγωνιστική κατηγορία ΠΠ-ΠΚΑ΄,δηλαδή στα παιδιά 14-15 χρόνων οι επιδόσεις το 2018 ήταν καλύτερες από τις αντίστοιχες του 2003, πλην της 1^ης επίδοσης στα αγόρια…

Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στην κατηγορία Γυναικών η 10^η επίδοση (=ποιοτικό βάθος) του 2017 και στην κατηγορία Ανδρών η 50^η επίδοση (=ποσοτικό βάθος) είναι στο χαμηλότερο ποσοστό, σε σχέση με το 2003 (14,3% και 10% αντίστοιχα ήταν καλύτερες οι επιδόσεις το 2017). Επίσης αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 2017 σε 10 αγωνίσματα(5 Α + 5 Γ) δεν υπήρχαν 50 αθλητές, ενώ το 2003 ήταν 6 αγωνίσματα (2 Α + 4 Γ).

Η ερμηνεία των βελτιωμένων επιδόσεων στην 50^η θέση των γυναικών το 2017 πιθανόν να οφείλεται στο γεγονός ότι, στους πίνακες των 50 καλυτέρων αθλητών-τριων, εντάσσονται περισσότερες αθλήτριες μικρότερων αγωνιστικών κατηγοριών σε σχέση με το 2003. Δηλαδή υπάρχουν περισσότερες κορασίδες με καλύτερες επιδόσεις από γυναίκες, χαμηλού επιπέδου στα αγωνίσματα όπου επιτρέπεται συμμετοχή μικρών κατηγοριών.

Αντίθετα η ερμηνεία του χαμηλού ποσοστού της 1^ης επίδοσης των ΠΠΑ΄ το 2018, που είναι η μόνη σε σχέση με όλες τις άλλες θέσεις, πιθανόν να οφείλεται, στο ότι δεν υπάρχει πολύ καλό έμψυχο αθλητικό υλικό στα αγόρια, με δεδομένο ότι η δεξαμενή των ταλέντων μοιράζεται και σε άλλα αθλήματα (ποδόσφαιρο κ.α.). Αυτό το «πρόβλημα» δεν ισχύει στα κορίτσια, όπου ο στίβος αποτελεί άθλημα πρώτης επιλογής.

Συμπερασματικά η τάση που φαίνεται να έχει δημιουργηθεί, μέσα από την πορεία των 15 χρόνων, είναι η σημαντική αύξηση του αθλητικού έμψυχου υλικού σε μικρότερες αγωνιστικές κατηγορίες, γεγονός που οδηγεί σε καλύτερες επιδόσεις στην κατηγορία Κ16. Η τάση αυτή είναι αποτέλεσμα της γιγάντωσης των ακαδημιών, που με το θεσμό των συνδρομών δίνει διέξοδο στο πρόβλημα χρηματοδότησης των προπονητών μικρών κατηγοριών των σωματείων.

Όμως το πρόβλημα στις μεγάλες αγωνιστικές κατηγορίες, πέρα από την ανάγκη υποστήριξης των αθλητών από την ομοσπονδια και τους συλλόγους, παραμένει άλυτο για τους προπονητές. Αυτό οφείλεται κυρίως στην έλλειψη οικονομικών κινήτρων για τους προπονητές των αθλητών αυτών των αγωνιστικών κατηγορίων…

Τα σωματεία χρηματοδοτούν τους προπονητές των ακαδημιών με ποσοστά από 50-100% των συνδρομών και τα υπόλοιπα χρήματα κατευθύνονται σε αθλητική ενδυμασία – υλικό, σε έξοδα για συμμετοχή σε αγώνες και ότι περισσέψει σε προπονητές των μεγάλων αγωνιστικών κατηγοριών.

Ο ΣΕΓΑΣ, τα τελευταία χρόνια της κρίσης, ουσιαστικά αδυνατεί να καλύψει τον «θεσμό» του σωματειακού προπονητή και οι αθλητές των μεγάλων κατηγοριών δεν πληρώνουν συνδρομή. Άρα τα επόμενα χρόνια, αν δεν αλλάξουν τα σημερινά δεδομένα, θα αδειάζει η δεξαμενή των Α-Γ και θα γεμίζει των μικρών κατηγοριών.