Το 2018 κλείνει τον κύκλο του αφήνοντας πίσω μία αρκετά επιτυχημένη χρονιά αθλητικά, παρόλο που αποτελεί την χρονιά ανάμεσα από δύο Ολυμπιακές διοργανώσεις. Ταυτόχρονα αποτέλεσε όμως και χρονιά αλλαγών εκτός των αγωνιστικών χώρων, αλλαγών που επηρέασαν το παγκόσμιο αθλητικό γίγνεσθαι.
του Παναγιώτη Βότση
[email protected]
Η σεξουαλική παρενόχληση και ο ρατσισμός στα κοινωνικά θέματα και η αθλητική διακυβέρνηση, ο ρόλος των αθλητών και η προβολή των αθλημάτων στο ευρύτερο πολιτικό φάσμα ήταν από τα θέματα που συζητήθηκαν πολύ.
Κίνημα Me Too
Το κίνημα Me Too για τη σεξουαλική παρενόχληση στις γυναίκες άρχισε τον Οκτώβριο του 2017 από το χώρο του Χόλιγουντ και πήρε στη συνέχεια μεγάλες διαστάσεις. Ήταν αναμενόμενο ότι θα υπήρχαν προεκτάσεις και στο χώρο του αθλητισμού. Οι αθλήτριες της ενόργανης γυμναστικής της ομάδας των ΗΠΑ βγήκαν και μίλησαν ανοιχτά για τις σεξουαλικές επιθέσεις του γιατρού της ομοσπονδίας, Λάρι Νάσαρ, σπάζοντας τη σιωπή ετών. Η πολύκροτη υπόθεση εξελίχθηκε σε ταφόπλακα για την ομοσπονδία γυμναστικής των ΗΠΑ. Για πρώτη φορά, μία υπόθεση σεξουαλικής παρενόχλησης στον αθλητικό χώρο παίρνει παγκόσμιες διαστάσεις. Τα ανατριχιαστικά βίντεο με τις μαρτυρίες των αθλητριών στο δικαστήριο, κοιτάζοντας κατάματα το βιαστή τους, μπορούν να δώσουν δύναμη και κουράγιο στα νέα κορίτσια και να ωθήσουν τους φορείς του αθλητισμού ώστε να πάρουν άμεσα μέτρα.
Ρατσισμός
Η Nike το Σεπτέμβρη πήρε επίσημα θέση υπέρ των αθλητών, κατά του ρατσισμού και κατά της κυβέρνησης των ΗΠΑ επιλέγοντας για κεντρικό πρόσωπο της διαφήμισής της τον Κόλιν Κάπερνικ, τον εξόριστο αθλητή του αμερικανικού ποδοσφαίρου. Η διαφήμιση προκάλεσε τις εντυπώσεις και πρόβαλε σε όλο τον κόσμο το κίνημα Black Lives Matter κατά του φυλετικού ρατσισμού στις ΗΠΑ, το οποίο αποτέλεσε και την αφορμή πίσω από τη σιωπηλή διαμαρτυρία του αθλητή. Η πολυεθνική συνέχισε να ενισχύει την εικόνα κοινωνικής ευθύνης της με την σύναψη συμβολαίου με τον Τζάστιν Γκαλέγκος, ένα δρομέα με εγκεφαλική παράλυση.
Αθλητική διακυβέρνηση
Ένα θέμα που απασχόλησε αρκετά τα ΜΜΕ εντός του Δεκεμβρίου ήταν η συνέχεια της κόντρας της παγκόσμιας ομοσπονδίας κολύμβησης (FINA), με τη νεοσύστατη λίγκα των κολυμβητών (ISL). Αιτία της κόντρας φαίνεται να είναι η αναχρονιστική πολιτική της FINA και οι μειωμένες οικονομικές απολαβές των ελίτ κολυμβητών σε σχέση με τους κορυφαίους άλλων αθλημάτων. Οι αθλητές πήραν την εξουσία στα χέρια τους και άρχισαν να διεκδικούν μία δίκαιη μοιρασιά των εσόδων από τις διοργανώσεις. Επίσης, η ISL, μέσα από τις αλλαγές στη σειρά αγώνων που πρότεινε, διεκδικεί μεγαλύτερη εξωστρέφεια και μεγαλύτερη προβολή για το άθλημα της κολύμβησης.
Η δύναμη που κρύβουν οι αθλητές
Τα τελευταία χρόνια τα σόσιαλ μίντια έχουν εξελιχθεί σε κυρίαρχα μέσα επικοινωνίας με ανεξέλεγκτη δύναμη. Σίγουρα μέσω αυτών προκύπτουν προβλήματα που χρειάζονται διευθέτηση, αναμφισβήτητα όμως εμπεριέχουν μία δημοκρατικότητα, αφού δίνουν το δικαίωμα του λόγου στην κάθε μονάδα. Οι αθλητές δεν αποτελούν εξαίρεση. Πλέον, η δημόσια εικόνα τους δεν εξαρτάται μόνο από τις αθλητικές τους επιδόσεις, και έχουν αρχίσει να ξεπερνούν τη μονοσήμαντη αντίληψη για το ρόλο του αθλητή. Η δύναμη αυτή φάνηκε και μέσα στο 2018, σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τα πιο μικρά έως τα πιο σημαντικά. Είναι ξεκάθαρο ότι κάποιες από τις διεθνείς ομοσπονδίες αθλημάτων και τις κυβερνήσεις έχουν αρχίσει να ανταποκρίνονται στα ερεθίσματα της νέας εποχής δίνοντας λόγο και σημασία στους αθλητές, ενώ κάποιες άλλες όχι.
Ίση προβολή
Ίσως δεν αφορά μόνο το 2018 και είναι μία προσπάθεια ετών: πολλά Oλυμπιακά αθλήματα έχουν αρχίσει να καινοτομούν, να αλλάζουν τη δομή και τα συστήματα λειτουργίας τους ώστε να διεκδικήσουν μεγαλύτερη προβολή. Ο στίβος με τις δοκιμαστικές αλλαγές στις Ολυμπιάδες Νέων και το διηπειρωτικό κύπελλο, η κολύμβηση με ένα νέο πρωτάθλημα, η γυμναστική με την ελληνική προσπάθεια του WOGG είναι μερικά από αυτά. Σίγουρα θα υπάρξουν και λανθασμένες επιλογές σε όλες αυτές τις μεταρρυθμίσεις, όμως η πολιτική της απραξίας και της εσωστρέφειας από τους αρμόδιους φορείς δε βοηθάει στην προώθηση των Ολυμπιακών αθλημάτων και ανήκει οριστικά και αμετάκλητα στο παρελθόν.
Το 2019 παίρνει τη σκυτάλη για να ανατρέψει σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό τα στεγανά του αθλητισμού και να τον καταστήσει έναν υγιή φορέα πολιτισμού για την κοινωνία.
